Chorwacki „kompas” i „męczennik sumienia”

Na podstawie posiadanych wiadomości sądzę, że można powiedzieć, iż bł. Alojzije Stepinac i bp Czesław Kaczmarek mieli podobne koleje losów. Również bł. Stepinac w wykonywaniu swojej biskupiej posługi był bardzo zaangażowany w działalność charytatywną podczas wojny i poświęcał się w przeróżny sposób w obronie godności i praw najsłabszych w ciężkich czasach totalitarnych ideologii.

Podobnie jak bp Kaczmarek, również kard. Stepinac został skazany na karę więzienia na podstawie niesprawiedliwego wyroku, wydanego podczas sfingowanego procesu, który przeszedł do historii jako „bardzo smutny proces” – według słów papieża Piusa XII. Również kard. Stepinac umarł w konsekwencji złego traktowania, jakiego doznawał w więzieniu. Dopiero kiedy ukonstytuowała się na nowo państwowość Republiki Chorwacji, został on zrehabilitowany przez jej polityczne władze.

– Czy skazanie w 1946 r. kard. Stepinaca na 16 lat więzienia za niepopełnione zbrodnie było ewenementem w powojennej Jugosławii, budującej w myśl jej ideologów „komunizm z ludzką twarzą”?

– Komunizm byłej Jugosławii mógł być uważany za „komunizm z ludzką twarzą” ze względu na specjalną autonomiczną pozycję w stosunku do bloku sowieckiego, którą udało się osiągnąć Federacji Jugosłowiańskiej. Ale pozostawiam pod waszą rozwagę, czy liczne ofiary tego reżimu nie ukazują jakiegoś drugiego oblicza, innego aniżeli oblicze ludzkie. Był to prawdziwy reżim dyktatorski, który pozbawił obywateli podstawowych praw ludzkich i prowadził prześladowanie Kościoła i jego przedstawicieli. Ten, kto nie doświadczył fizycznej śmierci, został poddany przemocy ideologii marksistowskiej, która zamierzała doprowadzić do śmierci wewnętrznej. Nie możemy zapomnieć, że jeśli usunie się Boga z wizji człowieka, wówczas człowiek i to, co czyni i tworzy, zaczynają tracić ludzkie oblicze.

– Jak we współczesnej Chorwacji jest oceniana posługa i postać bł. Alojzije Stepinaca? Czy w świadomości społecznej został w pełni zrehabilitowany i jak duży jest kult, który doznaje jako błogosławiony?

– Bł. Alojzije Stepinac jest naszym pasterzem. Naród zawsze go szanował, widział w nim tego, kto wskazuje prawdziwą drogę chrześcijańskiego życia, troszcząc się o każdego, kto znajdował się w potrzebie. Kiedy umarł, ogromny tłum nie wahał się przybyć do katedry Zagrzebia, chociaż to niosło ze sobą duże ryzyko.

Rząd myślał, że stopniowo naród zapomni o jego osobie, ale on był dla nas prawdziwym obrazem Pasterza, który wskazuje tylko drogę miłości w Prawdzie. Naród nie mógł zapomnieć i nie zapomniał. Do dzisiejszego dnia liczni pielgrzymi ciągle przychodzą do jego grobu, aby prosić go o wstawiennictwo u Boga. Uroczystość jego beatyfikacji w 1998 r. w narodowym sanktuarium maryjnym w Marii Bistricy była dla nas wszystkich jasnym znakiem, że prawdy nie da się zagłuszyć, że ona błyszczy sama z siebie.