Oswajanie Pana Boga

W książeczkach do modlitwy rachunki sumienia są sporządzane na dwa sposoby: według Dekalogu lub według przykazania miłości – mój stosunek do Boga, do innych i do siebie. Który z tych sposobów jest właściwszy?

MD: Według Dziesięciu Przykazań jest łatwiejszy, według przykazania miłości bardziej dojrzały. Poza tym ten drugi ujmuje nasze życie bardziej od pozytywnej strony. Dziecko, przyglądając się swoim relacjom z rodzicami czy innymi dziećmi, może dostrzec, jak bardzo kocha Pana Boga.

WB: A to jest najtrudniejsze. Bo że Bóg mnie kocha, można sobie mniej więcej wyobrazić na podstawie miłości rodziców. Ale co to znaczy, że ja kocham Boga? To bardzo trudne pytanie.

Zauważyłem, że mój młodszy syn w swojej książeczce przy pytaniu: „Czy ufasz Bogu?", dopisał: „Tak". Ciekawe, jak to rozumie?

MD: Być może tak, że Bogu jest w stanie wszystko powiedzieć. Ale czy potrafi tak zaufać drugiemu człowiekowi?

Na przykład nam, rodzicom. O tym nie pomyślałem...

WB: Otwarte pozostaje pytanie, w jakim stopniu budować dziecku obraz Boga, a w jakim pozwolić, by samo sobie ten obraz zbudowało. Kiedy się wycofać, żeby zostawić miejsce dla samodzielności dziecka? Ono może popełniać błędy, może w ogóle nie chcieć samodzielnie szukać – z tym należy się liczyć.

Ale z drugiej strony, nie da się dziecka przyprowadzić do Pana Boga za rękę, nawet jeśli bardzo byśmy tego pragnęli. Właściwie jedyne, co jesteśmy w stanie zrobić, to pokazać mu pewną drogę i powiedzieć: „tam Go spotkasz". A jeśli nas na to stać, to można też powiedzieć to bardziej osobiście: „tam Go spotkałem", albo: „tam się Go spodziewam".

MD: Na własny użytek odwołuję się do myśli Janusza Korczaka...

Osoby niewierzącej...

MD: ...ale kochającej dzieci, która w decydującej chwili zachowała się jak Dobry Pasterz.

...czyli tak naprawdę wierzącej.

MD: Korczak napisał: „Nie pochylaj się nad dzieckiem, bo jest małe. Ale stawaj na palcach, żeby dorosnąć do świata dziecka". Przygotowując dzieci do Pierwszej Komunii, powinniśmy sobie wziąć to do serca: nie pochylać się nad dziećmi, tylko próbować dorastać do ich świata, aby wykorzystać ten moment, który już się nie powtórzy.

Rozmawiał Artur Sporniak

*****

O. Marek Donaj jest augustianinem, proboszczem Parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej, katechetą w szkole podstawowej.

Wojciech Bonowicz jest poetą, publicystą, felietonistą „Tygodnika Powszechnego", ojcem trójki dzieci.