Najprościej jest wykopać dziurę

Czarny scenariusz

Gdy zapadnie decyzja o pierwszych odwiertach, wywłaszczenia mogą nastąpić zaledwie w dwa, trzy miesiące. Z klauzulą natychmiastowej wykonalności. Stosowna ustawa o wywłaszczeniach już istnieje. – Pierwsze wywłaszczenia będą zapewne bardzo wysoko płacone – przekonuje Janusz Łucki. – Jednak w kolejnych miejscowościach pewnie już tak nie będzie. Ludzie boją się, i słusznie, że kolejne sumy wywłaszczeniowe będą coraz mniejsze.

Jak szybko czarny scenariusz może dojść do skutku?

Według planu Instytutu Górnictwa Odkrywkowego we Wrocławiu: Rok 2010 – inwestycje w 6 ww. gminach. Wykup ziemi i wywłaszczenia – rok 2011. 2014 r. – teren złoża ma być wyczyszczony i gotowy do inwestycji – może zacząć się eksploatacja. 2015 – budowa wkopu udostępniającego złoże. 6 lat.

– Jeśli powstanie tu kopalnia, to okoliczne drzewa będą pełne ludzi na gałęziach. Proszę się rozejrzeć. Do niedawna wydawano tu pozwolenia na budowę. Całe szeregi domów. Ich właściciele mają na karku kredyty hipoteczne. A gdy banki zwiedzą się, że teren jest trefny i zażądają swoich pieniędzy? Kto odpowie za tragedie, jakie zaczną się tu dziać? – mówi mieszkaniec wsi.

Referendum i co dalej?

Zarządzono więc referendum. Głos ludu. W demokracji większość ma zawsze rację. Do urn poszła rekordowa liczba – ponad 51 proc. uprawnionych. Blisko 97 proc. z nich opowiedziało się przeciwko budowie kopalni. – Wiemy, że decyzje na górze jeszcze nie zapadły, ale zdajemy sobie też sprawę, że jeśli nie upomnimy się o swoje, i to mocno, głośno, nikt nie będzie się z nami liczył – to głos pani aptekarz.

– Wyniki referendum są istotne – przekonuje poseł Cybulski. – To przecież wymagane prawem konsultacje społeczne.

Zamiast puenty

– W archiwum naszej gminy znaleźliśmy opracowanie z lat 60. XX wieku, dotyczące tutejszych złóż węgla brunatnego. Specjaliści opisywali je dokładnie, ale odradzali wywłaszczenie wtedy ok. 8 tys. ludzi – ze względu na spodziewaną klęskę ekologiczną i sytuację wysiedlanych.

Zadziwiające, prawda? Komunistom ręka drgnęła i dali spokój. A w wolnej i niepodległej...

*****

Między Legnicą, Ścinawą a Lubinem na głębokości ok. 200 m leżą ogromne pokłady węgla brunatnego. Tworzą trójkąt liczący ok. 160 km2. Takie złoże to skarb. Jednak skarb kłopotliwy, bo gdy nałoży się obszar złóż na mapę administracyjną, okaże się, że leżą one pod gęsto zaludnionym terenem. Budowa w tym miejscu kopalni odkrywkowej zrujnuje życie ok. 20 tys. ludzi. Skutki jej działania odczuje nawet 200-350 tys. ludzi