Wszystkie nasze mniejsze sprawy

Postawa zamknięcia w twierdzy pojawia się m.in. wtedy, gdy mowa o Komisji Majątkowej. Całkiem niedawno sekretarz Episkopatu buńczucznie wypowiadał się o pośle SLD, który pomylił się przy wyliczaniu odszkodowań wypłaconych Kościołowi, ale przyjdzie chyba spuścić z tonu, bo zaczynają toczyć się śledztwa o realne nadużycia.

Nie dramatyzujmy i nie używajmy zbyt ostrych słów. Potrzeba dużo cierpliwości i spokoju w ocenie tej kwestii. Praca Komisji trwa prawie 20 lat i to rzeczywiście za długo, ale przecież skala problemów była ogromna. Musi być też zachowana właściwa proporcja w mówieniu o skali majątku zagrabionego Kościołowi do tego, co zostaje teraz zwrócone na zasadzie mienia zamiennego albo odszkodowania pieniężnego. Ta rekompensata jest niewielka, miejmy na uwadze, że jeśli jakiś zakon czy diecezja straciła 600 ha lasów, odzyskiwała 50... W Komisji Majątkowej rozpatrzono prawie 2800 spraw z 3 tys. i do większości nie ma zastrzeżeń. Pojawiły się one w ostatnich latach w kontekście kilku-kilkunastu spraw, w których uczestniczył Marek P. Nie uogólniajmy więc, mówiąc o wielkim skandalu i stwierdzając, że w takim razie cała praca Komisji jest nic niewarta. Jeżeli te sprawy wylądują w sądzie, to dobrze – on jest od tego, by wydać wyrok i stwierdzić, że doszło do nieuczciwości.

Być może czeka nas inna bomba. Niektórzy obserwatorzy życia kościelnego wieszczą, że także w Polsce pojawią się masowe oskarżenia duchownych o nadużycia seksualne.

Nie szukajmy skandali potencjalnych. Jeśli pojawiają się problemy, Kościół w Polsce je rozwiązuje. Jeśli skupiamy się ciągle na tym, co złe, nie dostrzegamy Kościoła w pełnym jego wymiarze historiozbawczym. W ten sposób nie budujemy adwentowej nadziei. Zacznijmy wszyscy mówić o Kościele z jego wnętrza, z troską o to, by pełnił swoją zasadniczą misję – zbawienia człowieka.

Trzeba zwracać uwagę na to, co tej misji przeszkadza, ale nie bądźmy pesymistami, bo takich Chrystus nie potrzebuje.

Ale dla katolika obserwowanie tych skandali jest wstrząsem.

Środowiska kościelne są w tych kwestiach w sposób szczególny obserwowane i piętnowane. Rzeczywiście nawet jeden przypadek pedofilii to o jeden za dużo. Trzeba o tym złu mówić, ale nie można skupiać się tylko na nim. Bo umknie nam to, co najważniejsze.

Ale czy Kościół w Polsce jest gotów na zmierzenie się z taką trudnością?

Tak, Episkopat przecież śledzi doświadczenia biskupów irlandzkich czy amerykańskich. A drogę rozwiązywania tych trudnych spraw wskazuje nam, jak całemu Kościołowi, Kongregacja Doktryny Wiary.

Skoro Kościół nie potrzebuje pesymistów, to jakie jest stanowisko Księdza Kardynała wobec wypowiedzi części hierarchów, którzy charakteryzując sytuację w Polsce, używają języka zideologizowanego, agresywnego?

Czy można powiedzieć o Janie Pawle II – choć zdarzało się nieraz, że mówił twardo – że jego nauczanie było pesymistyczne bądź przekraczało granice etyczne? Benedykt XVI sytuację opisuje w sposób precyzyjny, realistyczny, duchowy. Przestrzega, ale w jego nauczaniu jest ogromna ufność i nadzieja w łaskę Boga. Na takich przykładach się uczmy.

Nie będę mówić o ludziach Kościoła – ze środowisk świeckich czy spośród hierarchii, którzy przekraczają wspomnianą granicę, komentując kwestie polityczne czy społeczne. Każdy ma własne sumienie i działa na własną odpowiedzialność. Nikt, kto czyta komunikaty Episkopatu, nie powie, że ich język przekracza dopuszczalne granice.