Jezus Chrystus w roku liturgicznym

Sobór Watykański II odnowił znaczenie Eucharystii, ukazując na nowo jej podstawy biblijne i patrystyczne, co bardzo mocno wpłynęło na odkrycie głębszego i pełniejszego znaczenia święta Bożego Ciała. Pierwszą zmianą po Soborze było rozszerzenie nazwy uroczystości. W księgach liturgicznych nazwa tego święta brzmi: Sollemnitas Corporis et Sanguinis Domini nostri Iesu Christ.i (Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi naszego Pana Jezusa Chrystusa). Nowa nazwa podkreśla pełną wizję Eucharystii, którą tworzy zarówno Ciało jak i Krew Chrystusa, owoce celebracji Pamiątki Pana w liturgii.

Teksty liturgiczne uroczystości uwypuklają pełnię misterium Eucharystii i zwracają uwagę na wszystkie jej aspekty. Eucharystia jest oczywiście obecnością rzeczywistą Chrystusa, ale jest też celebracją Jego Tajemnicy Paschalnej. Jest Pokarmem, który daje życie i staje się zadatkiem nieśmiertelności. To właśnie z celebracji rodzi się obecność, adoracja i kontemplacja.

Jan Paweł II w liście apostolskim Mane nobiscum Domine z 2004 roku napisał, że Eucharystię należy rozumieć i przyjmować w całej jej pełni, a żaden z jej wymiarów nie może być nigdy opuszczony i niedoceniony. W podobny sposób o sakramencie Eucharystii wyraża się Benedykt XVI w ostatniej adhortacji apostolskiej Sacramentum Caritatis opublikowanej w 2007 r.

Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa

W wiekach XII i XIII rozwinęła się w Kościele pobożność skierowana w stronę kontemplacji Serca Jezusa przebitego włócznią. Bardzo szybko kult ten oddzielił się od niezmiernie żywej w średniowieczu pobożności pasyjnej i obok podstawowej ikonografii Chrystusa ukrzyżowanego pojawił się nowy obraz: Serca Jezusa oddzielonego od całej Jego osoby i ukazywanego przez pryzmat przebitego boku. Kult Najświętszego Serca Jezusa rozprzestrzenił się na szeroką skalę w całym Kościele dopiero od XVII w. najpierw dzięki pracy duszpasterskiej jezuitów i filipinów, a później dzięki św. Małgorzacie Marii Alacoque i objawieniom z Paray-le-Monial z lat 1673-1675.

Pierwsze oficjalne uznanie kultu Serca Pana Jezusa pochodzi jednak dopiero z 1765 roku, kiedy to papież Klemens XIII udzielił pozwolenia biskupom polskim i portugalskim na celebrowanie oddzielnego święta ku czci Serca Pana Jezusa. Dopiero jednak bł. Pius IX w 1856 roku wpisał to święto do kalendarza rzymskiego z poleceniem, aby było obchodzone w trzeci piątek po Uroczystości Zesłania Ducha Świętego.

Teksty liturgiczne Uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa odwołują się bardzo wyraźnie do tekstów biblijnych mówiących o sercu jako centrum całego ludzkiego życia oraz do patrystycznej koncepcji Serca Jezusa. Dzięki temu głównymi tematami uroczystości Serca Pana Jezusa w liturgii rzymskiej są:

– nieskończona miłość Chrystusa do człowieka,

– wielkość ofiary złożonej przez Jezusa na krzyżu,

– wymiar sakramentalny i eklezjologiczny (sakramenty Kościoła, szczególnie chrzest i Eucharystia rodzą się z przebitego boku Chrystusa).

W najpiękniejszy sposób znaczenie Uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa opisuje śpiewana w tym dniu prefacja:

On wywyższony na krzyżu, w swojej nieskończonej miłości ofiarował za nas samego siebie. Z Jego przebitego boku wypłynęła krew i woda, i tam wzięły początek sakramenty Kościoła, aby wszyscy ludzie, pociągnięci do otwartego Serca Zbawiciela, z radością czerpali ze źródeł zbawienia.