Ku wartościom religijnym

Zdaniem Ojca świętego „W świecie, który coraz bardziej ulega sekularyzacji, niezwykle istotne jest, by rodzina wierząca uświadamiała sobie swoje powołanie i misję. Jej punktem wyjścia w każdej sytuacji i wszelkich okolicznościach jest kontynuowanie i wzmaganie modlitwy – nieustannej modlitwy do Pana o wzrost i umacnianie się naszej wiary. Jak napisałem w Liście apostolskim Rosarium Virginis Mariae: «Rodzina, która modli się zjednoczona, zjednoczona pozostaje» (n. 41)”^[5].

Istotnym elementem wychowania religijnego w rodzinie jest wprowadzenie dziecka w świat modlitwy: zarówno w jej treść, jak i w sposoby modlenia się. Zadanie to jest oczywiste dla rodziców, znacznie trudniej jest im zdobyć się na praktykę wspólnej modlitwy rodzinnej. Zwykle ograniczają się do nauki pierwszych modlitw oraz przypominania o obowiązku modlitwy. Wspólną codzienną modlitwę praktykuje zaledwie 10% rodzin.

Rodzice chrześcijańscy mają obowiązek wychowania dzieci do modlitwy, nauczenia osobistej rozmowy z Bogiem. Zasadniczym i niezastąpionym w tym względzie elementem wychowania jest osobiste świadectwo ojca i matki. „Jeżeli dziecko widzi u swych rodziców modlitwę odmawianą mechanicznie, z pośpiechem i bez skupienia, naśladując ich – tak samo też będzie się modlić bez większego przekonania. Modlitwa winna być dla dziecka potrzebą życia i radością”^[6].

W 1999 r. w Warszawie Jan Paweł II prosił rodziców, „aby podtrzymywali i pielęgnowali piękny chrześcijański zwyczaj uczestniczenia we Mszy świętej wspólnie ze swoimi dziećmi. Niech żywe będzie w sercach dzieci i młodzieży poczucie tego obowiązku. Niech łaska miłości, którą otrzymujemy przyjmując Eucharystię, umacnia więź rodzinną. Niech stanie się źródłem apostolskiego dynamizmu rodziny chrześcijańskiej”^[7].

W procesie wychowania religijnego nie może zabraknąć inicjacji dziecka w życie wspólnoty religijnej. Chodzi tu o takie ukierunkowanie wychowania, by możliwe było naturalne przejście dziecka z życia domowego w życie szerszej wspólnoty religijnej, zwłaszcza parafii.

Dokonuje się to poprzez rozmowy w rodzinie (zainteresowanie problemami parafii), uczestnictwo w konkretnych działaniach i posługach, zachęcanie dzieci do aktywnego udziału w duszpasterstwie liturgicznym (ministranci, schola, itp.).

Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej to stały, nieustanny proces wzrastania w wierze. Najwłaściwszym stylem w wychowaniu religijnym jest styl inspirujący, w którym rodzice współpracują z dzieckiem, uznają jego prawa i akceptują samodzielne poszukiwania. Celem tego wychowania jest żywa wiara dziecka. Odpowiedzialność za wychowanie religijne spoczywa przede wszystkim na rodzicach. Od ich osobistego przykładu i zaangażowania w proces wychowania zależy w znacznej mierze wychowanie religijne.

******

ks. dr Piotr Mazur – Katedra Dydaktyki i Edukacji Szkolnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
 

^[5] Zob. Jan Paweł II, Do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Rodziny, Watykan 18. 10. 2002.
^[6] P. Poręba, Rodzina chrześcijańska „małym Kościołem”, [w:] Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, red. F. Adamski, Kraków 1982, s. 190.
^[7] Jan Paweł II, Homilia w czasie liturgii słowa odprawionej przed katedrą św. Floriana, Warszawa Praga 13. 06. 1999.