Wiatr przewracający karty Pisma Świętego na papieskiej trumnie, białe marsze z tysiącami młodych ludzi, morze palących się świec, wzruszenie dławiące gardło, wspólna Barka... Spróbujmy uzupełnić ten subiektywny zapis danymi, które zbierali w tamtych dniach i tuż po nich socjolodzy. Teologia polityczna, 3/2005-2006
Jego autorytet i słowa staną się – paradoksalnie – ważniejsze w polskiej debacie wtedy, gdy nasze społeczeństwo zacznie się stopniowo wtapiać w zlaicyzowaną kulturę masową dzisiejszego świata. Gdy dotrze do nas szerzej zachodnioeuropejska ideologia radykalnego indywidualizmu, odrzucająca publiczną obecność religii, nazywająca patriotyzm nacjonalizmem. Gdy z „misyjnymi” wysiłkami lewicowych elit intelektualnych spotka się presja nowego stylu życia, wymuszonego np. przez nowe stosunki pracy. Wtedy być może także i w Polsce dojdzie do starcia generacji JP2 z heroldami nowej lewicy.
SummaOdchodzenie Jana Pawła II było najbardziej masowym i intensywnym przeżyciem zbiorowym współczesnych Polaków. A także chyba najpowszechniejszym ruchem społecznym w historii Polski. Był to ruch szczególny. Wbrew pesymistycznym prognozom części wieszczów cywilizacji informacyjnej wykorzystywał bowiem instrumenty „wirtualu” zgodnie z oczekiwaniami świata realnego. Stanowił kolejne polskie ogólnonarodowe pospolite ruszenie. Pierwsze pospolite ruszenie czasów cywilizacji informacyjnej. Wykorzystujące nowoczesną technologię do przyśpieszonej dyfuzji, upowszechnienia wartości związanych z polską tożsamością kulturową.
Częścią człowieczeństwa jest potrzeba głębokiego przeżywania wartości podstawowych. Śmierć Jana Pawła II to moment, w czasie którego były one dla Polaków szczególnie ważne. Można powiedzieć, że wszyscy – i młodzi, i starsi – utrwalaliśmy je wówczas w naszej pamięci w bardzo wysokich temperaturach. Pytanie, czy będziemy umieli w przyszłości odwoływać się do tego zapisu.
Jakie będą efekty naszych działań? Jakie rezultaty przyniesie aktywność młodych z konserwatywnego młodego wyżu? Po owocach je poznacie.
Wykorzystano:- raporty z badań: Polska czasu wyjątkowego, OBOP, kwiecień 2005, Refleksje i wspomnienia Polaków po śmierci Jana Pawła II, CBOS, maj 2005, Polacy wobec śmierci papieża Jana Pawła II, OBOP dla „Warto rozmawiać”, czerwiec 2005;
- omówienia wyników badań System wartości młodzieży w warunkach traumy społecznej, UAM, maj 2005 (kier. Paweł Ruszkowski) oraz Studenci UKSW – Pokolenie pontyfikatu Jana Pawła II, UKSW, czerwiec 2005;
- materiały i wypowiedzi z konferencji Pokolenie JP2: poczucie tożsamości czy kreacja medialna?, Collegium Civitas, 10-11 marca 2006 oraz Pokolenie JP2 – źródła i szanse, Uniwersytet Warszawski, UKSW, „Więź”, IBnD, 31 marca 2006.