Wyjście z domu Łazarza

Everymani Ewangelii

W Starym Testamencie Eliasz i Elizeusz wskrzeszają w odosobnieniu, kładąc się na zwłokach, rozgrzewają je własnym ciałem. Chrystus działa publicznie. Córkę Jaira i młodzieńca z Nain ożywia, mówiąc: „Wstań". Łazarz zostaje wskrzeszony słowami: „Wyjdź na zewnątrz". Ale czy chodzi tu tylko o wnętrze grobu?

ZM: Tu nie ma magicznych czynów, bo Chrystus wskrzesza słowem – siłą Logosu. W tym wskrzeszeniu można widzieć także wezwanie do czegoś, co nazywa się „metanoią", przemianą wewnętrzną. I to dobrze współgra z tym, co mówił św. Paweł, według którego nasze ciało doczesne jest „ciałem śmierci". Prawdziwym naszym ciałem jest tym samym to duchowe, przemienione, które otrzymamy po zmartwychwstaniu. Owo zatem wezwanie: „Wyjdź na zewnątrz" jest według mnie wezwaniem do tego, aby przestać rozumieć się jako materia, która rozkłada się na oczach świata; nie wiązać się z tym ciałem gnijącym, ciałem „pierwszego Adama", a stać się dzieckiem „Adama ożywiającego" – Chrystusa.

JN: Głos Chrystusa: „Łazarzu, wyjdź na zewnątrz" sięgał aż do Hadesu – tak opisują to apokryfy. W Ewangelii Nikodema Piekło skarży się, że Jezus „jednym swoim słowem zabiera mu umarłych". Żali się, że nie mogło utrzymać w sobie Łazarza, bo niby orzeł wzbił się w górę i „wyszedł z otchłani, a nawet ziemia, która trzymała zmarłego, oddała natychmiast jego śmiertelne ciało". A przecież z zaświatów nie można wrócić o własnych siłach.

Wskrzeszenie Łazarza ma objawić Chwałę Bożą, ale można zapytać, co to za chwała, która objawia się po to, żeby ponownie doprowadzić go do śmierci?

JN: W ten sposób można zakwestionować wszystkie czyny Jezusa. Możemy sobie jedynie wyobrazić, jak wielkie było poruszenie w Betanii, gdy Łazarz wychodził z grobu z nogami i rękoma powiązanymi taśmami, z twarzą owiniętą chustą. Ewangelia mówi jedynie, że wtedy wielu uwierzyło w Jezusa. Przez moment mogli zajrzeć za zasłonę tego, co niewidzialne. To ich odmieniło. Podobnie, gdy głodni ludzie na pustkowiu zostali cudownie nakarmieni, z pewnością jeszcze nieraz poczuli głód, ale w momencie cudu przeżyli objawienie się Bożej mocy.

Przebudzenie Łazarza ze śmierci stanowiło prefigurację zmartwychwstania Chrystusa, a z Nim wszystkich w Niego wierzących. Zapowiadało więc wydarzenie absolutnie unikalne i przez to objawiało, kim jest Bóg, w którego wierzymy, i jak spełnia się zbawienie, do którego dążymy.

ZM: Chodzi tu także o wiarę prozelitów, którzy przychodzą do chrześcijaństwa z doświadczeniem religii pogańskich. Poganie, owszem, są skłonni uwierzyć w zmartwychwstanie Jezusa, ponieważ mają za sobą tradycję całego wschodniego Śródziemnomorza, gdzie jest mnóstwo bogów zabijanych i zmartwychwstałych – Ozyrys, Attis, Adonis, Dionizos, Mitra. Natomiast niełatwo im uwierzyć w zmartwychwstanie zwykłego człowieka. Opowieść o wskrzeszeniu Łazarza daje więc obietnicę, zapowiada zwykłemu człowiekowi to samo, co zdarzyło się Chrystusowi.