Arteterapia

Muzykoterapia

Codziennie otacza nas lawina dźwięków. Niektóre męczą, przeszkadzają w pracy i odpoczynku – odbieramy je jako hałas. Inne sprawiają nam przyjemność i te możemy wykorzystać dla zdrowia. Tę sztukę oswajania dźwięków nazwano muzykoterapią. Muzyka przede wszystkim ma walor profilaktyczny. Nie leczy chorób, ale im zapobiega.

Muzykoterapia jest jedną z form psychoterapii określanej jako zamierzone korygowanie zaburzeń czynności organizmu środkami psychologicznymi. W sensie ścisłym jest celowym stosowaniem muzyki, którym terapeuta wychodzi z aktualnego psychicznego stanu pacjenta i wybiera rodzaj muzyki odpowiadający temu stanowi. Następnie muzyka zostaje zmieniana, aby prowadzić emocje w pożądanym przez terapeutę kierunku.

Zarówno słuchanie muzyki, jak i samodzielne muzykowanie wpływają bardzo istotnie na stan emocjonalny i pobudzają fantazję słuchacza lub muzykującego.

Zasadniczo wyróżniamy następujące efekty oddziaływania muzyki:
– Muzyka żywa, pełna temperamentu usuwa stan zmęczenia, ospałości czy też niechęci do aktywności.
– Łagodna, ale radosna muzyka zmniejsza znacznie stany depresyjne.
– Uczucia strachu, niepewności, pewne rodzaje kompleksów są redukowane lub znikają na pewien czas dzięki stosowaniu muzyki z wyraźnie zaznaczonym rytmem synkopowanym.
– Melodie o łagodnym, powolnym charakterze, bez większych zmian w zakresie wysokości dźwięku czy struktury rytmu są niezastąpionym środkiem terapeutycznym w likwidowaniu stanów przewlekłej nerwowości i napięcia.

Każdą terapię można porównać do procesu uczenia się, w którym celem rehabilitanta jest osiągnięcie określonego efektu u swego pacjenta. Aktywne muzykowanie stwarza niepełnosprawnemu możliwość ustosunkowania się do siebie samego i do otoczenia, a także osiągnięcia swego rodzaju wewnętrznej stabilizacji. Muzyka staje się pewną specyficzną dziedziną, w której niepełnosprawny doświadcza zarówno własnych możliwości, jak i granic. Uczy się realistycznej samooceny oraz akceptacji uwarunkować decydujących o odniesieniu sukcesu lub niepowodzenia.

W aktywnej muzykoterapii osób niepełnosprawnych nie chodzi o zwykłe obcowanie z muzyką. Przede wszystkim rehabilitant musi wewnętrznie nastawić się na każdego indywidualnego uczestnika zajęć. Ważne są przy tym wrażliwość i otwartość na uczestnika terapii oraz zostawienie pewnego marginesu na spontaniczny rozwój sytuacji.

Muzykoterapię dzielimy na receptywną i aktywną. Muzykoterapia receptywna polega na słuchaniu muzyki i przekonywaniu odczuć muzycznych. Muzykoterapia aktywna obejmuje różnego rodzaju produkcje dźwiękowe.

W terapii kreatywnej rola zajęć muzyczno-ruchowych jest ogromna. Zajęcia te wyrabiają poczucie rytmu, harmonii i równowago wewnętrznej, wpływają na koordynacje ruchów, na wyrobienie prawidłowej postawy ciała. Zajęcia takie wyrabiają u dzieci szybką orientację i umiejętność koncentracji uwagi. Aby ćwiczenia ruchowe wykonywane przy muzyce były ciekawe i nie nużące, należy zorganizować je w formie zabawowej.