Chłopczyk z niebieskimi oczami

– 11 czerwca Jacek zniknął – wspomina pani A. – Po miesiącu znalazłam go w mieszkaniu jego znajomych niedaleko rodzinnego domu. W obecności policjanta napisał, że wbrew mojej woli nie chce wrócić.

Kilka dni później jeździł z kolegami po pijanemu samochodem kupionym na niepełnosprawnego brata. Policja ich złapała. Kiedy samochód został zwrócony, znów jeździli. Jego matka zadzwoniła do pani A. z prośbą o interwencję. Ta telefonowała dalej z pytaniem: jak można oddać umysłowo choremu i nieletniemu samochód?

Pierwszego sierpnia poprosili przypadkowo poznanego mężczyznę, by zamówił im piwo. Potem wywieźli go do lasu i skopali do nieprzytomności. Ukradli telefon i 100 zł.

Następne osiem miesięcy Jacek spędził w areszcie. Pani A. pisała do niego listy: „Mimo kłopotów z Twoim wychowaniem ani przez chwilę nie myśleliśmy o rezygnacji z opieki nad Tobą”. Pomagała, pożyczała książki. Przeczytał jedną – Zbrodnię i karę. Nie oddał żadnej.

– Niczego dobrego areszt nie uczy – powiedział potem Jacek pani A.
W kwietniu 2007 skończył 18 lat.

„Czy ten mały chłopczyk, który w strugach deszczu karmił gołębie na krakowskim rynku, czuły i wrażliwy – jak sądziłam – nie jest Tobą? Czy zaufałam Ci i wierzyłam z naiwności i głupoty? To, Jacku, co o Tobie słyszę, nie mieści się w moich wyobrażeniach.

Los dzieci z domu dziecka zawsze odbierałam jako wyjątkowo tragiczny, a je same jako biedne. Twój przykład uświadomił mi, że tak naprawdę dzieci te nie są biedne! Wręcz przeciwnie, Jacku, przez całe życie dawano tym dzieciakom i Tobie wszystko hojnie i za darmo.

Może dlatego tak trudno było Ci zaakceptować, że poza domem dziecka na wszystko trzeba zapracować. Pamiętam, że kiedy przyszedłeś do naszego domu, najchętniej chciałeś wpatrywać się bezmyślnie w telewizyjny ekran, a każdą prośbę o pracę odbierałeś jako krzywdzącą. Sądzę, że teraz możesz bezmyślnie patrzeć w ekran przez dwadzieścia cztery godziny na dobę, ale czy to jest ta wolność, ta niezależność i ta dorosłość, o której marzyłeś?”

*

W maju tamtego roku sąd rejonowy otrzymał od państwa A. prośbę o nieprzesyłanie alimentów dla Jacka: „Nie przebywa już w naszym domu jako w rodzinie zastępczej. Mieszka obecnie w swoim domu rodzinnym. Nie wiemy, czy kontynuuje naukę”. Ostatnia informacja o Jacku jest taka, że wyjechał do Holandii.

Imiona chłopców zostały zmienione.

*****

EWA ZBIEGIENI, absolwentka polonistyki UW, reportażystka.