Pierwszy taki SACROSONG

Gitary w kościele? W Polsce końca lat 60. XX wieku to była zupełna nowość. Co prawda u księdza proboszcza Leona Kantorskiego w Podkowie Leśnej pod Warszawą dawało się już czasem słyszeć gitarę i bębny, ale jednak rzadziej niż chciałaby młodzież. A poza tym ten wyjątek potwierdzał regułę.

Festiwal Piosenki Religijnej Sacrosong, zorganizowany w maju 1969 r. w kościele św. Teresy w Łodzi – gdzie można było usłyszeć także elementy big-beatu – był prawdziwą nowością. A sądząc po tym, że odbywał się potem przez trzydzieści lat – i wciąż się odbywa – pomysł był dobry.

Organizatorem i twórcą festiwalu był salezjanin – ks. Jan Palusiński, duszpasterz łódzkiego Duszpasterstwa Akademickiego „Węzeł”. Piosenki i muzykę jako świetny sposób chwalenia Pana mógł usłyszeć podczas pobytu w Anglii. Zafascynowała go wielka impreza muzyczna organizowana przez kościoły chrześcijańskie, gdzie występowały także gwiazdy, m.in. Cliff Richard. – Pomyślałem wtedy: a dlaczego mielibyśmy nie zorganizować takiego festiwalu w Polsce? – wspomina ks. Palusiński.

Pierwszy polski Sacrosong też przewidywał swoją gwiazdę. – Festiwal miała uświetnić Anna German, jednak ten plan nie doszedł do skutku – mówi Milena Przybysz, historyk z łódzkiego oddziału IPN. – Dopisała natomiast publiczność – obecnych było około półtora tysiąca osób.

Zagrali Wojtyle

Pomysłem festiwalu piosenki religijnej ks. Palusiński zaraził Zgromadzenie Salezjanów, ks. Leona Walaszka, proboszcza kościoła św. Teresy, przy którym działał „Węzeł”, studentów z nim związanych, a potem także kard. Karola Wojtyłę.

Ks. Palusiński przyznaje, że w zorganizowaniu i objęciu patronatem Sacrosongu przez Kardynała pomogła jego znajomość z nim. To z rąk kard. Wojtyły przyjął najpierw subdiakonat, potem diakonat, w końcu święcenia kapłańskie. Był krakowianinem, wielokrotnie go spotykał. Teraz wyprosił jego patronat nad festiwalem. – Ksiądz Kardynał przewodniczył Komisji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Świeckich, był gorącym orędownikiem idei soborowej, żeby Kościół stał się wspólnotą ludu Bożego – mówi ks. Jan Palusiński.

– Mówił często o konieczności integrowania twórców, aby służyli Bogu i Kościołowi. Udało nam się dotrzeć do wielu poetów, którzy napisali teksty, i do kompozytorów, którzy napisali muzykę.

Ks. Palusiński w listopadzie 1968 r. na imieniny kard. Karola Wojtyły zabrał do Krakowa grupę studentów z łódzkiej Akademii Muzycznej, żeby mu zagrali. Solenizant żartował, że to, iż ks. Jan przyjechał z młodzieżą na jego imieniny, to prawda, ale niecała prawda. – Ks. Palusiński chce mnie przekonać, żebym zgodził się patronować pewnej imprezie – ujawnił późniejszy Papież. Sprawa była już przesądzona.

Dziarskim krokiem

Festiwal ściągnął tłumy. Wystąpiło 10 zespołów i 15 solistów z całej Polski. Nie mogła wystąpić natomiast Anna German, wielka ówczesna gwiazda. – Była po wypadku, kuśtykała po złamaniu nogi. Przyjechała, miała śpiewać, ale nie była w stanie. Cała się trzęsła, bardzo wszystko chłonęła i przeżywała – wspomina ks. Palusiński.

Sacrosong rejestrowały kamery Wytwórni Filmów Fabularnych i Dokumentalnych. Fragmenty, które zachowały się w archiwum, były kunsztownie zmontowane. Widać twarze wykonawców, jakieś grymasy, niedoskonałości ubioru, sandały sióstr zakonnych. Nie widać w ogóle tłumu wypełniającego kościół św. Teresy. Film nie miał służyć celom informacyjnym, lecz propagandowym. Ot, nieliczni śpiewają dziwne piosenki dla nielicznych.