Protest lekarzy, lęk pacjentów

– Czujemy się oszukani, bo podeszliśmy do sprawy poważnie, a wykupiona polisa mocno obciążyła nasz budżet – mówi Józef Maciołek, wiceprezes Powiatowego Centrum Zdrowia w Kluczborku.

Nóż na gardle

W rankingu 33 krajów ujętych w Europejskim Konsumenckim Indeksie Zdrowia Polska zajmuje 27. miejsce. Od 2009 r. wyprzedziły nas nawet Słowacja i Litwa. Gorzej niż Polska w badaniach plasują się: Węgry, Albania, Macedonia, Łotwa, Rumunia, Bułgaria. W opinii autorów badań najgorzej wypadają w Polsce: dostęp do nowoczesnych leków, wysoka umieralność na raka oraz czas oczekiwania na wizytę u lekarza i na zabiegi w szpitalu.

Z powodu rosnącego bezrobocia i w sumie niewysokich zarobków Polaków nieciekawie przedstawia się perspektywa spływania składki zdrowotnej i budżetowego zasilania systemu ochrony zdrowia w bieżącym i przyszłym roku. Mazowieckiemu Oddziałowi NFZ już dziś brakuje 800 mln zł na świadczenia zdrowotne. Mazowsze, gdzie udzielana jest największa liczba wysokospecjalistycznych procedur medycznych, z tytułu „janosikowego” oddaje z podatków innym regionom niemal co drugą złotówkę. Poza tym algorytm, według którego dzielone są przez NFZ środki na cały kraj, nie uwzględnia kosztów świadczonych usług, które na Mazowszu są największe w Polsce. Według przewidywań, w 2013 r. niedobór środków na Mazowszu wyniesie 1 mld zł!

Istnieje duże ryzyko rezygnacji szpitali z nieopłacalnych procedur, co spowoduje ograniczenie dostępu do świadczeń podstawowych.

Dramat niedofinansowania ochrony zdrowia narasta, ponieważ świadczenia z NFZ nie zawsze wystarczają na leczenie pacjentów. Do tego dochodzą wydatki inwestycyjne. Sporo kosztuje sama obsługa zadłużenia. Samorządowcy alarmują, że przy tych niedoborach ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia, od 1 sierpnia 2014 r. nakładająca na świadczeniodawców obowiązek pełnej elektronicznej dokumentacji medycznej, będzie niewykonalna.

Długi samorządów wobec banków w ciągu roku wzrosły aż o 30 proc. i sięgają ponad 83 mld zł. Jeśli samorządy nie pokryją zadłużenia szpitali, będą musiały przekształcić je w spółki. A właśnie pierwszy z przekształconych w spółkę szpitali – w Kwidzynie – ma pójść pod młotek, bo samorząd ma nóż na gardle i chce sprzedać 80 proc. swoich udziałów. Szpitalna „Solidarność” zebrała podpisy pod wnioskiem o referendum mieszkańców w tej sprawie – odbędzie się ono 12 sierpnia.

Mówiąc szczerze, nóż na gardle mamy wszyscy. Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej, która przez pierwsze sześć dni protestu była – oprócz Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, Porozumienia Zielonogórskiego i innych organizacji lekarskich – oficjalnie stroną protestu z NFZ, powiedział jakiś czas temu „Niedzieli”: „Lekarz został ustawiony w takim miejscu systemu, w którym to on dystrybuuje deficytowe dobra, a to definiuje go jako jedyną osobę odpowiedzialną za jego złe funkcjonowanie”. Ma rację. Dlatego trzeba zmienić system i ludzi nim zarządzających. Zadbać o dobre prawo, byśmy nie skakali sobie do oczu. Zdrowie w Polsce zawsze było „polityczne”. Lekarz nie powinien odwracać się od pacjenta nawet w taki sposób, że wystawi mu receptę, której chory nie będzie mógł w ogóle zrealizować (ze względu na stan zdrowia), albo nie będzie miał za co w 100 procentach jej sfinansować. Pacjent i lekarz są na siebie skazani i powiązani więzią szczególną – nie do oszacowania. Dlatego powinniśmy być po tej samej stronie, zanim zaufanie do lekarzy  zniszczą w pacjentach politycy. Nie dajmy się podzielić, bo to, co lekarzom i pacjentom funduje rząd, to upokorzenie. Ten protest jest politykom zapewne na rękę, by zaoszczędzić na refundacji leków i odwrócić uwagę od dramatycznej sytuacji finansowej ochrony zdrowia.

Prezes samorządu lekarskiego poinformował po sześciu dniach protestu, że Naczelna Rada Lekarska zawiesiła protest, ale nadal aktualne są postulaty środowiska, o których realizację Porozumienie Organizacji Lekarskich przez akcję „receptową” wciąż kontynuuje starania. „Wierzymy, że mediacje, które zaoferował w tym konflikcie Business Centre Club, przyniosą skutek. Dajemy rządzącym jeszcze jedną szansę. To nie oznacza rozłamu w środowisku” – podkreśla Hamankiewicz.

Pacjentom pozostaje nadzieja, że świadczeniodawcy z płatnikiem się w końcu dogadają.