Polscy duszpasterze akademiccy (z lat kard. Karola Wojtyły i początku pontyfikatu Jana Pawła II)

Po każdym spotkaniu z pracownikami SB wszyscy relacjonowaliśmy swoim przełożonym duchownym treść rozmów, także w gronie kolegów nie mieliśmy żadnych tajemnic. Mówiliśmy sobie wszystko, bo wiedzieliśmy, że trzeba się jakoś bronić, trzeba umieć właściwie zareagować na szantaże SB, wykorzystującej wszelkie preteksty do walki z religią i Kościołem. To było jak walka wręcz. I możemy powiedzieć, że Kościół obronił wiarę dzięki takim wspaniałym kapłanom, którzy potrafili stawić czoło bezprawiu, wykazać się wysokim poziomem moralnym, być z ludźmi. Takich kapłanów było wielu.

Zwyciężali dzięki solidarności i uczciwości wewnętrznej – mogli spojrzeć w oczy swoim studentom, nad którymi SB także rozpościerała swój „parasol ochronny”. Dziś, kiedy mamy dostęp do teczek IPN-u dotyczących DA, widzimy, jak mocno to środowisko było inwigilowane, jak szczegółowo odnotowywane były daty naszych zebrań, ważniejszych prelekcji, rekolekcji, tudzież informacje często będące zbyt daleko idącym wyobrażeniem kapusia o sprawach osobistych studentów czy kapłanów.

Nie jest to więc żadna literatura faktu – chyba tylko ta dotycząca faktu samego zapisu (a nie jego treści), która świadczy o tym, że donosicielami byli często ludzie, którzy nie za bardzo wiedzieli, o co w tym wszystkim chodzi, których „sprawozdania” były płytkie i zawierające dużą dozę fantazji, świadczącą o tym, że czasem bardzo chcieli się wykazać.

Zwracam tu raz jeszcze uwagę na to, że najwięcej o tych trudnych czasach wielkich zmagań społeczeństwa polskiego z dyktaturą komunistyczną może powiedzieć pokolenie dzisiejszych 60- i 70-latków, które zna je z autopsji. Wszyscy wiemy też, jak wiele czyniono, żeby uwikłać kapłanów, sprowokować ich, przyłapać na czymś, co byłoby pretekstem do rozmowy, spotkań, gróźb. Każdy telefon, który dzwonił do kapłana, budził dreszcz obawy i lęku, że może coś zwróciło uwagę SB, że coś im się nie podoba. To wszystko trzeba było znieść, wytrzymać, mieć dobrze przemyślane, żeby nie ulec.

Cała nasza energia szła więc w tym kierunku, żeby nie ulegać presji SB. Wiele razy trzeba było zaniechać starań o paszport i wyjazd za granicę, żeby tylko nie spotykać się ze „smutnymi panami”, bo nie należało to do przyjemności i groziło różnymi konsekwencjami.

Dzisiaj, gdy ludzie tak beztrosko rzucają kalumnie na kapłanów, chcąc pogrążyć ich w niesławie – a tak często są to ludzie młodzi, czasem może i szczerze starający się docierać do prawdy – myślę, że bardzo potrzebne są im kontakty z kapłanami – świadkami tamtych czasów. Oni mieliby wiele do powiedzenia tym młodym historykom, dziennikarzom, prawnikom, pracownikom IPN-u, rzuciliby jeszcze inne światło na struktury zła, w jakich się funkcjonowało. Ale jakoś mało kto ich o to pyta. Szukający prawdy wolą świadectwa IPN-owskich teczek niż świadectwa świadków...

Dlatego z całą mocą będę bronił kapłanów, którzy w tamtych czasach musieli zmagać się z bezpieką, bo to są bohaterowie, ludzie, którzy przez cały czas stali na straży wartości, którzy trwali przy Kościele i byli ludźmi Kościoła. Trzeba mieć dzisiaj poczucie odpowiedzialności za każde słowo, którym można wyrządzić niepowetowaną krzywdę zwłaszcza tym zasłużonym kapłanom, przekreślając nie tylko dotychczasową pracę, często ogromny dorobek naukowy czy duszpasterski, ale i odbierając dobre imię.

Dziś słyszy się nawet, że powodem rezygnacji młodego człowieka z pójścia do seminarium bywa właśnie taka uogólniona opinia o księżach. Okazuje się, że ta krzywda rzutuje już na decyzje młodych ludzi, którzy myślą tak, jak im każą media. Oczywiście, był jakiś procent ludzi słabych, którzy może nie zdali egzaminu z potrzeb tamtej chwili, ale zdecydowanie przeważająca większość kapłanów znalazła się na wysokim poziomie moralnym i nigdy nie uległa siłom zła, choć musiała to okupić cierpieniem.