Zbyt bliski Bóg

Ci, którzy mieli szczęście spotkać się z Ewangelią wiedzą, że w pewnych okolicznościach może ona stać się niebezpieczna. Jest wtedy w stanie zupełnie zmienić bieg życia, jego charakter, logikę, smak, a wreszcie jego sens. Więź, 11-12/2009



Tomáš Halík, Cierpliwość wobec Boga. Spotkanie wiary z niewiarą, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009, 200 s.

Ci, którzy mieli szczęście spotkać się z Ewangelią wiedzą, że w pewnych okolicznościach może ona stać się niebezpieczna. Jest wtedy w stanie zupełnie zmienić bieg życia, jego charakter, logikę, smak, a wreszcie jego sens. Aby jednak Dobra Nowina miała szansę stać się dla nas tak potrzebnym zagrożeniem, trzeba pozwolić jej być sobą. I o tym właśnie pisze Tomáš Halík w Cierpliwości wobec Boga.

Książka ta stanowi zbiór esejów teologicznych, przygotowanych z myślą o odbiorcach anglojęzycznych, nie znających wcześniejszych tekstów ks. Halíka. Czytelnikowi, który spotkał się wcześniej z twórczością czeskiego myśliciela nie grozi mimo to poczucie, że próbuje mu się sprzedać myśli dobrze już znane. Rzeczywiście, co przyznaje też sam autor, pewne powtórzenia i odwołania do wcześniejszych publikacji są konieczne; należy je jednak widzieć jako fundamenty nowej, świeżej całości, która wyłania się z kart Cierpliwości

W jednym z fragmentów książki pada zdanie, które śmiało mogłoby być pierwszym i ostatnim słowem całej dotychczasowej tradycji teologicznej – „Bóg jest tajemnicą”. Rzeczywiście, pomimo wysiłku nieprzeliczonych myślicieli, kapłanów i mistyków, pomimo wypracowania tak wielu spójnych systemów i koncepcji, dających się rozumowo uzasadniać konstruktów, Bóg nie przestał być Kadosz (hebr. „święty”), nie przestał być Wielkim Innym. I konsekwentnie wymyka się zawodowym podglądaczom Niewidzialnego, pilnie strzeże swych dróg – nawet mistykom nie jest oszczędzony obłok niewiedzy. W końcu każdego dosięga pytanie – wątpliwość – o sens całej życiowej podróży i realność obecności Boga pośród nas.

Kadosz, świętość Boga, to inność wobec całego stworzenia. Dzięki temu tajemniczemu sposobowi bytowania nieustannie otwiera się przed człowiekiem przestrzeń do poszukiwania śladów Stwórcy. Co więcej, pragnienie odnalezienia tychże wydaje się niejako wpisane w naszą naturę – trudno trzymać się życia bez odnalezienia jego celu i sensu. Nierzadko jednak trzeba przyznawać się do tego, że podstawowym doświadczeniem w relacji z Bogiem jest poczucie Jego oddalenia, czy wręcz nieobecności.

Lecz Bóg, mówi Halík, nie jest Bogiem oczywistych i prostych odpowiedzi, widocznych gołym okiem śladów swej obecności. Równie mocno odsłania Stwórcę Jego nieobecność i trawiąca człowieka tęsknota za spotkaniem z Nim – Halík odważnie twierdzi, że każdy człowiek, także ateista i agnostyk, nie jest pozbawiony doświadczenia wiary, czy raczej potrzeby religijnego poszukiwania. Trwanie w wierze bądź rezygnacja z niej, stają się dopiero swoistą odpowiedzią na to pierwotne doświadczenie.

Myśl tę odważnie podejmuje autor, czyniąc ją inspirującym punktem wyjścia do dalszej refleksji nad korzeniami wiary. Zdaniem czeskiego teologa doświadczenie osamotnienia i „pustego nieba” jest wręcz koniecznym etapem na drodze do Boga. Wiara dojrzała winna mieć swój rytm, w którym znajdzie się czas i miejsce na wdech (cierpliwe trwanie przed Tajemnicą) i wydech (rezygnację, zwątpienie, zniecierpliwienie nieodgadnionym Bogiem).

Dlatego też ateizm można rozumieć jako naturalny etap w drodze do spotkania z Ojcem. Halík nie definiuje bowiem wiary jako heroicznego aktu trwania przy niezmiennym, monumentalnie statycznym Bogu; taki Bóg jest raczej iluzorycznym schematem, wyobrażeniem, które ma niebezpieczną tendencję do obrastania w pozory dogmatu. Wiarę należy raczej rozumieć właśnie jako cierpliwe trwanie przed Bogiem, który jest pełen dynamizmu, a Jego interwencja w świat jawi się jako wydarzenie nieoczywiste, niespodziewane, z którym jednak łatwo przychodzi się nam oswajać.



«« | « | 1 | 2 | 3 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Pobieranie... Pobieranie...