Dobry katolik, porządny obywatel, patriota

Co znaczy miłość ojczyzny?

S. Małgorzata Siembida ze Zgromadzenia Sióstr św. Michała Archanioła w Częstochowie uważa, że inspiracją dla nauczycieli i wychowawców, „którym zależy na ukształtowaniu dobrego obywatela i patrioty”, może być życie i dzieło bł. ks. Bronisława Markiewicza. Ten żyjący w latach 1842-1912, ukształtowany przez św. Jana Bosco, założyciel Zgromadzenia św. Michała Archanioła był wzorem wychowawcy, patrioty, społecznika.    

– Postawę patriotyczną uważał za nakaz i normę moralną. Sam wychowany i ukształtowany w duchu miłości ojczyzny, starał się za wszelką cenę te same uczucia wzbudzać w sercach rodaków. Szczególną troską otaczał ubogie dzieci i młodzież, które, jak przewidywał w swych proroczych natchnieniach, w przyszłości, po odzyskaniu niezawisłości politycznej, przez swe chrześcijańskie życie w powściągliwości i pracy, staną się wzorem dla innych narodów – przypomina s. Małgorzata Siembida, autorka pracy magisterskiej na temat wychowania patriotycznego w ujęciu księdza Markiewicza.

S. Małgorzata zdaje sobie sprawę, że pozostawiony przez księdza Markiewicza program wychowania patriotycznego może się dzisiaj wydać anachroniczny. Odpowiadając na te wątpliwości cytuje słowa zmarłego w 2003 r. ks. prof. Józefa Wilka, salezjanina, profesora KUL. Kapłan napisał: „dziś trzeba na nowo odkrywać wartość patriotyzmu, jego znaczenie dla naszego bytu narodowego, i trzeba się spieszyć, bo czas ucieka. (…) Nowe pokolenia Polaków wzrastają w kontekście jakiejś pustki, wykorzenienia i totalnego wręcz braku wrażliwości na to, co znaczy >ojczyzna<, służba ojczyźnie, poświęcenie dla niej czy po prostu >miłość ojczyzny<”.

– Naszych przodków nie trzeba było przekonywać, że patriotyzm jest wartością, że Ojczyzna jest Wartością! To spojrzenie w przeszłość pozwala także zobaczyć postawy inne, niepatriotyczne. Konformizm, służalczość wobec innych państw i ich rządzących, kompleksy. To są cechy nie tylko dzisiejszych Polaków, którzy chcą ośmieszyć i zdegradować poczucie dumy narodowej, troskę o własny naród, kraj, o kulturę narodową. Dlaczego było tylu sprzedawczyków w czasach zaborów? I odwrotnie - dlaczego tylu ludzi narażało siebie, swoje rodziny, zabezpieczenia materialne, by walczyć o Polskę i polskość w duszach ludzkich? Nie można na to pytanie jednoznacznie odpowiedzieć, ale to powinno stanowić podstawę do refleksji – kończy nasze rozważania s. Dawida Ryll.

10 dobrych rad dla wychowania obywatelskiego i patriotycznego

1.  Nauczcie dzieci szacunku dla narodowych symboli, wytłumaczcie ich historię, znaczenie i symbolikę.
2. Poznajcie z dzieckiem historię swojego miasta, wsi, najbliższej okolicy. Zróbcie wspólnie album lub prezentacje pokazujące najważniejsze wydarzenia i postacie tej historii.
3. Poznajcie historię swojej parafii.
4. Poznajcie historię swojej rodziny, jej tradycje i koligacje. Zróbcie jej drzewo genealogiczne.
5. Odwiedzajcie z dzieckiem miejsca najważniejsze dla Polski (Wawel, Jasna Góra, Zamek Królewski w Warszawie, Stocznia Gdańska, Grunwald).   
6. Bierzcie aktywny udział w świętach narodowych: 3 Maja, 11 Listopada. Przypominajcie dziecku o ważnych datach z historii Polski. Wytłumaczcie ich znaczenie. Wywieszajcie wspólnie biało-czerwone flagi podczas świąt narodowych. We Wszystkich Świętych zawsze zapalajcie znicze na grobach bohaterów narodowych.
7. Wybierzcie bohaterów z historii Polski, którzy bronili wiary i ojczyzny. Opowiedzcie dzieciom ich historię, wskażcie, dlaczego ich walka jest ważna dla Polski. Zadajcie sobie i dziecku pytanie, dlaczego ci ludzie ginęli za ojczyznę i wiarę?
8. Podsuwajcie dzieciom będące kwintesencją polskości i polskich spraw książki (np. Pan Tadeusz, Trylogia, Kamienie na szaniec) i filmy (np. Generał Nil, Katyń, Popiełuszko).
9. Uświadomcie dzieciom powinności obywatelskie: udział w wyborach, aktywność obywatelską. Zabierajcie dzieci na wybory. Niech zobaczą, jak głosujecie.
10. Wytłumaczcie dzieciom, że zdobywanie wiedzy, obrona wiary, szacunek dla prawa, pracowitość, odwaga i prawdomówność, korzystanie z praw obywatelskich to powinności współczesnego patrioty.