Hajże na ośmiotysięcznik!

Kto chce zdobyć zimą szczyt ośmiotysięczny, musi być przygotowany na porażkę. Ta jest bardzo prawdopodobna, bowiem tylko co dziesiąta próba kończy się sukcesem. Dlatego Artur Hajzer, szef polskiej wyprawy, która oblegała Broad Peak (8047 m n.p.m.), wybitny himalaista, nie ma poczucia porażki. – Nie zdobędzie się góry zimą, jeśli nie próbuje się tego zrobić – mówi Hajzer. – Wyprawa była udana, zabrakło tylko ostatniego akcentu, wejścia na szczyt.

A nie udało się to z prozaicznych – w Karakorum – powodów. – Przegraliśmy z naturą. Z wiatrem wiejącym do 140 km/h, temperaturą do minus 45˚C i z trudnymi warunkami lodowymi – mówi Ryszard Szymczak, uczestnik i lekarz wyprawy. Dla Szymczaka i dla Hajzera to już druga próba zimowego wejścia na Broad Peak. W czasie poprzedniej, przed dwoma laty, też było źle – wiatr uniemożliwił wejście na górę.

  AdamJacobMuller/Wikimedia / CC-SA 3.0 Druga góra Ziemi, K2. Tą też Polacy próbowali zdobywać zimą. Zawsze bez skutku. Ale w 1986 roku udało się przejść Magic Line - (filar ciągnący się od lewej do szczytu) i wytyczyć nową drogę w widocznej na pierwszym planie ścianie (w partii szczytowej biegła wgłębieniem biegnącym na prawo od szczytu). Tego drugiego wyczynu dokonali Jerzy Kukuczka i Tadeusz Piotrowski (zginął podczas zejścia)... – Ale nie było tak źle, jak teraz – dodają zgodnie. Zimą do Karakorum przyklejony jest tzw. jet stream, ruch masy powietrza, wynikający z obrotu kuli ziemskiej. – Prawie nie przestaje wiać. Do prób zdobycia szczytu wykorzystuje się tzw. okienka pogodowe, gdy jest nieco cieplej, a wiatr nieco zelżeje. Tym razem okienka okazały się zbyt krótkie.

Srebrny kołnierz wokół szyi

„Spójrz za okno i wyobraź sobie kilkumetrowe warstwy śniegu na chodnikach, słupek rtęci zbliżający się do dolnej granicy termometru i potworny wiatr, który nie pozwala złapać oddechu. Chce ci się opuścić ogrzewane pomieszczenie? Bo niektórym tak” – tak jedno z pism sportowych opisało to, co czeka na Polaków zimą pod Broad Peakiem.

Co naprawdę tam zastali, można było dowiadywać się ze strony internetowej wyprawy. Po raz pierwszy w historii polskiego himalaizmu informacje z wyprawy były tak regularne, dzięki łączności e-mailowej. Podane wcześniej telefonicznie z góry do bazy – do kraju trafiały drogą elektroniczną. „Piszemy e-maile (najpierw laptop pod polar albo nad piecyk, musi odmarznąć, inaczej nie da się go włączyć), a potem wycieczka na pocztę, z kilometr od bazy – tam jest zasięg, tam jest też namiot, karimata i palnik z butlą, po dojściu trzeba namiot rozgrzać, inaczej komputer zamarznie, zanim e-maile wyjdą” – pisał o sposobie przekazu Artur Hajzer z bazy wyprawy.

Namiotową bazę pod Broad Peakiem zbudowali jeszcze w styczniu. Wstawanie: „Wilgotna twarz, jak ktoś śpi w chustce naciągniętej na nos, to jest ona mokra. A wszystko, czego dosięgnął nasz oddech – to szron. Mamy srebrny kołnierz śniegu wokół szyi, który osiadł na śpiworze. Wstajemy. Ubieranie to rekord świata, kilka sekund i mamy nałożone puchy, polary, czapki i rękawice… I już siedzimy w mesie. Tu ciepełko, grzejnik hula już od kilku godzin, na termometrze plus 5 stopni” – można było przeczytać w jednym z e-maili. Informacje przesyłane do kraju via baza z kolejnych obozów na stokach góry były już mniej sympatyczne.

Owsianka, jajko, ciapata

Co się jada na takiej wyprawie? – zainteresował się jeden z internautów. „W bazie mamy 3 posiłki, niezłe, choć monotonne. Śniadanie: owsianka, jajko, ciapata (lokalny rodzaj pieczywa – chlebonaleśnikoplacek) – w zasadzie zawsze to samo. Lunch: makaron albo ryż, mięso jaka lub kozy (które przyszły 3 miesiące temu do bazy, tu zostały zabite, wpakowane do beczek i zdeponowane w szczelinie). Kolacja: mniam, makaron lub ryż, mięcho (jaka – twarde, kozy – śmierdzące), warzywo (kapusta kiszona lub buraczki – które przyjechały w beczce z Polski), deser, i w zasadzie wszystko takie samo z małymi wariacjami. W obozach powyżej bazy sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Tam zajadamy same frykasy: gorący kubek, słodka chwila, puszkowy pasztet, jeśli uda się go rozmrozić, kabanos, baton, duuużo herbaty, rybki z puszki”.

W górze toczyła się walka, zakładanie obozów, potem, po wichurach, odtwarzanie ich i krążenie kolejnych 2-, 3-osobowych zespołów między obozami, dla aklimatyzacji potrzebnej na tych wysokościach. I oczywiście próba trafienia w okienko pogodowe.

28 stycznia Rafał Fronia pisze: „Chłopcy ruszają w górę poręczować (zakładać liny zabezpieczające). W ścianie ruch jak na Krupówkach. Chłopcy doporęczowali kilka lin, pniemy się w górę, dzień owocny – wszyscy dotarli tam, dokąd szli – co dotychczas nie zawsze się udawało”.

29 stycznia: „Okolice C2 (obozu II) i teren mikstowy powyżej to lodowe pola o szarym, twardym jak kryształ lodzie, nachylonym do 50-60 stopni. Walczymy – Kaziu pruje lód do 6450 m i zawraca, a dalej w lodowym kuluarze ciągnie Jarek – do momentu, kiedy o mało nie dostaję w łeb jego rakiem; wieszamy ostatnią linę – 6500; wracamy do bazy, a pod górę prą Artur i zespół”. Potem jest załamanie pogody i wszyscy muszą zejść do bazy. Jeden z himalaistów ma objawy tzw. zatorowości płucnej, co jest groźne dla życia. Przylatuje po niego do bazy helikopter ratunkowy, leci z nim kolega. Dla nich to koniec wyprawy. Zastąpi ich dwóch Pakistańczyków.

Zanim nie powieje

Potem jest poprawa pogody. „Ile mamy czasu, zanim nie powieje tak, że o wspinaniu nie będzie mowy? Trzymajcie kciuki, oby jak najpóźniej” – piszą w bazie. 8 lutego jeden z zespołów rusza w górę, by spędzić noc w obozie III.