Profilaktyka samobójstw

Profilaktyka samobójstw ma polegać nie na skłanianiu człowieka do bezkrytycznej akceptacji rzeczywistości, lecz na dążeniu do zmiany jego spojrzenia na świat albo do przekazania mu umiejętności budowania życia w zupełnie nowy sposób. Wychowawca, 2/2007

Profilaktyka drugorzędowa

Profilaktyka drugorzędowa, nazywana też wczesną identyfikacją, ma na celu ujawnianie osób najbardziej zagrożonych wystąpieniem zaburzeń i pomaganie w redukcji ryzyka (czyli zapobieganie rozwojowi zaburzeń), a także umożliwienie wycofania się z zachowań ryzykownych [12].

Szczególnie narażone na ryzyko popełnienia samobójstwa grupą są osoby przeżywające kryzys. Dlatego w pracy z nimi najważniejsza jest pomoc w przetrwaniu momentu niebezpieczeństwa, stymulowanie ich rozwoju i przemiany, bowiem po pierwotnie pojawiającej się bezradności i panice często zmienia się ocena sytuacji, jednostronność ustępuje miejsca coraz szerszemu widzeniu problemu, pojawiają się jego nowe rozwiązania. Temu zadaniu mogą podołać nie tylko specjaliści – każdy człowiek powinien służyć pomocą drugiemu (choćby przez rozmowę) i nie pozostawiać go samemu sobie. Najważniejszym zadaniem w interwencji kryzysowej jest „być przy kimś, by on mógł jeszcze być”.

Z. Gaś wskazuje na trzy podstawowe wymiary, w których ważna jest wiedza i sprawność wychowawców:

proces kształtowania się obrazu siebie dziecka (oddziaływania rodziców, porównywanie siebie z innymi, doświadczanie poczucia rzeczywistości, nabywanie kontroli nad własnym zachowaniem, nabywanie poczucia własnej wartości i samoakceptacji, stabilność obrazu siebie);
wpływ potrzeb na funkcjonowanie interpersonalne i społeczne dziecka (np. potrzeby agresywności, autonomii, dominowania, izolacji i odosobnienia);
wpływ procesów porozumiewania się na unikanie dysfunkcjonalności i promowanie rozwoju (praca nad doskonaleniem porozumiewania się z ludźmi przez np. rozwijanie umiejętności aktywnego słuchania czy radzenia sobie z barierami komunikacyjnymi).

Kryzysy różnego typu są najsilniej przeżywane przez nastolatki. Zmagają się oni z różnorodnymi trudnościami, a nie pomaga im w tym z pewnością fakt stopniowego rozluźniania więzi z domem rodzinnym. Jego miejsce w kształtowaniu postaw i zachowań zaczynają zajmować rówieśnicy.
Aby skutecznie pomagać sobie i innym w przeżyciu kryzysu, trzeba umieć go rozpoznawać. Wystąpienie poniższych cech z dużym prawdopodobieństwem wskazuje na obecność kryzysu [13]:

obecność ostrego wydarzenia krytycznego lub przewlekłego stresu;
spostrzeganie sytuacji jako utraty, zagrożenia lub wyzwania;
doświadczanie przez osobę negatywnych emocji i przeżyć;
poczucie niepewności co do przyszłości;
poczucie utraty kontroli;
nagłe naruszenie rutynowych form zachowania, rytmu dnia, przyzwyczajeń;
stan napięcia emocjonalnego trwający przez pewien dłuższy czas;
konieczność zmiany dotychczasowego sposobu funkcjonowania.

Dla uczniów z zaburzeniami zachowania (wagarujących, uciekających z domu, sięgających po alkohol i narkotyki, podejmujących próby samobójcze) powstało wiele innych programów poprawy funkcjonowania społecznego dostępnych w literaturze przedmiotu oraz specjalistycznych placówkach.

«« | « | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | » | »»