Powstrzymać AIDS w Afryce

Misjonarze wobec AIDS

We wszystkich krajach afrykańskich położonych na południe od Sahary problemem medycznym o największym znaczeniu społecznym jest gwałtowny wzrost liczby osób zarażonych HIV/AIDS. W Afryce najmniejszą strukturą społeczną jest nie rodzina, lecz wspólnota rodowo-plemienna obejmująca niekiedy nawet powyżej stu krewnych.

Na co dzień tak liczna wspólnota jest wartością, ale kultywowanie pradawnych afrykańskich zwyczajów, takich jak: poligamia, dziedziczenie wdów (kobieta po śmierci męża, także wtedy, gdy zmarł na AIDS, zostaje żoną któregoś z jego braci lub kuzynów), nacinanie skóry przedramienia wszystkich krewnych na znak posiadania „wspólnej krwi”, albo golenia głów na znak żałoby (co zawsze jest wykonywane jedną jedyną posiadaną przez wspólnotę żyletką) sprawia, że w przypadku infekcji HIV jednej osoby bardzo szybko jest ona przenoszona na całą wspólnotę, w tym na kobiety w ciąży i dzieci.

Pandemia

W 1995 r. liczba osób zarażonych HIV/AIDS w Afryce subsaharyjskiej wynosiła 19 milionów, pięć lat później było to już 24,5 miliona zainfekowanych. Dynamikę epidemii AIDS dobrze ilustruje przykład Botswany, w której w 1992 r. było 59 tysięcy zarażonych, a w 2000 r. już 320 tysięcy. Rok później na całym kontynencie urodziło się około 800 tysięcy dzieci, które HIV/AIDS zaraziły się w łonie matek.

„Era AIDS” stała się trudnym wyzwaniem dla wszystkich misjonarzy. Nawet ci, którzy nie mają medycznego wykształcenia, muszą zmierzyć się ze skutkami tej pandemii w postaci około 10 milionów sierot żyjących w Afryce (najwięcej w Ugandzie: prawie 2 miliony sierot, a także w Nigerii: około 1,5 mln sierot), zwykle w rodzinach, w których głową jest najstarsze dziecko lub babcia i które nie są w stanie zdobyć środków na swoje utrzymanie. Osierocone dzieci przeżywały dramat wielomiesięcznej pielęgnacji umierających na AIDS rodziców, dlatego znajdują się w złym stanie psychicznym i potrzebują nie tylko wsparcia materialnego.

Strategie Kościoła katolickiego

Kościół katolicki pozostaje najaktywniejszą strukturą pozarządową w zakresie profilaktyki i leczenia HIV/AIDS w Afryce, zwłaszcza w krajach położonych na południe od Sahary. W obliczu zakorzenionych w dawnych obyczajach postaw tubylców, Kościół inicjuje takie programy walki z pandemią, by propagatorami racjonalnych postaw wobec choroby stawali się przedstawiciele miejscowej ludności.