W trosce o uczniów i nie tylko

Proszę sobie wyobrazić sytuację, kiedy ksiądz od lat jest tak zmęczony i „wypalony”, że zaledwie „trwa” w parafii. Biskup próbuje go wspierać kolejnymi wikariuszami, ale i to niewiele pomaga. Nie można go usunąć, bo jest nadal nieusuwalny. To negatywny obraz. Spójrzmy pozytywnie: jest w parafii, powiedzmy – miejskiej, bardzo dynamiczny ksiądz, ma pomysły, stworzył struktury, które już działają bez niego, jakże go zatem nie wykorzystać, kierując do podobnej parafii, gdzie jego doświadczenie bardzo się przyda? A co do tego dożywania w parafii, „umierania wśród dzieci” – jak to Ksiądz poetycko określił, to nie warto zawężać problemu. Cały Kościół jest miejscem, gdzie kapłan może realizować swoje duchowe ojcostwo. Więcej, każdy czas kapłańskiego życia jest wyzwaniem dla ciągłego dojrzewania w tym ojcostwie. Nawet ten krótki czas obowiązywania emerytur przynosi bardzo dobre tego przykłady. Owszem, może po pierwszych niezadowoleniach, trudnościach odnalezienia się w nowej sytuacji, kapłan senior odkrywa dar czasu. Wprawiony w modlitwie, rozpoczyna lub kontynuuje potężną pracę duchową. Modlitwą, radą, a nawet cierpieniem, jak różańcem, opasuje cały Kościół.

Nie ma zatem idealnych rozwiązań, a nawet można powiedzieć, że same koncepcje czy realizowane projekty niczego nie zmienią. Istotne jest wewnętrzne formowanie swojego kapłaństwa jako służby, jako posługi i bycia dla innych. W momencie święceń kapłan doświadcza największej miłości: wyboru – zjednoczenia z samym Jezusem. Już nic większego w świecie ducha nie może go spotkać z wyjątkiem szczęśliwej wieczności.

– Zapytam nieco przekornie – a gdyby tak wprowadzić kadencję dla księży biskupów...

– Myślę, że niekoniecznie musi to być pytanie przekorne. Jestem zwolennikiem takiej możliwości. Zresztą biskupi już korzystają z emerytury i ze względu na wiek lub inne racje żegnają się z administrowaniem swoich diecezji, a podejmują pasterzowanie na inny sposób. Tak, jestem zwolennikiem możliwości kadencyjności także biskupów. To pewnie nastąpi samo z siebie. Ostatnio byliśmy świadkami, jak biskup diecezjalny wrócił do Polski, podejmując posługę biskupa pomocniczego. To dobry znak dla wszystkich.

– Przed wyjazdem na spotkanie na Jasną Górę mówił Ksiądz Arcybiskup, że poruszy sprawę kryzysów kapłańskich?

– Tak, ten rok był dla mnie bardzo bolesny i głęboko przeżyłem te różne formy kapłańskich załamań. Inaczej patrzy się na to, kiedy słyszy się o podobnych wypadkach w innych krajach, diecezjach. Kiedy jednak przyjdzie z bliska spojrzeć w twarz złamanego księdza, to jest to zupełnie inne przeżycie. Wszyscy jesteśmy słabi i grzeszni, ale ze słabością trzeba się zmagać, powstawać, podejmować walkę ze sobą i zachować wierność pierwszemu słowu. Raz przekreślona przysięga musi zachwiać całą hierarchię wartości.

– A może to jest tak, że młody ksiądz, wtłoczony w katechizacyjną strukturę i biurokrację, zaczynający swoją posługę na nowej parafii od załatwiania „papierkowych” spraw w starej, a potem nowej szkole, po prostu zatraca samoświadomość i przyjmuje mentalność wykonawcy zawodu?

– To ostre słowa i pewnie trochę w nich pobrzmiewa nuta prasowych dywagacji. Muszę powiedzieć, że żadne medialne spekulacje i dywagacje tzw. zatroskanych dyskutantów nie skłonią mnie do zmiany stanowiska. Katecheza w szkole jest męcząca, wyczerpująca, ale jest wielkim dobrodziejstwem, dla którego póki co nie widzę alternatywy. W mojej poprzedniej diecezji za czasów świątobliwego i bardzo gorliwego bp. Wilhelma Pluty zaledwie 10-15% uczniów szkół zawodowych i średnich było w miastach objętych katechizacją. I co robi ten wybitny biskup? Intuicyjne wierząc, że Pan Bóg zmiłuje się na tym narodem, przygotowuje świeckich doradców życia rodzinnego, i to przez trzyletnią formację. Kiedy możliwa stała się katechizacja w szkołach, w ciągu trzech tygodni mieliśmy 500 katechetów i komplet obsadzonych etatów.