O dobro dziecka skrzywdzonego

– Reakcje pozorne – brak emocjonalnego zaangażowania w sprawy dziecka; instrumentalne traktowanie problemów, tak aby nic nie wyszło na jaw; aby stłumić to, co wychodzi na światło dzienne żartem, reprymendą, podejrzeniem o konfabulację, byle był spokój i nie trzeba było podejmować żadnych wysiłków; obowiązek zgłoszenia o ujawnionym przypadku zostaje zaniechany, zaniedbany; pod pozorami zainteresowania kryje się manipulacja – informacje zdobywane są po to, by odpowiednio je zniekształcić i stłumić; niekiedy reakcje pozorne wynikają także z braku wiedzy i doświadczenia wychowawcy, który stara się być miły i rozumiejący, by dziecko nie mogło poskarżyć się na wychowawcę, ale tak naprawdę nie robi nic;

– Reakcja służbistyczna – sztywne trzymanie się przestrzegania procedur wywołuje „rutynowe działania” pomijające emocje i uczucia dziecka; ujawnienie problemu traktowane jest jako przeszkoda dla prawidłowego z punktu widzenia formalnego funkcjonowania placówki; stąd silna może być reakcja represywna włącznie ze złością za „stworzenie problemu” i histerią wynikającą ze zburzenia dotychczasowego porządku rzeczy;

– Reakcje sprzeczne – osoba skonfrontowana z doświadczeniem krzywdzenia dziecka z jednej strony może żałować dziecka i utyskiwać nad jego losem, a z drugiej może odczuwać wstyd lub winę na samą myśl, że będzie musiała rozmawiać o tym z rodzicami, których dotąd uważała za dobrych i sympatycznych i z którymi chciałaby utrzymywać dobre relacje; może także wstydzić się ośmieszenia i kompromitacji (jako niekompetentny wychowawca, gdyby okazało się, że rodzice uznają, że dziecko konfabuluje i nic z tym faktem nie zostanie zrobione);

– Brak reakcji – próby wypowiedzenia przez dziecko swojej krzywdy są wyraźnie ignorowane.

Trzeba natomiast pamiętać o zachowaniu podstawowych zasad rozmowy z dzieckiem skrzywdzonym, aby pomóc mu opowiedzieć o złym doświadczeniu, jakie je spotkało, i aby prawidłowo rozpocząć z nim proces zdrowienia:
– zapewnić dziecko o tym, że mu się wierzy,
– docenić zaufanie, jakim nas obdarzyło, aby opowiedzieć to, co je spotkało,
– nie oceniać zachowań dziecka (nie czynić wyrzutów, że ukrywało ten fakt przed ujawnieniem, nie obwiniać za to, co się stało, nie sugerować, że mogło sprowokować akty przemocy),