Do wszystkich z radością Ewangelii

Wrażliwi na nowe wyzwania

Obydwaj arcybiskupi są ludźmi głębokiej wiary, zakotwiczonej w Piśmie Świętym, konsekwentnymi w swym działaniu, mądrymi. Można więc oczekiwać, że w większym jeszcze stopniu okażą się autorytetami moralnymi. Choć niewątpliwie stają na czele Kościoła w czasach próby i mają świadomość, że kiedy dzieje się jakieś dobro, to nie brak również prób jego dyskredytowania. Nadziei związanych z nowym kierownictwem Episkopatu nie kryją biskupi. Ordynariusz rzeszowski bp Jan Wątroba powiedział o abp. Gądeckim, że dał się on poznać jako człowiek wewnętrznie spokojny i opanowany. „W czasie żywiołowych dyskusji potrafił nabrać zdrowego dystansu i wyrazić wyważoną opinię. Także poczucie humoru pomagało mu rozładować napiętą sytuację. Wyróżniał się odważną, czytelną i jasną myślą oraz umiejętnością wskazania nowych kierunków” – stwierdził bp Wątroba. Podkreślił też głębokie zakorzenienia w Piśmie Świętym, a zarazem zmysł praktyczny nowego przewodniczącego Episkopatu. Biskup radomski Henryk Tomasik wskazał w osobowości
abp. Gądeckiego na dobre odczytanie Ewangelii i zdecydowane jej wprowadzenie do
codziennego życia. Wyraził przekonanie, że skoncentruje się on na pogłębionej formacji biblijnej i liturgicznej. Przypomniał zarazem, że abp Gądecki profilował program duszpasterski w Polsce. Ma ogromne doświadczenie w tym zakresie. Metropolici poznański i łódzki nie boją się wysłuchiwania ludzi, ich trosk i niepokojów, wychodzenia naprzeciw ludzkiej biedzie, i na miarę tego, jak jest to w Polsce możliwe, realizowania wizji papieża Franciszka „Kościoła ubogiego dla ubogich”, wychodzącego na peryferie.          

Ewa K. Czaczkowska

– Niespodzianki nie było. Abp Stanisław Gądecki był naturalnym kandydatem na nowego przewodniczącego. O wyborze przesądziły dwie sprawy: to, że był osobą dobrze znaną biskupom z pracy jako wiceprzewodniczący Episkopatu oraz że ma opinię człowieka środka.  Z pierwszych wypowiedzi nowego przewodniczącego, z wywiadów, jakich udzielił tuż przed wyborem, wynika, że to nie będzie prosta kontynuacja dotychczasowej linii. Widzi on konieczność korekty w pracy duszpasterskiej całego Kościoła w Polsce w duchu tych wskazań, których udzielił biskupom papież Franciszek na zakończenie wizyty ad limina apostolorum. Ale potrzebę takiej korekty widzą także inni biskupi, co miała pokazać dyskusja nad adhortacją Evangelii gaudium w czasie obrad Episkopatu. To dobrze rokuje na przyszłość. Przewodniczący KEP, jak wiadomo, może jedynie proponować, inicjować,  ale wszystko rozgrywa się w diecezjach i parafiach. Ważną jego rolę widzę w reprezentowaniu Episkopatu na zewnątrz, na forum publicznym. To jest bardzo ważne, jakim będzie mówił językiem – konfrontacji czy dialogu, jakie będzie czynił gesty, które – jak pokazał nam już Jan Paweł II – mają niebywałą siłę oddziaływania. Bardzo duża część społeczeństwa kształtuje sobie bowiem obraz Kościoła na podstawie tego, co mówią o nim media. A częścią tego jest to, co i jak mówią w nich sami księża i świeccy. Myślę, że ważne będzie w tym względzie doświadczenie, jakie abp Gądecki zdobył w dialogu międzyreligijnym. Oczekiwałabym natomiast wzmocnienia w pracach Episkopatu tematyki społecznej, ukazywania, co katolicka nauka ma do zaproponowania w rozwiązywaniu bieżących problemów społecznych. 

Wybór na wiceprzewodniczącego abp Marka Jędraszewskiego też mnie nie zdziwił. To dobrze, że biskupi zgodzili się, aby mogły ze sobą pracować osoby, które – jak sądzę – podzielają ten sam sposób myślenia i sobie ufają.

Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce

– Jest znaczące, że wybory te siłą rzeczy odbyły się w szczególnych okolicznościach: w kontekście pierwszej rocznicy wyboru papieża Franciszka i w bezpośrednim następstwie wizyty ad limina apostolorum. Braterska i rzeczowa komunia biskupów polskich z Ojcem Świętym znalazła też swoje odzwierciedlenie w wyborze dwóch spośród nich, aby pokierowali teraz pracami Konferencji Episkopatu. Dobrze przygotowani i właściwie zmotywowani będą wspomagać Kościół w Polsce w urzeczywistnianiu Ewangelii w życiu osobistym, wspólnotowym i społecznym.

Jan Pospieszalski

– Wybór arcybiskupa Stanisława Gądeckiego na przewodniczącego Episkopatu i jednocześnie arcybiskupa Marka Jędraszewskiego na wiceprzewodniczącego budzi zarówno nadzieje, jak i oczekiwanie. Obaj pasterze – Wielkopolanie – pozwalają spodziewać się w działaniu rzetelności i pragmatyzmu. Ale przykłady z historii pokazują nam, że nieraz postawa odbierana jako szaleństwo, brawurowa odwaga i pomysły oceniane jako nieracjonalne okazywały się najbardziej owocne. Ile było krzyku, gdy prymas oddał Polskę w macierzyńską niewolę Matce Najświętszej? Czy wtedy racjonalna była peregrynacja Jasnogórskiej Ikony? Przecież traktowano to jako skrajną dewocję i sakralny kicz. Czy postawa wyrażona w słowach Non possumus! była pragmatyczna? Wyroki Opatrzności sprawiły jednak, że właśnie te dzieła Prymasa Tysiąclecia okazały się najbardziej zwycięskie. Dziś wobec zagrożeń wewnętrznych, ale i tych zewnętrznych potrzebujemy znów śmiałego programu duszpasterskiego. Takiego, który wyrwie nas z letargu, uskrzydli, będzie zrozumiały, komunikatywny i da siłę do świadczenia o Bogu. Dwaj wielcy Polacy, prymas Stefan Wyszyński i Jan Paweł II, dokonali niemożliwego, zawierzając siebie osobiście i zarazem Kościół Matce Najświętszej – Maryi. To sprawdzony sposób i pewna droga. Życząc nowym przewodniczącym odwagi w pełnieniu podejmowanej właśnie misji, wypraszajmy u Matki Najświętszej Królowej Polski opieki dla nich i dla Kościoła w Polsce. Nie wstydźmy się znów zawołać „Pod Twoją Obronę...”!  

Tomasz Terlikowski

– Wielkopolska bierze wszystko. Tak najkrócej skomentować można wybory w Konferencji Episkopatu Polski. Arcy-
biskup Stanisław Gądecki jest metropolitą poznańskim,
arcybiskup Marek Jędraszewski z Poznania pochodzi, a biskup Polak posługuje w Gnieźnie – trudno więc o bardziej jednoznaczne wskazanie części Kościoła – z całą jej specyfiką – która przez najbliższe lata nadawać będzie ton katolicyzmowi w naszym kraju.

Rewolucji jednak bym się nie spodziewał. Abp Gądecki będzie raczej kontynuował linię abp. Józefa Michalika. Określić ją można bardziej jako strategię koordynacji prac i spokojnego ucierania stanowisk, bez mocnego stawiania własnego zdania niż wyznaczania wielkich strategii eklezjalnych. I nie ma w tym nic dziwnego. Sytuacja prawna w Kościele jest taka, że przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski zwyczajnie nie może pełnić swojej posługi na wzór kard. Stefana Wyszyńskiego. Ten ostatni miał bowiem uprawnienia nie tylko przewodniczącego KEP, ale także nuncjusza apostolskiego, delegata ds. zakonów oraz inne szczególne uprawnienia. W efekcie sprawował w zasadzie władzę niepodzielną. Obecny przewodniczący KEP ma o wiele mniejsze uprawnienia i w zasadzie bardziej symbolizuje władzę, niż ją realnie sprawuje. Choćby tylko dlatego nie może i nie będzie wprowadzał rewolucji.

Abp Gądecki nie jest zresztą do niej stworzony. To człowiek, który pokazuje, że doktryna Kościoła jest dla niego istotna i że nie zamierza od niej odstąpić ani na jotę. W metropolii poznańskiej pokazał zaś, że potrafi być także zdecydowany i twardy. Ale jednocześnie umie rozmawiać i ma świadomość, że specyfiką Kościoła w Polsce jest jego różnorodność. To więc co sprawdza się w Wielkopolsce, niekoniecznie musi zdać egzamin na Podkarpaciu czy na Dolnym Śląsku. A poza tym, i o tym też warto pamiętać, przyszłość Kościoła w Polsce zależy nie tylko (choć obecnie w ogromnym stopniu także) od abp. Gądeckiego, ale od każdego z nas. To my mamy być zaczynem ewangelizacji. I albo będziemy działać i modlić się, albo nawet ktoś formatu abp. Gądeckiego sobie nie poradzi.