Dla Boga nie ma nic niemożliwego

To najbardziej skomplikowana z dotychczasowych zagranicznych pielgrzymek Benedykta XVI – powiedział na konferencji prasowej kilka dni przed wylotem Benedykta XVI do Ziemi Świętej dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej o. Federico Lombardi. Nie przesadził ani trochę.

Sytuacja polityczna całego regionu, skomplikowana przecież już wcześniej, w ostatnim czasie zasupłała się niemal w gordyjski węzeł, tak że trzeba bardzo mocnej wiary, aby w tym ciemnym tunelu zobaczyć nadzieję. Benedykt XVI jak nikt na świecie może ją wskazać. I nie tylko ludziom mieszkającym na terenach, które odwiedzi. Pielgrzymka ma znaczenie wykraczające daleko poza granice Bliskiego Wschodu.

Znaki zapytania

W kontekście wizyty obecnego Papieża w Ziemi Świętej myśli biegną do pielgrzymki Jana Pawła II; do przejmujących obrazów i historycznych wydarzeń, które namalowały jej obraz i pozostawiły w zbiorowej pamięci. Modlitwa pod Murem Płaczu, zdaniem samych Żydów, uczyniła więcej dobrego w relacjach chrześcijańsko-żydowskich niż wszystkie międzyreligijne konferencje razem wzięte.

Znaki zapytania, jakie stały jeszcze przed rozpoczęciem pielgrzymki obecnego Następcy św. Piotra, są jednak większe niż dziewięć lat temu. Wtedy nikt jeszcze nie tracił nadziei na ostateczną realizację pokojowego porozumienia z Oslo z 1993 r. Dziś tamta konstrukcja polityczna należy już do historii, a nowej nie widać. Pojawiły się za to kolejne zagrożenia, a wraz z nimi jeszcze większa potrzeba autentycznego świadectwa pokoju i pojednania.

Strona kościelna podkreśla na każdym kroku duszpasterski charakter wizyty, choć zdaje sobie doskonale sprawę, że politycznego wymiaru nie da się uniknąć. – Nie czarujmy się. Wszystko w tym kraju jest polityczne – podkreślają sami chrześcijanie w Izraelu. Jakie są więc nadzieje poszczególnych grup społecznych, z którymi spotka się Benedykt XVI?

Dajcie nam żyć!

Nadzieja chrześcijan, których uważa się za najlepiej wykształconą grupę społeczną, sprowadza się do prostego w istocie pragnienia, aby pozwolono im godnie żyć i nieskrępowanie wyznawać swoją wiarę na Ziemi Jezusa. Chrześcijan jest tam bowiem coraz mniej. Z dwóch powodów. Pierwszy to emigracja. Drugi – chrześcijańskie rodziny decydują się na mniej dzieci niż Żydzi czy muzułmanie.

Megapesymiści już od jakiegoś czasu wieszczą, w perspektywie dwóch, trzech dekad, koniec obecności chrześcijańskiej na tych terenach. Realiści podkreślają, że sytuacja jest trudna, ale nie zakładają tak czarnych scenariuszy.

Wszyscy chrześcijanie wierzą – choć część z nich była niedawno przeciwna wizycie ze względu na zewnętrzną sytuację – że Benedykt XVI doda im sił, aby zmagać się z trudami codzienności, przede wszystkim z dokuczającym mocno islamskim fundamentalizmem, niepewnością jutra, poczuciem wrogości i wyobcowania.

Sytuacja chrześcijan w Ziemi Świętej jest bardzo specyficzna. Można powiedzieć, że żyją między młotem a kowadłem. Jako Arabowie są odrzucani przez arabskich wyznawców islamu, dla Żydów są z kolei podejrzani politycznie, bo są Arabami. Ich nieszczęście polega na tym, że kojarzeni są z obydwoma stronami konfliktu.

Kulturowo, językowo i narodowo związani z muzułmanami, jeśli zaś chodzi o przywiązanie do Biblii i zachodnią orientację samego chrześcijaństwa – z Izraelem. Chrześcijanie liczą więc, że muzułmanie dadzą im więcej spokoju i że złagodnieje polityka państwa izraelskiego, choćby w sprawie wiz dla duchownych i praw wspólnoty kościelnej, i że negocjacje Watykanu i Izraela w sprawie statusu prawnego Kościoła ruszą wreszcie z miejsca.