Apostoł trędowatych (Przed kanonizacją o. Damiana de Veustera)

Z ojcem prowincjałem Andrzejem Łukawskim SSCC rozmawia Agnieszka Raczyńska-Lorek

publikacja 06.10.2009 20:48

Wielkość o. Damiana polegała na tym, że potrafił przywrócić trędowatym z Molokai – wyspy śmierci, jak ją wówczas nazywano – wiarę w sens życia, wiarę w człowieka i wiarę w miłość Boga, który nie opuszcza swoich dzieci. Niedziela, 4 października 2009

Apostoł trędowatych (Przed kanonizacją o. Damiana de Veustera)



AGNIESZKA RACZYŃSKA-LOREK: – 11 października 2009 r. Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi będzie przeżywało uroczystość kanonizacji bł. Damiana de Veustera, która odbędzie się w Rzymie. Kim był o. Damian?

O. ANDRZEJ ŁUKAWSKI SSCC:
– Osoby, które Kościół publicznie ogłasza świętymi, są naprawdę wyjątkowymi ludźmi. Niepozbawione, rzecz jasna, naturalnych przywar i skłonności do złego, które drzemią w każdym człowieku, potrafiły jednak wznieść się na wyżyny doskonałości, dzięki wytrwałej pracy nad sobą i otwarciu na Bożą łaskę, a zwłaszcza dzięki gorącej miłości do Boga i drugiego człowieka. Nie inaczej było z bł. o. Damianem – synem flamandzkiego rolnika z Tremelo.

Z natury uparty i przebiegły, potrafił wykorzystywać te cechy do dobrych celów. Został kapłanem misjonarzem – znanym na całym świecie Apostołem Trędowatych, bohaterem narodowym Belgów, człowiekiem inspirującym wielu ludzi – duchownych i świeckich do całkowitego poświęcenia swego życia służbie najuboższym.

Moim zdaniem, wielkość o. Damiana polegała na tym, że potrafił przywrócić trędowatym z Molokai – wyspy śmierci, jak ją wówczas nazywano – wiarę w sens życia, wiarę w człowieka i wiarę w miłość Boga, który nie opuszcza swoich dzieci. Potrafił również zwrócić uwagę całego ówczesnego świata na sytuację osób trędowatych i zorganizować dla nich konkretną pomoc – materialną i duchową.

– Dlaczego o. Damian znalazł się na Molokai – jednej z wysp hawajskich, skoro urodził się w Belgii?

– Pragnienie zostania misjonarzem towarzyszyło o. Damianowi od wczesnych lat młodzieńczych. W nowicjacie jego przełożeni zakonni zauważyli, że często modlił się przed obrazem św. Franciszka Ksawerego, wielkiego misjonarza, o łaskę wyjazdu na misje. Trzeba przyznać, że wstawiennictwo tego świętego okazało się wyjątkowo skuteczne. O. Damian jeszcze przed przyjęciem święceń kapłańskich mógł zrealizować swoje gorące pragnienie. Okazją ku temu była choroba jego rodzonego brata – Pamfiliusza, który przed Damianem wstąpił do Zgromadzenia Najświętszych Serc i został wytypowany przez przełożonych do pracy misyjnej.

Do wyjazdu Pamfiliusza na misje jednak nie doszło, ponieważ w tym czasie w Leuven, gdzie przebywał, wybuchła epidemia tyfusu. O. Pamfiliusz zaczął więc posługiwać chorym, aż w końcu sam się zaraził. W Damianie zaczęła wtedy dojrzewać myśl, aby zastąpić brata. Napisał w tej sprawie list do Przełożonego Generalnego Zgromadzenia, który wyraził zgodę. W ten sposób największe marzenie Damiana zaczęło się spełniać. Po pożegnaniu z najbliższymi, których miał już nigdy więcej nie zobaczyć w tym życiu, 31 października 1863 r., jeszcze jako kleryk, wypłynął z Europy z grupą braci i sióstr Zgromadzenia Najświętszych Serc na odległe wyspy hawajskie.

Podróż trwała kilka miesięcy. Do portu w Honolulu przybyli dokładnie 19 marca 1864 r. – w uroczystość św. Józefa, głównego patrona zgromadzenia, oraz patrona z chrztu bł. o. Damiana. Tutaj, w katedrze w Honolulu, Damian de Veuster przyjął święcenia kapłańskie. Uroczystość odbyła się w wigilię Zielonych Świąt – 21 maja 1864 r. O. Damian miał wtedy 24 lata. Zanim przybył na Molokai 10 maja 1873 r. przez 9 lat pracował w misyjnych dystryktach Puna i Kohala, pozyskując dla Boga wielu Kanaków.

W końcu pojawiło się to największe wyzwanie, które uczyniło o. Damiana człowiekiem znanym na całym świecie, a które podjął bez ociągania: Molokai – wyspa trędowatych! Miał wówczas 33 lata. Na Molokai spędził 16 lat swego życia – służąc swoim podopiecznym z miłością aż do śmierci, która nastąpiła 15 kwietnia 1889 r.







– Od śmierci o. Damiana minęło już 120 lat. Czy jego postać jest nadal aktualnym wzorem dla współczesnego chrześcijanina?

– Jak najbardziej! Wspomniałem już o wartościach obecnych w życiu o. Damiana, które mają charakter ponadczasowy i które z powodzeniem można realizować dzisiaj. Kiedy mówimy np. o jego poświęceniu trędowatym – zapytajmy siebie, jak są traktowani współcześni „trędowaci”, jakie miejsce zajmują w naszym (moim) świecie ludzie chorzy, niepełnosprawni, ci, którzy nie mieli szczęścia wychowywać się w dobrych, kochających rodzinach, którzy stoczyli się na dno.

Czy traktujemy ich z pełną godnością? O. Damian pokazał, że w oczach Boga każdy człowiek ma ogromną wartość. Jego niepełnosprawność, niezaradność życiowa, słabość fizyczna czy moralna jest apelem o pomoc, skierowanym właśnie do mnie. Dopóki w naszym społeczeństwie – pomimo wielu pozytywnych zmian, które się dokonały, a zwłaszcza w moim najbliższym otoczeniu będą ludzie cierpiący z powodu braku miłości, dopóty przykład o. Damiana pozostanie wciąż aktualnym wzorem dla współczesnego chrześcijanina.

– Kanonizacja o. Damiana jest wielkim wydarzeniem dla zgromadzenia. Czy w związku z tym planowane są jakieś uroczystości w Polsce?

– 5 października 2009 r., przed uroczystościami w Rzymie, jest planowana Konferencja Prasowa w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski, mająca na celu przybliżyć postać o. Damiana polskiemu społeczeństwu. Przez cały rok po kanonizacji odprawiane będą w różnych miejscowościach Polski Msze św. dziękczynne za kanonizację tego Apostoła Trędowatych.

19 kwietnia 2010 r. zostanie odprawiona Msza św. dziękczynna w Polanicy-Zdroju, w kościele zgromadzenia – pw. Królowej Pokoju, która będzie transmitowana przez TV Trwam oraz Radio Maryja. W okresie od kanonizacji do 30 marca 2010 r. przewidziany jest konkurs plastyczny nt. o. Damiana, do którego zapraszamy wszystkich chętnych niezależnie od wieku (regulamin konkursu na stronie www.sscc.pl).

Zwieńczeniem tych wydarzeń będzie sympozjum zorganizowane 28 kwietnia 2010 r.
na UKSW przez zgromadzenie wraz z sekcją duchowości UKSW w Warszawie, poświęcone osobie nowego Świętego.

– Czego można życzyć zgromadzeniu, które przeżywa wielką radość z okazji kanonizacji jednego ze swych współbraci?

– Przede wszystkim tego, aby przykład o. Damiana pobudzał zwłaszcza nas, zakonników Najświętszych Serc Jezusa i Maryi, do coraz gorliwszej służby Bogu i ludziom, do których nas posyła. Zgromadzeniu potrzeba dzisiaj duchowej odnowy, która pozwoli nam z nowym entuzjazmem i odwagą podejmować wyzwania, jakie w obecnych czasach Bóg stawia przed nami.

Bardzo chcielibyśmy także, aby świadectwo naszego wielkiego Misjonarza w dalszym ciągu inspirowało wielu młodych ludzi do poświęcenia swego życia Bogu w naszym zgromadzeniu, ale nie tylko. W tym względzie mamy wobec O. Damiana ogromny dług wdzięczności. W przeszłości niejeden młody człowiek zdecydował się wstąpić w szeregi zakonników Najświętszych Serc Jezusa i Maryi bądź wybrać służbę w kapłaństwie lub innym zakonie, poruszony przykładem o. Damiana. Oby w przyszłości było podobnie!







Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi powstało na przełomie XVIII i XIX wieku we Francji jako odpowiedź na sytuację religijną tego kraju po dramacie Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Ale cele, jakie przyjęli nasi założyciele – sługa Boży ks. Piotr Coudrin oraz służebnica Boża m. Henryka Aymer de la Chevalerie, mają charakter uniwersalny: wychowanie dzieci i młodzieży, ewangelizacja świata poprzez misje krajowe i zagraniczne, praktykowanie ducha umartwienia oraz wynagradzanie Zbawicielowi za grzechy, głównie poprzez adorację Najświętszego Sakramentu Ołtarza. Przede wszystkim jednak chodzi o pomoc człowiekowi w zwróceniu się z całą ufnością ku Bogu, który w Sercu swego Syna objawił nam swoją niezmierzoną miłość, a w Niepokalanym Sercu Maryi ukazał wzór naśladowania Jezusa, pełnego zjednoczenia z Nim w miłości.

Regulamin ogólnopolskiego konkursu plastycznego nt. „O. Damian de Veuster – Apostoł Trędowatych”

1. Konkurs jest organizowany przez Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi z siedzibą w: Dom Prowincjalny, Kiełpin, ul. Rolnicza 219, 05-092 Łomianki, tel. (0-22) 497-65-43; www.sscc.pl .
2. W konkursie mogą wziąć udział dzieci, młodzież oraz osoby starsze – bez ograniczeń wiekowych.
3. Prace mogą być wykonane dowolną techniką, z wyjątkiem prac wykonanych na szkle.
4. Prace mają być interpretacją tematu konkursu.
5. Konkurs ma charakter ogólnopolski.
6. Każdy z uczestników może złożyć tylko jedną pracę.
7. Konkurs ustanawia się z dniem 11 października 2009 r. (dzień kanonizacji o. Damiana).
8. Prace konkursowe należy przesyłać pocztą lub składać osobiście w siedzibie Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi do dnia 30 marca 2010 r. W przypadku prac nadesłanych pocztą decyduje data stempla pocztowego
z dopiskiem „Konkurs plastyczny”.
Przesyłka powinna zawierać dane uczestnika konkursu, tj. imię i nazwisko, wiek, adres szkoły, numer telefonu (może być adres e-mailowy).
9. Komisja konkursowa, składająca się z 5 osób, wyłoni 3 zwycięskie prace. W skład Komisji wchodzą: Anna Popek, Przemysław Babiarz, Maciej Iwański, o. Zdzisław Świniarski SSCC.
10. Decyzje komisji konkursowej są ostateczne i nieodwołalne.
11. Ogłoszenie wyników odbędzie się 10 kwietnia 2010 r. na stronie internetowej www.sscc.pl .
12. Laureaci najlepszych prac zostaną uhonorowani nagrodami rzeczowymi:
– I miejsce – wyjazd na pielgrzymkę do Rzymu
– II miejsce – rower górski
– III miejsce – odtwarzacz mp3
13. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do wielokrotnego wykorzystania prac nadesłanych na konkurs w celach związanych z konkursem, w publikacjach, podczas organizowanych uroczystości, przy organizowaniu wystaw.
14. Nadesłane prace i prawa autorskie przechodzą na własność organizatorów.
15. Nadesłanie prac na konkurs jest równoznaczne z oświadczeniem posiadania praw autorskich i uznaniem niniejszego regulaminu.
16. Organizatorzy nie biorą odpowiedzialnoś-
ci za zniszczenie lub zaginięcie prac podczas przesyłki.
17. Udział w konkursie jest bezpłatny. Organizatorzy nie pokrywają kosztów przygotowania i przesłania prac konkursowych.
18. Wszelkie informacje dotyczące konkursu umieszczone są na stronie: www.sscc.pl .
19. Zapytania dotyczące konkursu należy kierować w formie pisemnej pod adresem Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi, podanym w pkt. 1 regulaminu, lub pocztą elektroniczną kielpinsscc@tlen.pl, najpóźniej na 7 dni przed terminem składania prac.