Klerycy – chłopcy malowani?

Bardzo młody człowiek rozpoczyna naukę w seminarium. Jego sytuacja przypomina nieco tę, w jakiej znajduje się cywil, który przekracza bramę koszar...

– To dość łatwe porównanie, ale moim zdaniem chybione, a nawet niebezpieczne i to dla obu stron. Seminarium to nie koszary, a poborowy to nie kleryk. I nawet jeśli pod wieloma względami można dopatrzeć się podobieństw, to efekt końcowy „wyszkolenia” musi być w obu sytuacjach radykalnie różny. W przeciwnym razie grozi nam katastrofa. Wyobraźmy sobie żołnierza, który pokornie „nadstawia drugi policzek”, albo księdza, który niesie ludziom wiarę na ostrzu bagnetu? Trudno o większą karykaturę powołania tak żołnierskiego, jak i kapłańskiego.

Ale jedno i drugie zaczyna się od powołania? Gdzieś na początku trzeba więc rozpoznać, o jakie powołanie chodzi?

Kiedy kandydat mówi, że „ma powołanie do kapłaństwa”, to na pewno nie trzyma go w ręku niczym karty powołania do wojska. Raczej używa języka symbolicznego i odwołuje się do jakiegoś wewnętrznego głosu czy też znaku, który odczytuje jako przynaglenie ze strony samego Boga. Chyba że naciska go ktoś lub coś innego - rodzina, proboszcz albo własne wybujałe ambicje. Ale te wpływy można i należy odkryć, by następnie oczyścić z nich powołanie i ukierunkować je we właściwą stronę. Temu służy formacja. W każdym razie to właśnie w przestrzeni między pierwszym znakiem powołania a momentem święceń trzeba zweryfikować jego boskie pochodzenie.

Często nie da się tego zrobić od razu na początku, bo powołanie nie jest czymś niezmiennym i danym raz na zawsze. Wręcz przeciwnie - ono z natury jest wyzwaniem, prowokacją, zaproszeniem do czegoś niezwykłego, dlatego rozwija się i zmienia, niekiedy zupełnie nie do poznania. Przypomina w tym ewangeliczne ziarno, które wypuszcza źdźbło, tworzy kłos i w końcu wydaje plon. Ale podobnie jak w przypowieści, może ono też zostać podeptane, zagłuszone i zmarnowane, jeśli padnie na nieprzygotowany grunt.

Powołanie jest bazą, fundamentem. To jednak przecież nie wszystko; jakie jeszcze cechy powinien posiadać przyszły kapłan - dobry kapłan?

Powinien być święty – o ile to pojęcie jeszcze coś znaczy w dzisiejszym świecie. Samego głosu powołania nie należy nigdy mylić z deklaracją heroiczności cnót, nawet jeżeli większość alumnów przez kilka pierwszych lat formacji do złudzenia przypomina św. Stanisława Kostkę albo św. Dominika Savio.