Specjaliści od Pana Boga

Z początkiem października tysiące młodych ludzi rozpoczyna edukację na wyższych uczelniach. Jednym z osiągnięć niepodległości jest w polskich warunkach rozkwit teologii jako popularnego kierunku studiów. O ile w przypadku innych kierunków o sukcesie może powiedzieć liczba studentów czy jakość badań, o tyle w przypadku teologii chodzi o coś więcej: sale wykładowe muszą się stać miejscem wyjątkowego dialogu, w którym naprzeciw siebie stają różne idee, odmienne punkty widzenia świata i antropologie.

Czym się to je?

Teologia od dawna nie jest już zarezerwowana dla księży. Nawet mężczyźni w tej dziedzinie nie są już grupą przeważającą. Na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku większość – 60 proc. studentów teologii stanowili mężczyźni, a 40 proc. – kobiety, ale od połowy lat 90. proporcje te odwróciły się i obecnie większość wśród zgłębiających teologię – 60 proc. – stanowią kobiety.

Odkąd osoby świeckie ubiegają się o indeksy na wydziałach teologicznych, z każdym rokiem przybywa na rynku pracy „specjalistów od Pana Boga”. – Spotkałem się z takim przypadkiem – opowiada ks. prof. Wincenty Myszor, były dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego – że pracodawcy wypytywali o naszych absolwentów. Nie chodziło im przy tym o specjalistyczną wiedzę, ale o etos. Słusznie zakładają, że absolwenci teologii będą sumiennymi pracownikami.

Kompetencje teologiczne mogą się przydać w mediach, samorządach, a nawet w polityce i dyplomacji. Ten ostatni przypadek ujawnił się w związku z powołaniem nowego ambasadora Stanów Zjednoczonych Ameryki przy Watykanie. Prezydent Obama mianował na to stanowisko właśnie 45-letniego teologa Miguela H. Diaza.

Vivat Academia!

O kondycji polskiej teologii przez długie lata decydowały uczelnie katolickie. Najstarsze tradycje ma Katolicki Uniwersytet Lubelski. Mimo trudności i szykan, jakie dotknęły go w okresie PRL, uniwersytet ten nie tylko nie zaprzestał działalności, ale po 1989 r. coraz prężniej się rozwija. Liczba studentów wzrosła tam czterokrotnie, a w tym roku akademickim na KUL-u kształci się 21 tys. żaków. Oferta edukacyjna KUL-u to nie tylko teologia, ale też liczne kierunki studiów licencjackich, magisterskich, inżynierskich, doktoranckich i podyplomowych. To właśnie na KUL-u działa jedyna w Polsce Katedra Języka Celtyckiego.

ednym z najmłodszych w kraju jest Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie. UKSW powstał w 1999 r., na bazie istniejącej od 1954 r. Akademii Teologii Katolickiej. Obecnie kształci prawie 19 tys. studentów na dwudziestu czterech kierunkach studiów.

Wśród uniwersytetów katolickich ceniona jest również Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie, gdzie studiować można nie tylko teologię, ale również historię, ochronę dóbr kultury, nauki o rodzinie czy dziennikarstwo. Na pięciu wydziałach kształci się dziś 3 tys. studentów. Uczelnia należy do Międzynarodowej Federacji Uniwersytetów Katolickich. 19 czerwca Papież Benedykt XVI dokonał przekształcenia PAT w Krakowie w Papieski Uniwersytet Jana Pawła II. W ten sposób Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie dołączyła do grona kilkunastu uniwersytetów papieskich na świecie, funkcjonujących w Rzymie, Salamance oraz w krajach Ameryki Południowej. Ponadto Papieskie Wydziały Teologiczne istnieją także w Warszawie i we Wrocławiu.

Nowym zjawiskiem są uczelnie wyższe tworzone przez podmioty zakonne. Coraz lepsze noty zbiera dynamicznie rozwijająca się od 10 lat Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” w Krakowie, odwołująca się do tradycji edukacyjnej jezuitów. Na tej kościelnej uczelni z prawami państwowymi można studiować m.in. filozofię, kulturoznawstwo, pedagogikę, politologię i pracę socjalną.