Chrystianizować, a nie walczyć

– Ksiądz Biskup przyszedł do Drohiczyna jako ordynariusz nowej diecezji. W dużej mierze więc Ekscelencja budował tę diecezję...

– Terytorium naszej diecezji powstało z diecezji pińskiej i części przydzielonej z diecezji siedleckiej. Zwiększyła się przez to liczba wiernych. 28 proc. stanowili prawosławni, resztę katolicy. To specyficzny układ. W tej chwili mamy dokładnie 97 parafii, 2 filie duszpasterskie (99 jednostek administracyjnych), 270 księży i ok. 120 sióstr zakonnych. Na jedną parafię przypada średnio 2100 osób, a na jednego księdza ok. 800 wiernych. Mamy 11 dekanatów, własne seminarium, 3 kapituły: katedralną, kolegiacką węgrowską i bielsko-podlaską Ta ostatnia została założona niedawno. Kościołów wybudowaliśmy wiele, jest także ok. 20 kaplic dojazdowych. Najmniejsza parafia liczy 123 osoby, największa przekracza 10 tys. wiernych.

– Pracuje Ekscelencja w Drohiczynie jako ordynariusz 19 lat. Co w czasie tej pracy było dla Księdza Biskupa „oczkiem w głowie”?

– Mogłoby się wydawać, że najważniejsze są piękne budowle, ale wiemy doskonale, że jeżeli stać one będą na piasku, nie będą miały znaczenia. Ważne więc są podstawy.

W ciągu trzech miesięcy zaraz na początku przygotowaliśmy synod diecezji – przeprowadziliśmy go w ciągu 1,5 roku. Było sprawnie i współcześnie. Oczywiście, były komisje, otwarte spotkania synodalne. Rozmawialiśmy na temat synodu ze wszystkimi współpracownikami – od gospodyni domowej, poprzez kościelnego, zakrystiana, chóry. Ogłosiliśmy wznowienie działalności Akcji Katolickiej. Na sesje otwarte przyjeżdżali ludzie, odbywały się dyskusje, spotkania panelowe. Moderatorem był obecny arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński Andrzej Dzięga, który wówczas był u nas oficjałem sądu. Dużo mu zawdzięczamy. Czuwała nad nami Opatrzność Boża.

Cały czas staramy się tworzyć dobre tradycje, które łączą, jednoczą, wytwarzają więzy. Mamy wiele wspólnych spotkań kapłańskich – np. w Wielki Czwartek we Mszy Krzyżma bierze udział blisko 100 proc. księży. Bardzo to cenimy. Mamy także dobry kontakt z wiernymi zaangażowanymi w rady parafialne.

Oczywiście, wykorzystujemy w pracy duszpasterskiej media. Współpracujemy z Radiem Podlasie, z Radiem Maryja, Telewizją Trwam, bardzo cenimy sobie współpracę z „Niedzielą”, którą sami rozprowadzamy, a także z krakowskim „WPiS-em”. A wszystko to dzięki wspólnym działaniom.

– Jak wygląda budowanie wspólnoty laikatu katolickiego w diecezji?

– W czasie wakacji mamy ok. 60 różnych turnusów rekolekcyjnych, na które przyjeżdża kilka tysięcy ludzi, głównie młodzież. Na każdym turnusie jest kapłan. Mamy dziś 5 kościelnych domów rekolekcyjnych i własny las nad Bugiem – 3,5 ha. Pan Bóg nam błogosławi.

– A duszpasterstwo młodzieży?

– Mamy w Kurii Wydział ds. Młodzieży i Wydział Katechetyczny. Spośród ruchów bardzo dynamicznie działa KSM. Dość powiedzieć, że z tak małej diecezji wybrano krajowego prezesa KSM. Bardzo się tym cieszę. Jeśli chodzi o katechezę – no cóż, nie każdy duchowny jest charyzmatykiem potrafiącym wspaniale pracować z młodzieżą.

Są więc czasem pewne niedoskonałości, ale staramy się je przezwyciężać. Sam przez 13 lat uczyłem młodzież i wiem, co to znaczy. Generalnie, słuchając o tym, że młodzi nie chcą chodzić na religię, dziękuję Panu Bogu, że u nas takich sytuacji nie ma wiele.

– W jaki sposób kształtuje się w diecezji układ prawosławni – katolicy?

– Nie ma z tym większych problemów. Tak jak mogą się pokłócić dwaj księża katoliccy, tak samo i kapłani prawosławny z katolickim. Każdy z nas ma swój styl, ale też swoje jurysdykcje, przepisy i nie nam je oceniać. Traktujemy się przyjaźnie. Nieraz katecheci prawosławni prosili, żeby nasz ksiądz zastąpił ich na lekcji religii, nasi również potrafili zaprosić prawosławnych. Odczuwa się, że pewien lęk u prawosławnych wynika z tego, że są oni mniejszością od strony liczby ludności. Był moment, że na naszym terenie było 5 biskupów prawosławnych: Abel, biskup lubelski, który obsługuje diecezję siedlecką od Bugu na południe, oraz 3 sufraganów, a także metropolita Sawa (bielsko-warszawski). W Hajnówce był bp Miron. Prawosławni w naszej diecezji stanowią 27 proc. ludności. Ale są i takie gminy, gdzie jest tylko 60 katolików – niestety, niektóre gminy są wymierające.

Obecnie wypracowuje się nowy model współistnienia, spowodowany niżem demograficznym i emigracją. Zarówno prawosławni, jak i katolicy wyjeżdżają stąd bowiem za pracą. Nie wygląda na to, żeby przedstawiciele naszych władz administracyjnych mieli jakąś wizję zmiany tej sytuacji. Podlasie jest piękne, ale na przemysł nie można tu liczyć, najwyżej drzewny czy przetwórstwo leśnych zbiorów. Może turystyka miałaby przyszłość, ale wtedy trzeba budować drogi, hotele, zajazdy...

– Jak w tej sytuacji ma się odnawiać Kościół?

– Dopóki są ludzie, Kościół będzie pracował. Tak było od dawna, gdy jechaliśmy za naszą emigracją do Stanów Zjednoczonych, na Sybir czy gdziekolwiek. Jak nie będzie ludzi, to pójdziemy gdzie indziej. Chyba że, tak jak w pierwszych wiekach, i u nas rozwiną się kiedyś instytuty życia pustelniczego – mamy idealne warunki i fantastyczny klimat. Nie przypuszczam jednak, żeby w Europie Środkowej zabrakło chrześcijan. Jeżeli nas nie będzie, to przyjdą inni. Musimy więc robić swoje i – jak podkreślał Leon Wielki – zamiast bojować, ewangelizować.