Trzech misjonarzy z trzech różnych światów

Jedni misjonarze odwiedzają ojczyznę dla podreperowania zdrowia, bo opieka medyczna u nas, w co może trudno uwierzyć, stoi wyżej niż w krajach, w których pracują. Inni przyjeżdżają, aby spotkać się z rodziną, przyjaciółmi albo ze swoją wspólnotą diecezjalną czy zakonną, a jeszcze inni – ze zwykłej  tęsknoty za krajem, choć są i tacy, którzy tak wrośli w swoje środowisko pracy, że nie odczuwają potrzeby kontaktu z ojczyzną. Dla tych, którzy spędzają wakacje w ojczyźnie, Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie organizuje rokrocznie atrakcyjne spotkanie z prelekcjami znakomitych osobowości Kościoła, imprezami kulturalnymi i wizytami u prominentnych przedstawicieli władz państwowych. Tam właśnie spotkałem trzech niebanalnych misjonarzy, którzy z entuzjazmem głoszą Dobrą Nowinę na trzech kontynentach.

Ucięty palec ks. Stanisława

Pochodzący z Lublina ks. Stanisław Stanisławek, misjonarz z Kamerunu, którego uwiecznił w słynnym cyklu reportaży pt. „Heban” Ryszard Kapuściński, żartuje nawet wtedy, gdy opowiada o swoim wypadku. Wydarzył się 11 maja tego roku, kiedy ks. Stanisław ciął piłą drzewo potrzebne do budowy wznoszonego przezeń kościoła w parafii Bouam, we wschodnim Kamerunie. Piła to niebezpieczne narzędzie, bo wykonuje 12 tys. obrotów na minutę. Misjonarz zawsze znakomicie dawał sobie z nią radę, ale tego feralnego dnia w pobliżu piły znalazła się szmata, która nawinęła się na tarczę, powiększając pole rażenia. Szmata przyciągnęła lewą rękę ks. Stanisława tak, że piła obcięła mu mały palec. Misjonarz nie rozpaczał. Niedługo po wypadku przekomarzał się z organistą: – Żadna strata, to był palec próżniak. – O, nie – zaprotesował muzyk – ten palec nazywa się: artysta.

Ks. Stanisław twierdzi, że choć eksperyment księży-robotników we Francji już dawno się przeżył, to model ten cały czas funkcjonuje  na misjach. – Bo każdy z nas jest księdzem-robotnikiem – śmieje się misjonarz, który zbudował kilkanaście kaplic, plebanii i studni.

Na misje do Afryki wyjechał 37 lat temu.

11 lat przepracował w Zambii, od 26 lat jest w Kamerunie. Kościół w tym kraju wszedł w drugie stadium organizacji. Z powodu wielu powołań tworzy się małe, czasowe parafie. – Jak tutaj przyjechałem, w mojej diecezji zastałem siedem czasowych parafii, które obsługiwało siedemdziesięciu misjonarzy. Dzisiaj, po 25 latach, jest odwrotnie: parafii jest siedemdziesiąt, a misjonarzy siedmiu – wylicza ks. Stanisławek.

To efekt boomu powołaniowego wśród miejscowej ludności, który bardzo popierał biskup, z pochodzenia Belg. Polski misjonarz założył kilkanaście czasowych parafii, budując wszystko, co było potrzebne do ich funkcjonowania, a potem przekazywał księdzu Kameruńczykowi, który przychodził na gotowe.

Ks. Stanisławowi niełatwo było zrealizować swoje powołanie kapłańskie, a potem, jak mówi, „powołanie w powołaniu”, czyli pragnienie zostania misjonarzem. Był jedynakiem i jego mama długo nie mogła pogodzić się z faktem, że postanowił pójść do seminarium. Bardzo też przeżywała jego wyjazd do Afryki. Gdy przeszła na emeryturę, odważyła się przyjechać do syna. Afryka jej się nie podobała – była zbyt brudna i śmierdząca, ale, jak podkreśla ks. Stanisław, pozostawała pod wielkim wrażeniem kultury jej mieszkańców. Dzieci, o cokolwiek prosiły rodziców, czyniły to na kolanach, na przykład: „Ojcze, prosimy o piłkę”. Mama komentowała to słowami: – Synu, nasza religia jest im niepotrzebna. Oni już są dobrzy. To nam przede wszystkim potrzebne jest chrześcijaństwo.

Ks. Stanisław wie, że bycie dobrym to jeszcze nie wszystko, aby być w pełni chrześcijaninem. Ludzie muszą wiedzieć, kto jest źródłem dobra, i dlatego od 37 lat daje w Afryce świadectwo o Bogu.

Polski tandem z Rio de Janeiro

Pallotyn ks. Jan Sopicki na misje do Brazylii wyjechał w 1979 r. Pragnienie pracy w tym kraju rozbudził w nim świecki misjonarz – inżynier Władysław Dowbor, niezmordowany apostoł Amazonii. Tam właśnie chciał pojechać ks. Jan, ale pilne potrzeby duszpasterskie zatrzymały go na dłużej w Rio. Do Amazonii udał się dopiero po 25 latach pracy w Brazylii.

Przez 5 lat obsługiwał parafię o powierzchni 30 tys. km2, zamieszkiwaną przez 15 tys. wiernych, skupionych w ponad 50 wspólnotach. Do najbardziej oddalonej kaplicy w interiorze trzeba było płynąć barką cztery dni. Koszt takiej wyprawy był ogromny, bo barka spala 5 l ropy na godzinę, a ubodzy parafianie, utrzymujący się jedynie z rybołóstwa, nie byli w stanie finansować podróży kapłana.

W centrum parafii, w Novo Airão, ks. Jan prowadził ośrodek dla 250 biednych dzieci w wieku szkolnym. Zapamiętał widok, jak niektóre z nich przepływały wpław rzekę z garnkiem zupy dla rodzeństwa.