Wolontariat szkolny – krok po kroku

Młodzi ludzie w okresie szkolnym wykazują dużą otwartość i ciekawość świata, mają potrzebę przebywania w grupie, podejmowania działań na rzecz innych. Wolontariat szkolny jest doskonałą formą kształtowania postaw altruistycznych i narzędziem edukacji obywatelskiej.

W myśl ostatnich regulacji prawnych osoba niepełnoletnia może zostać wolontariuszem pod warunkiem posiadania pisemnej zgody rodziców oraz posiadania opiekuna, który będzie sprawował nadzór nad bezpieczeństwem pracy młodego wolontariusza. Trzeba więc stworzyć taką możliwość, aby osoby młode nie traciły swojego zapału, oczekując na ukończenie 18 lat.

Decyzja o powołaniu klubu wolontariusza nie zawsze musi być inicjatywą dyrekcji, nauczycieli – równie dobrze może wyjść ze strony uczniów.

Przed powołaniem klubu należy zastanowić się, jaką rolę ma on spełniać w środowisku uczniowskim. Sprawdźmy, jak wielu uczniów deklaruje autentyczną chęć pracy, jak silne są ich motywacje i czy są oni przekonani do pracy dobrowolnej, w czasie wolnym od nauki i obowiązków domowych. Wypełnienie ankiety zgłoszeniowej, dostarczenie zgody rodziców, odbycie kilku rozmów z potencjalnymi wolontariuszami pozwoli ustalić stan rzeczywisty, na podstawie którego można rozpocząć organizowanie Szkolnego Klubu Wolontariusza.

1. Wyłonienie koordynatora szkolnego klubu wolontariusza

To krok pierwszy – znalezienie osoby, która będzie chciała założyć i prowadzić klub wolontariusza, pozna potrzeby najbliższego środowiska, zbierze grupę ochotników i wspólnie z nimi opracuje plan działań. Powinien to być ktoś, kto lubi pracę z ludźmi i ma czas na bycie koordynatorem. Istotne, aby opiekun posiadał spontaniczność i zapał do pracy z młodzieżą i cieszył się jej autorytetem.

2. Dokonanie analizy „mapy” potrzeb

Koordynator poszukuje ofert pracy dla wolontariuszy. Musi poznać potrzeby uczniów, szkoły oraz środowiska lokalnego, w którym będą pracować młodzi ludzie. W środowisku szkolnym będzie to najczęściej pomoc koleżeńska w nauce, organizowanie przedsięwzięć, akcji. Warto porozmawiać o tym z pedagogiem, nauczycielami, samorządem szkolnym, rodzicami.

W przypadku środowiska lokalnego trzeba dowiedzieć się, jakie organizacje i placówki widzą potrzebę zaangażowania u siebie młodych ludzi (np. stowarzyszenia, fundacje, towarzystwa oraz instytucje, jak domy dziecka, domy pomocy społecznej, świetlice parafialne, przedszkola). Wskazany jest kontakt z radą dzielnicy.

3. Przygotowanie koordynatora do prowadzenia Młodzieżowego Klubu Wolontariusza

Na tym etapie szczególnie istotne będzie wsparcie i pomoc uzyskane w Centrum Wolontariatu. Centra takie istnieją w każdym województwie (niekiedy kilka). Organizują one szkolenia w zakresie zakładania i prowadzenia klubów wolontariusza, przedstawiają aktualny stan prawny dla działań wolontarystycznych, oferują konkretną pomoc w postaci broszur informacyjnych, plakatów reklamowych, scenariuszy zajęć. Przedstawiają oferty pracy dla wolontariuszy.

4. Promocja klubu wolontariusza

W momencie powstawania klubu promocja ma na celu rekrutację młodzieży i może odbywać się na lekcjach wychowawczych, poprzez szkolny radiowęzeł, akcję plakatową, ulotki. Po pierwszym roku pracy do działań takich włączą się sami wolontariusze, którzy podzielą się doświadczeniem.