Nie okradaj dzieci swoich

Inny pomysł ma Fundacja MaMa. Teledysk pod roboczym tytułem „Chłopaki nie płacą”, jak zapowiada pani prezes tej fundacji, wkrótce będzie gotowy. Dlaczego chłopaki? Bo z danych Krajowego Rejestru Długów wynika, że na utrzymaniu samotnych matek jest w Polsce ok. 1,5 mln dzieci. Na utrzymaniu samotnych ojców – 150 tys.

Fundusz po raz drugi

Rodzice, którzy bezskutecznie domagają się dla swoich dzieci zasądzonych prawem alimentów, mogą korzystać z Funduszu Alimentacyjnego, który, odnowiony, wrócił 1 października 2008 r.

„Stary” Fundusz Alimentacyjny, funkcjonujący od stycznia 1975 r., miał dwa zadania: zabezpieczenie interesów dzieci, które nie otrzymywały zasądzonych przez sąd alimentów i dyscyplinowanie rodziców, którzy płacić ich nie chcieli. Dzieci otrzymywały co miesiąc pieniądze, a państwo miało je sobie odbierać od uchylających się od obowiązku alimentacyjnego na drodze np. egzekucji komorniczej. Z tym jednak zawsze było źle. W 2004 r. fundusz był zadłużony w budżecie państwa na 7,8 mld zł, a ściągalność długów od niesolidnych rodziców wynosiła zaledwie 11 proc.

Postanowiono więc ten garb na budżecie państwa zlikwidować. Ostatecznie w 2005 r. fundusz zastąpiony został zaliczką alimentacyjną, ale od początku pracom nad tą zmianą towarzyszyła akcja protestacyjna. W całej Polsce powstały najpierw stowarzyszenia samotnych matek (jest ich obecnie ponad 70), a następnie, we współpracy z Rzecznikiem Praw Obywatelskich i Rzecznikiem Praw Dziecka, projekt ustawy przywracającej fundusz. Zawiązano Komitet Inicjatywy Ustawodawczej na rzecz Ustawy Fundusz Alimentacyjny, pod projektem ustawy zebrano 300 tys. podpisów. W 2004 r., jako projekt obywatelski, trafił on do Sejmu. I utknął.

Doczekał się uwagi dopiero w Sejmie poprzedniej kadencji. W styczniu 2007 r. do laski marszałkowskiej wpłynął poselski projekt ustawy (autorstwa PiS), konsultowany z Komitetem Inicjatywy Ustawodawczej, który niemal całkowicie wchłonął projekt obywatelski. Ustawę przyjęto rzutem na taśmę – we wrześniu 2007 r.

Dla kogo świadczenia

Osobą uprawnioną do świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego jest dziecko, które ma zasądzone od rodzica alimenty, lecz ich egzekucja jest bezskuteczna. Świadczenie przysługuje do ukończenia przez nie 18 lat, a jeśli się uczy w szkole lub studiuje (to nie musi być szkoła czy uczelnia państwowa) – do 25 lat. Jeśli dziecko ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, pieniądze z funduszu przysługują mu bez względu na wiek.

W odróżnieniu od zaliczki alimentacyjnej, aby uzyskać prawo do wypłat z Funduszu, nie trzeba być samotnym rodzicem. Prawo do świadczenia z FA przysługuje też na dzieci wychowywane przez rodzica, który zawarł kolejny związek małżeński lub żyje w nieformalnym związku. Jest jednak kryterium dochodowe – przeciętny miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie nie może przekroczyć 725 zł. Wysokość świadczenia zależy od tego, jakie alimenty przyznał sąd, nie będzie jednak wyższe niż 500 zł.

Świadczenie alimentacyjne przyznawane jest na rok – od 1 października do 30 września.