Być jak akompaniament…

– W pracy Księdza jest wiele tych ostatnich chwil… Pamięta Ksiądz wszystkich, którzy tu zmarli?

– Nie jestem w stanie wszystkich, którzy odeszli, przechowywać w pamięci, bo na moim oddziale rocznie umiera ok. 250 osób. Ale są osoby, których historii życia i umierania nigdy nie zapomnę. Pamiętam ich imiona, sytuacje, rozmowy, czuję z nimi cały czas specyficzną i żywą więź. Pozostaną ze mną na zawsze. Pamiętam, wspominaną wcześniej, moją panią doktor. Zaprzyjaźniona była z Marylką – pielęgniarką oddziałową i właśnie ona była u niej cały czas, wcześniej opiekując się nią w jej domu. Kiedyś czuwaliśmy przy kochanej lekarce razem w szpitalnej sali. Miała co jakiś czas potężne drgawki – one pojawiają się, gdy są przerzuty do mózgu. Wtedy całe ciało wyginane jest w konwulsjach. Do nas należało trzymanie, za ręce i nogi, by chora nie spadła z łóżka. Pamiętam, że we dwójkę nie mogliśmy jej utrzymać. Potem była chwila spokoju, jakby dla organizmu było to bardzo męczące…

– Gdy patrzy Ksiądz na śmierć, na cierpienia ludzi – to jakie odejście wydaje się Księdzu najlepsze? Czy to nagłe, gdy w wyniku wypadku ktoś w jednej chwili traci życie, czy to, gdy do końca możemy trzymać kochaną osobę za rękę? Jeśli w ogóle można tak klasyfikować...

– Umieranie jest różne, nie ma lepszego czy gorszego. Klasyfikacja tej delikatnej rzeczywistości też nie jest miarodajna. Ludzie mówią, że jakie życie, taka śmierć. I chyba coś w tym jest. Trudno to oceniać. Byłem niedawno u moich chorych, i jeden z mężczyzn, który nie ma nóg, powiedział mi: ja tylko jednego chcę, by było krótko i szybko… Ale my możemy tylko rozprawiać na ten temat. Tak naprawdę to niewiele od nas zależy.

Ale kiedy przeżywaniu cierpienia innych towarzyszy miłość, wtedy rodzi się współczucie. Współczucie to przestrzeń, w którą zaprasza się i przyjmuje tego drugiego – do serca. Co prawda nie możesz złagodzić cudzego cierpienia, ale nie chowasz się przed nim. Kiedy chory mówi: pomóż mi – siedzisz obok, trzymając go za rękę, i wspólnie z nim przeżywasz każde doznanie.

– Czy w hospicjum, w tzw. opiece paliatywnej, jest czasem krótko i szybko?

– I tak, i nie. Nigdy nie wiadomo, jak i kiedy człowiek umrze, to jest proces, który wnikliwie obserwujemy i niby wiemy wiele, ale jednocześnie wymyka się on naszym ludzkim pojęciom i przewidywaniom. Tutaj ludzie leżą dzień lub dwa, kilka, a czasem kilkanaście lat. Mogą umierać godzinę, mogą umierać kilka dni. Dlatego pytanie o lepszą śmierć pozostanie otwarte. Pewne światło daje nam sam czas umierania. Jeśli jest bardzo długi, to pytamy o sens cierpienia, gdy widzimy, jak ktoś się męczy, jak walczy…

– Chorzy czekają na Księdza?

– Moja praca polega na tym, byśmy – chory i ja – się spotkali. Chory, często opuszczony człowiek, oczekuje każdego, kto choć chwilę przy nim się zatrzyma, zainteresuje. Nie tylko ksiądz, ale lekarz, pielęgniarka wolontariusz – ktokolwiek. Nikt nie chce być sam. Z drugiej zaś strony nie wszyscy chorzy przeżywają swoją religijność jako coś żywotnego, dlatego moja osoba nie zawsze jest mile widziana. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy chorzy ludzie umierają zaraz po moim przyjściu czy wyjściu ze szpitalnej sali. Jakby na mnie czekali albo chcieli, by ich odejście odbyło się w samotności. Bóg, który jest Panem życia i śmierci, wszystko najlepiej układa. To dzieje się poza moimi umiejętnościami czy wrażliwością.

– Co daje Księdzu praca z umierającymi?

– Praca z umierającymi daje niebywałe możliwości pracy nad sobą, jak powiedział Stephen Levine, autor książki pt. „Kto umiera”. Dla mnie osobiście jest nieustanną inspiracją i siłą do dalszej pracy. Nie wiem, czy cierpienie, często niewyobrażalne, którego dotykam, czyni mnie lepszym, ale na pewno pogłębia moją wiarę, myśl i wrażliwość.