Polski Czerwiec ’89 – początkiem przemian Europy

Można śmiało powiedzieć, że jednym ze skutków tej pielgrzymki było powstanie „Solidarności”. „Solidarność” zaś dzięki silnemu oporowi społecznemu i dzięki wsparciu Kościoła przetrwała stan wojenny, aby odrodzić się w 1989 r., przynosząc Polsce wolność, a światu – upadek komunizmu. W żadnym razie nie można przecenić roli Kościoła, jaką odegrał w czasie stanu wojennego.

Wszyscy pamiętamy działalność charytatywną i bezpośrednie wspieranie internowanych i ich rodzin przez Arcybiskupi Komitet Charytatywny we Wrocławiu, ale też pośrednie i bezpośrednie wspieranie działalności opozycyjnej. Symbolem takiej postawy Kościoła jest ks. Jerzy Popiełuszko.

Wrocław jeden z bastionów „Solidarności”

W tych trudnych chwilach Wrocław miał niezwykłe szczęście do wielkich przedstawicieli Kościoła, których działalność dawała podporę i nadzieję. Nie sposób wymienić wszystkich, ale nie można zapomnieć o tak wspaniałych postaciach, jak ks. Stanisław Orzechowski, ks. Mirosław Drzewiecki, ks. Andrzej Dziełak czy o. Adam Wiktor. Oni sprawiali, że noc stanu wojennego była dla nas wszystkich mniej czarna.

Istotną przestrzenią wymiany myśli były Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej, które piszący te słowa – jako działacz KIK-u – współorganizował w latach 80. W kilkudziesięciu kościołach Wrocławia dziesiątki tysięcy wrocławian wysłuchiwało prelekcji, uczestniczyło w wydarzeniach artystycznych, rozmawiało nie tylko z uczonymi teologami, ale i z literatami, działaczami opozycji, wybitnymi Polakami o „niepokornym rodowodzie”.

Jeżeli wśród Czytelników tego tekstu są ludzie, którzy pamiętają jeszcze tamten czas, doskonale rozumieją, ile znaczyła dla nas możliwość swobodnej rozmowy, wymiany myśli nieskrępowanej cenzurą i strachem. Ile znaczyły spotkania z tymi ludźmi – nosicielami prawdy i wewnętrznej, bardzo osobistej wolności. To dawało siłę, której tak bardzo obawiała się władza.

Ale myliłby się ten, kto nie znając specyfiki tamtego czasu, uważałby, że było tylko szaro i tylko smutno. Bywały też sytuacje zabawne. Wiele z nich związanych jest z osobą szczególną, zajmującą poczesne miejsce w historii polskiego Kościoła i w historii Wrocławia – z kard. Henrykiem Gulbinowiczem.

W 1984 r. nasze małżeństwo pobłogosławił ówczesny biskup pomocniczy archidiecezji wrocławskiej Adam Dyczkowski. Z Adamem (dla przyjaciół i wychowanków – Harnasiem) wiąże się anegdota, w której główną rolę odgrywa Ksiądz Kardynał. Otóż w 1982 r. zjawiliśmy się u abp. Gulbinowicza: Tesia Szostek i ja, aby – któryś już raz – zaczerpnąć ze słynnych 80 mln zł, które tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego Dolnośląska „Solidarność” zdeponowała u Metropolity.