Moje miejsce w Kościele

Parafia także może wyzwalać u ludzi rozmaite zaangażowania i chryzmaty, dość często jednak tego nie robi. Świadectwem jest liturgia: jeśli podczas jej sprawowania widać tylko księdza, to mamy parafię „jednoosobową”. Natomiast, gdy widzimy, że przy ołtarzu posługują dorośli mężczyźni, a szafarze nadzwyczajni przynoszą Eucharystię ludziom chorym, to taka parafia wyzwala charyzmaty, rozeznaje je i potwierdza.

Sytuacja nie wygląda zatem tak, że mówimy tylko o wspólnotach takich jak Oaza, KSM, Droga Neokatechumenalna itd.

Odkrycie miejsca we wspólnocie dokonuje się dlatego, że mogę dać dar?

Patrząc od strony ludzkiej – tak. Jednak nie możemy pozostać na poziomie wolitywnym: ktoś bardzo chce i koniecznie musi coś zrobić, bo jak nie, to się zastrzeli. Nie o to idzie. Istotne jest przyjęcie wiary. Proszę zobaczyć, jak to jest w Ewangelii czy Dziejach Apostolskich: ten, kto przyjmuje Chrystusa, otrzymuje Ducha Świętego. Żaden dar nie jest prywatny, osobisty, ale dany przeze mnie Kościołowi.]

Do Kościoła jestem włączony, ponieważ otrzymałem chrzest. Czy to nie wystarcza?

W większości przyjmujemy chrzest jako dzieci, nie ze względu na własną wiarę, ale na wiarę naszych rodziców. Oni, zanim sami dojdziemy do rozeznania i dojrzałości, pokazują, jak dojrzała wiara prowadzi ich do jakiejś formy posługi w Kościele, choćby ograniczało się to tylko do chrześcijańskiego wychowania dzieci i dawania przykładu życia w małżeństwie i w świecie. To ogromne dzieło. Dziecko, które dorasta, uczy się, widząc rodziców otwartych, a nie skupionych wyłącznie na sobie i swoich problemach. Kiedy dojdzie do wieku dojrzałego, samo będzie chciało coś dawać.

Chrzest jest bardzo ważny. Całe życie chrześcijańskie sprowadza się do tego, by żyć własnym chrztem. Proszę zobaczyć, że w ten sakrament jest wpisane nie tylko uwolnienie od grzechu i jego rozmaitych następstw, ale też otrzymanie godności kapłańskiej, prorockiej i królewskiej. Ona odsyła mnie do Kościoła. Bo jeśli jestem prorokiem, to komu daję świadectwo? Jeśli jestem kapłanem, komu składam z siebie ofiarę?

Świeccy mogą być tak samo zaangażowani, jak ksiądz proboszcz, tylko w innym charakterze? Czy można mówić o różnych stopniach zaangażowania w Kościół?

Każdy ma swoje miejsce. Najgłupsza rzecz to porównywać te miejsca ze sobą. Nikt nie dostaje kapłaństwa w nagrodę za to, że jest hiper-zaangażowany. Otrzymujemy kapłaństwo mimo swoich grzechów, a nie w nagrodę za świętość. Ktoś może być leniwym kapłanem, a ktoś gorliwym świeckim. To nie zależy od stanu.

Czy to oznacza, że jako świecki jestem tak samo odpowiedzialny za Kościół, jak księża?

Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za Kościół. Czy w takim samym stopniu? Nie do końca, gdyż nie każdy ma jednakowe możliwości jego kształtowania. Są też struktury, władze, odpowiedzialności. Każdy odpowiada za jakiś fragment tej rzeczywistości. Ważne, żeby w ramach swej odpowiedzialności wywiązywać się z niej możliwie najlepiej.

Jak dzisiaj przyciągać ludzi, by się angażowali, utożsamiali się z Kościołem?

Dla mnie kluczowa jest ewangelizacja – spotkanie człowieka z Jezusem Chrystusem. Dopóki tego nie ma, zachęcanie do działania w Kościele jest redukowaniem działań do aktywizmu.

Musiałem ostatnio pisać wezwanie o pomoc finansową dla rozmaitych dzieł ewangelizacji. Dało mi to wiele do myślenia. Kogo można prosić o pieniądze na ewangelizację? Czy wielkie firmy? Myślę, że nie. Nie jestem przekonany, żeby prosić o wsparcie dzieł ewangelizacyjnych ludzi, którzy z Ewangelią nie mają nic wspólnego.

Natomiast uważam, że zdecydowanie należy prosić tych, którzy wiedzą, co to jest Ewangelia. Przekonuje mnie do tego lektura Dziejów Apostolskich, które mówią: „jeden duch i jedno serce ożywiało wszystkich wierzących. Żaden nie nazywał swoim tego, co posiadał”. Najpierw jest jeden duch, jedno serce, potem wspólnota majątkowa. Z doświadczenia wspólnoty ducha i serc wynika też wzajemna pomoc finansowa. Stąd o jałmużnę na ewangelizowanie mogę poprosić każdego, dla kogo spotkanie z Jezusem w wierze jest istotne.  Nie mam przy tym żadnych zahamowań, ponieważ żywię przekonanie, że jest on  wewnętrznie rozpalany przez Ducha Świętego do poparcia swojej wiary konkretnym czynem. Ja tylko muszę w sposób odpowiedzialny i przejrzysty stworzyć możliwość spełnienia takiego dobra.

Zawsze będę powtarzał, by nie zapraszać ludzi do działania w Kościele na poziomie „zróbmy coś”. Ten czyn musi mieć swoją podstawę.

Zdarza się, że świeccy chcą bardziej się angażować w życie Kościoła, ale napotykają opór ze strony księży. Co wtedy robić?

Mam nadzieję, że takich sytuacji jest coraz mniej. One są jeszcze możliwe w środowisku w całości chrześcijańskim. W takiej wspólnocie mamy do czynienia z  duszpasterstwem sakramentalnym. Dotyczy ono tych, którzy i tak do kościoła przychodzą. Dziś takich miejsc na świecie jest stosunkowo niewiele, a w Polsce prawie w ogóle.

Stoimy przed wyzwaniami nowej ewangelizacji. Zakłada ona, że ewangelizuje Kościół – wspólnota, a nie jeden człowiek. Dzisiaj bardzo często księża mają doświadczenie dojścia do ściany – stanęli w miejscu i nie ma owoców, nawet przy wielkim zaangażowaniu. Dopóki angażują się w pojedynkę, szarpanina kończy się niczym. Potrzebują mieć przy sobie ludzi. Taka świadomość jest coraz bardziej powszechna. Tam gdzie jej nie ma, potrzebne jest nawrócenie, którego nie można nazwać inaczej, jak nawróceniem pastoralnym. My w posłudze potrzebujemy nawrócenia, pospolicie zwanego zmianą myślenia.

Rozmawiał Andrzej Iwański

Ksiądz Grzegorz Ryś – biskup pomocniczy w Archidiecezji Krakowskiej. Przewodniczy Zespołowi ds. Nowej Ewangelizacji przy Komisji Duszpasterstwa Episkopatu Polski. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii. Był członkiem komisji historycznych w procesach beatyfikacyjnych – między innymi Jana Pawła II. Zaangażowany duszpasterz: głosi kazania, prowadzi rekolekcje i dni skupienia.

„Głos Ojca Pio” [82/4/2013] www.glosojcapio.pl