Seks i kto da więcej!

„Seks” – to słowo dziś prowadzi nie tyle w rankingu najważniejszych pojęć ludzkości, co w codziennych wyborach milionów internautów. Dlaczego? Nawet pytać nie wypada, by nie narazić się na śmieszność. Pytać jednak trzeba, bo zjawisko to odsłania mroczne oblicze współczesnego człowieka, które – ośmielone pozorną anonimowością internetu – coraz wyżej podnosi czoło. Czas najwyższy w to czoło popukać!

Głowa nie od parady

Niewielu ludzi zdaje sobie sprawę z tego, że najbardziej seksualnym organem człowieka jest… głowa. Jeśli z głową coś jest nie tak, to i całą przyjemność diabli wezmą. Gdyby było inaczej, nie śmialibyśmy się z anegdotki o starszym panu, który siedzi u lekarza i skarży się, że idąc ulicą, ogląda się za młodymi kobietami. Na uspokajające tłumaczenia lekarza, że to normalne, że on sam często zachowuje się podobnie, staruszek odpowiada: Wiem, ale ja nie pamiętam, dlaczego. Śmiejemy się z tego dowcipu, bo wszyscy rozumiemy, dlaczego mężczyźni oglądają się za kobietami. Ale czy na pewno? Czy rzeczywiście wiemy, dlaczego mężczyźni oglądają się za kobietami i vice versa? A może każdy ogląda się z innego powodu? Rzecz jest intrygująca i bynajmniej nie tak banalna, jak sugeruje dowcip. Warto zatrzymać się i głębiej zastanowić nad tym machinalnym zachowaniem, które stanowi symboliczny wyraz czegoś o wiele ważniejszego: zainteresowania płcią (ang. sex) drugiego człowieka. Warto ruszyć głową, tym bardziej, że nie tylko ryby psują się od głowy. Ludzie jeszcze bardziej!

Będziecie patrzeć, a nie zobaczycie!

Do myślenia daje nam przede wszystkim proces postrzegania. Dla jasności wywodu sprowadźmy go do związku między okiem a mózgiem. Oko rejestruje obiekty i ich obraz przesyła do mózgu, gdzie zostaje on odczytany i błyskawicznie skojarzony z całą nabytą wcześniej wiedzą i doświadczeniem, wywołując dalej odpowiednie reakcje w organizmie. Zazwyczaj od razu rozpoznajemy to, co już znamy, a to, co widzimy po raz pierwszy, porównujemy z tym, co już kiedyś widzieliśmy. W sytuacji utraty pamięci lub innych zaburzeń mózgu nawet znajome obiekty nagle stają się obce i odarte z głębszych znaczeń. W omawianej kwestii zatem jest problemem nie tyle to, co się ogląda, ale co się widzi, bo to świadczy o nas (by nie powiedzieć kompromituje nas) bardziej niż cokolwiek innego. I tak patrząc na przechodzącą kobietę, jeden widzi ucieleśnienie piękna i harmonii, ale drugi, stojący obok, może w ogóle nie zobaczyć kobiety, lecz tylko mroczny przedmiot własnego pożądania. Różnica tkwi nie w oglądanym przedmiocie, ale w patrzącym człowieku: w jego dawnych i aktualnych stanach świadomości. Ktoś już dawno zwrócił na to uwagę, podkreślając oczywiste – choć wirtualne (czyli możliwe do zaistnienia w rzeczywistości) – skutki takiego niewłaściwego spojrzenia: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa (Mt 5, 28). Ogromnego znaczenia nabiera zatem proces edukacji, zwłaszcza edukacji seksualnej, która – w dobie współczesnej kultury obrazkowej – coraz częściej jest nauką patrzenia.