Pielgrzymkowy obraz świata

Każdego roku w Polsce na szlak wyrusza kilkadziesiąt pieszych pielgrzymek. Większość z nich zmierza na Jasną Górę, gdzie rocznie pieszo wędruje ok. 200 tys. osób. Poza sanktuarium w Częstochowie ważne miejsce na szlakach pątniczych zajmują krakowskie Łagiewniki, Kalwaria Zebrzydowska i Licheń.

Do miejsc związanych z życiem i działalnością Jezusa wędrowali już pierwsi chrześcijanie. Celem pielgrzymki były również pustynie, odludzia, miejsca życia i modlitwy pustelników. U ascetów pielgrzymi szukali rady i duchowego pocieszenia. Popularnym celem wędrówek były miejsca związane z kultem Aniołów, zwłaszcza św. Michała Archanioła. Miejsca święte znajdowały się - i znajdują nadal - na wszystkich zamieszkanych kontynentach, niezależnie od charakteru czy stopnia rozwoju danej religii. W miarę upływu lat wykształciły się stałe szlaki pielgrzymkowe.

Pielgrzymki w religiach świata

Potrzeba wyruszania wynikała często z potrzeb duchowych człowieka. Dla chrześcijanina pielgrzymka stanowi szczególną formę podróży, której celem jest szukanie i zwrócenie się do Boga. Zapewne ważną rolę odgrywała zawsze, i odgrywa nadal, nauka wypływająca z Pisma Świętego, według której życie doczesne to stałe pielgrzymowanie pod przewodnictwem Chrystusa do prawdziwej ojczyzny, do „niebieskiego Jeruzalem” (Hbr 12, 22-24).

Niektóre religie, zwłaszcza islam, rygorystycznie nakazują pielgrzymowanie. Każdy wyznawca Allaha przynajmniej raz w życiu ma obowiązek odbyć pielgrzymkę do Mekki, stanowi to jeden z pięciu filarów tej religii. Również w hinduizmie pielgrzymka uważana jest za jedną z głównych praktyk religijnych, które powinien wypełniać wierny. Hindusi wierzą, że pielgrzymowanie stanowi bardzo istotny element wędrówki człowieka, do uzyskania ostatecznego wyzwolenia. Według tradycji buddyjskiej, główne miejsca pielgrzymkowe miał wskazać sam Budda. Ważną rolę odgrywają pielgrzymki w judaizmie, zwłaszcza wędrówki do Jerozolimy i na groby świętych cadyków (chasydzi). Podobne zjawisko obserwujemy w innych religiach.