Chore ciało - zaburzenia odżywiania się

Czy osoby cierpiące na jadłowstręt psychiczny powinny być zmuszane do jedzenia?

Pozorna oczywistość objawów („chce być chudsza”, „nie umiem kontrolować diety”) skłania często do pozostawania na poziomie racjonalnej i często niewiele wnoszącej rozmowy o diecie, kaloriach i kształcie ciała. Powodować może też chęć zmuszania do jedzenia, prób wywierania nacisku i zewnętrznej kontroli objawów bulimicznych. Choć czasami karmienie wbrew woli ratuje życie, to nie może być traktowane jako element terapii.

Czy odchudzanie się zawsze jest patologia?

Otyłość jest zjawiskiem niebezpiecznym dla zdrowia – stad też próby odchudzania się podejmowane przez osoby otyłe należy jak najbardziej wspierać. Jeśli jednak odchudzanie podejmowane jest przez osobę o realnie prawidłowej wadze, wymaga uważnej obserwacji. Trudno przeprowadzić jakieś jednoznaczne rozróżnienie pomiędzy norma a patologia. Każdy przypadek rozpatrywany musi być indywidualnie.

Kluczowe jest tutaj miejsce, jakie w hierarchii wartości takiej osoby zajmuje problem sylwetki i wagi. Jeśli odchudzanie się staje się najważniejsza sprawa w życiu, daje poczucie władzy i kontroli, a każda myśl o zaprzestaniu diety wzbudza obsesyjny lek przed przytyciem – wtedy zaczynają się problemy. Coraz częściej, niestety, zdarzają się też osoby, głównie dziewczęta, ale i chłopcy, u których anoreksja rozwinęła się po odchudzeniu się z realnej, czasem dużej nadwagi. W początkowym okresie ich odchudzanie bywa wspierane czy wręcz wymuszane przez rodziców.

Ważne, by z powodu leku przed rozwojem zaburzeń odżywiania się nie koncentrować się nadmiernie na odżywianiu nastolatka. Nadmierna troska w tym względzie może doprowadzić do sytuacji, w której zacznie on komunikować się z nami poprzez to, co i ile je.

***

Maciej Pilecki – dr n. med., psychiatra, psychoterapeuta, adiunkt Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Collegium Medicum UJ w Krakowie.