wiara.pl

prasa

Wiara:
- Kościół
- Liturgia
- Biblia
- Papież
- Ekumenizm
- Religie
Do czytania:
- Info
- Prasa
- Kultura
- Nauka
- Gość Niedzielny
- Mały Gość
Dla ludzi:
- Rodzina
- Forum
- Czat
- Blog
- Zapytaj
- Spotkania
Usługi:

Kościół a obraz rodziny w mediach

Cywilizacja 34/2010

Zauważalna tendencja do rozmywania w świadomości odbiorcy właściwego obrazu rodziny, zniekształcania go i promowania niewłaściwych postaw w tym względzie wymaga zdecydowanego przeciwdziałania, którego należy oczekiwać ze strony przede wszystkim Kościoła oraz samych rodziców, katechetów i wychowawców.

Podsumowanie

Z lektury dokumentów Kościoła poświęconych mediom oraz rodzinie wynika ogromna troska i waga, jaką przywiązuje on do prezentowania w mediach właściwego obrazu rodziny, opartej na zamyśle Bożym. Kościół dostrzega przy tym liczne nadużycia i nieprawidłowości na tym polu oraz niebezpieczeństwa z nich płynące. Wzywa zarówno ludzi mediów, jak i władze publiczne a także same rodziny do czynnej troski o to, by zawartość przekazów medialnych prezentowała zarówno obiektywny, zgodny ze stanem faktycznym obraz rodziny współczesnej, jak i przypominała o normatywnym obrazie, wypływającym z Objawienia Bożego i nauczania Kościoła.

ks. Andrzej Adamski - doktor teologii w zakresie teologii środków społecznego przekazu, adiunkt w Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa UKSW w Warszawie; asystent kościelny i zastępca redaktora naczelnego w tygodniku regionalnym „Echo Katolickie”, redaktor kwartalnika naukowego „Kultura-Media-Teologia”, wydawanego w internecie przez Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie (http://www.kmt.uksw.edu.pl).

[1] Por. A. Adamski, Obraz nauczyciela w mediach, Referat wygłoszony na IX Ogólnopolskiej Konferencji Nauczycieli i Wychowawców: Zawód: nauczyciel – trudności i perspektywy, Lublin 2010, mps w zbiorach autora.
[2] Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994, nr 2207.
[3] Zob. Sobór Watykański II, Gravissimum educationis. Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim, Poznań 2001, nr 3.
[4] Jan Paweł II, Familiaris consortio. Adhortacja apostolska Jana Pawła II O zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym, Poznań 2001, nr 1.
[5] Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie – część 1 [online] [dostęp: 13 VII 2010), dostępny w Internecie: <http://episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=200991_1>.
[6] Zob. Papieska Rada do Spraw Społecznego Przekazu, Aetatis novae [online] [dostęp: 22 VII 2010], nr 4, dostępny w Internecie: <http://www.kns.gower.pl/stolica/aetatis.htm>.
[7] Tamże, nr 7.
[8] Por. A. Lepa, Współczesny obraz rodziny w mass mediach [online] [dostęp: 13 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://www.isnr-ng.uksw.edu.pl/wydaw/xxv/lepa_i.htm>.
[9] Punktem odniesienia jest tu dla nas nauczanie Kościoła katolickiego w tej materii.
[10] A. Lepa, Współczesny obraz rodziny w mass mediach.
[11] Por. A. Adamski, Obraz rodziny w mediach, „Cywilizacja” (2005) nr 13, s. 70–71.
[12] Zob. Sobór Watykański II, Dekret o środkach społecznego przekazywania myśli Inter mirifica [online] [dostęp: 22 VII 2010], nr 4, dostępny w Internecie: <http://www.niedziela.pl/artykul.php?id=113800639601002011001>.
[13] Zob. tamże, nr 5.
[14] Zob. tamże, nr 7.
[15] Zob. tamże, nr 8.
[16] Zob. Jan Paweł II, Familiaris consortio, w: Adhortacje apostolskie Ojca Świętego Jana Pawła II¸wyd. 2 poszerz., t. 1, Kraków 2006,nr 76.
[17] Tamże, nr 4.
[18] Tamże, nr 7.
[19] Tenże, Chrońmy rodzinę opartą na małżeństwie [przemówienie do włoskich rodzin, 20 X 2001] [online], dostęp: 17 VII 2010, dostępny w Internecie: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/rodziny_20102001.html (dostęp 17 lipca 2010 r.)
[20] Tamże.
[21] Tenże, Aby media służyły prawdzie i dobru [rozważanie przed modlitwą Anioł Pański, 23 V 2004] [online] [dostęp 17 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/modlitwy/ap_23052004.html>. Można powiedzieć, że ta wypowiedź jest jakby zwieńczeniem całej troski o rodzinę, którą Jan Paweł II wyrażał od początku swego pontyfikatu – także podczas I pielgrzymki do Polski, gdy w Gnieźnie wołał o najwyższe poszanowanie rodziny, macierzyństwa, kobiety. Jak zauważa G. Łęcicki, słowa te również wolno odczytywać jako stanowcze przeciwstawienie się proaborcyjnej i antyrodzinnej polityce komunistów, którzy przychylność wobec obyczajowej rozwiązłości przedstawiali jako postęp, rewolucję, wyzwolenie i wymóg nowych czasów. Por. G. Łęcicki, Jan Paweł II. Starałem się mówić za was, Warszawa 2008, s. 60.
[22] M. Przybysz definiuje sytuację kryzysową następująco: jest to „sytuacja nagła, zaskakująca, trudna, decydująca, rozstrzygająca, przełomowa, wymagająca zarządzania i mogąca stać się zarówno zagrożeniem dla organizacji, jak i potencjalną szansą na jej wzmocnienie poprzez podjęcie określonych działań z zakresu crisis management” (M. Przybysz, Kościół w kryzysie? Crisis management w Kościele w Polsce, Tarnów 2008, s. 95).
[23] Benedykt XVI, Rodzina niezastąpionym dobrem dla narodów [Homilia wygłoszona podczas czuwania modlitewnego w Walencji, 8 VII 2006] [online], [dostęp: 14 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/homilie/walencja_czuwanie_08072006.html>.
[24] Paweł VI, Środki społecznego przekazu a rodzina. Orędzie na III Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, w: Jan Paweł II, Orędzia papieskie na światowe Dni Komunikacji Społecznej 1967–2002, oprac. i red. M. Lis, Częstochowa 2002, s. 23.
[25] Jan Paweł II, Media w rodzinie: ryzyko i bogactwo [Orędzie na XXXVIII Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, 2004 r.] [online], [dostęp: 14 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://www.katolickie.media.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=160:ordzie-jana-pawa-ii-na-38-wiatowy-dzie-rodkow-spoecznego-przekazu&catid=37:kocio-o-mediach&Itemid=127>.
[26] Por. tenże, Nowe środki przekazu w służbie nowej ewangelizacji [Przemówienie do uczestników konferencji na temat mediów i kultury, zorganizowanej przez Episkopat Włoch, 9 XI 2002] [online], [dostęp 14 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/massmedia_09112002.html>.
[27] Otoczmy troską życie człowieka [List pasterski Episkopatu Polski na Niedzielę Świętej Rodziny, 2008] [online], [dostęp: 14 VII 2010], dostepny w Internecie: <http://www.episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=20081216_0>.
[28] Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie – część 5 [online] [dostęp: 17 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=200991_4>.
[29] Tamże.
[30] Jan Paweł II, Media w rodzinie: ryzyko i bogactwo. Szerzej na ten temat Jan Paweł II wypowiedział się w cytowanym wyżej przemówieniu z 2002 r., mówiąc iż „władze państwowe oraz stowarzyszenia obrony praw widzów, działając w ramach swoich kompetencji i zadań, powinny troszczyć się zwłaszcza o to, aby środki przekazu pozostały wierne swemu podstawowemu celowi, jakim jest służba człowiekowi i społeczeństwu. Brak kontroli i nadzoru nie jest gwarancją wolności, jak wielu chce nas przekonać, gdyż prowadzi raczej do nierozważnego posługiwania się niezwykle potężnymi narzędziami, które – jeśli zostaną źle użyte – wywołują niszczące skutki w ludzkich sumieniach i w życiu społecznym. W systemie środków przekazu, który staje się coraz bardziej złożony i osiąga rozmiary globalne, potrzebne są też jasne i sprawiedliwe reguły, zabezpieczające pluralizm i wolność, zapewniające odbiorcom możliwość współudziału i należny im szacunek”. Tenże, Nowe środki przekazu w służbie nowej ewangelizacji.
[31] Tenże, Media w rodzinie: ryzyko i bogactwo.
[32] ] Benedykt XVI, Środki przekazu: sieć komunikowania, wspólnoty i współdziałania [Orędzie na XL Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, 2006 r.] [online] [dostęp: 14 VII 2010], dostępny w Internecie: http://www.katolickie.media.pl/polecane/kosciol-o-mediach/158-oredzie-benedykta-xvi-na-40-swiatowy-dzien-srodkow-spolecznego- przekazu>.
[33] Jan Paweł II, Media w rodzinie: ryzyko i bogactwo.
[34] Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie – część 2 [online] [dostęp: 14 VII 2010], dostępny w Internecie: <http://episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=200991_0>.