Pryscylla i Akwila

Pozdrówcie współpracowników moich w Chrystusie Jezusie, Pryskę i Akwilę, którzy za moje życie nadstawili karku i którym winienem wdzięczność nie tylko ja sam, ale i wszystkie Kościoły nawróconych pogan (Rz 16, 3-4).

Duchowni mogą być formowani przez świeckich. Tylko czy duchowni potrafią zaakceptować tę prawdę? Święty Paweł Apostoł potrafił. Uformowała go między innymi para małżeńska: Pryscylla (albo Pryska) i Akwila.

Jeden z największych kaznodziejów, św. Jan Chryzostom podaje Pryscyllę i Akwilę jako wzór do naśladowania dla ubogich i bogatych: Prawdziwa ozdoba nie okrywa ciała, lecz zdobi duszę. To właśnie, jego zdaniem, stanowi tytuł do chwały dla tej pary. O żonie w tym małżeństwie – twierdzi Złotousty – mówi się, że niejedna królowa nie jest tak opiewana, jak ta niewiasta wyrabiająca namioty. Co się stało z owym opiewaniem, gdzie się ono podziało? Może zanikło, ponieważ nie pasowało do późniejszego zaniedbywania roli świeckich? Tak czy inaczej, zobaczmy, kim byli nasi bohaterowie.

Niezwykła para małżeńska

Dzieje Apostolskie i Listy św. Pawła wymieniają ich zawsze razem. W Liście do Rzymian (16, 5) i w Pierwszym Liście do Koryntian (16, 19) czytamy, że udzielali oni gościny Kościołowi domowemu; według Dziejów Apostolskich (18, 26) obydwoje działali jako katecheci; Paweł chwali ich w jako współpracowników, którzy za niego nadstawiali swe głowy (Rz 16, 3). W Dziejach (18, 2) znajdujemy informację, iż Akwila był Żydem z Pontu, krainy leżącej nad Morzem Czarnym; o pochodzeniu jego żony nie wiemy nic.

Co charakterystyczne, Łukasz i Paweł wymieniają prawie zawsze najpierw Pryscyllę. Rzucająca się w oczy kolejność imion nie wskazuje na niższą pozycję społeczną Akwili; jako obywatele obydwoje byli sobie równi: zajmowali się wyrobem namiotów (Dz 18, 3).

Tym samym upada przypuszczenie, że Pryscylla była poganką. W świecie grecko-rzymskim rzemiosło, w przeciwieństwie do świata żydowskiego, nie było wysoko cenione. Rzymianka raczej nie wyszłaby za mąż za Żyda, aby zostać jego “towarzyszką w rzemiośle”. Oczywista wspólnota tej pary małżeńskiej we wszystkich jej działaniach daje się wytłumaczyć najbardziej naturalnie, jeżeli przyjmiemy, iż należeli oni do tego samego narodu. Łacińskie imiona (Pryska oznacza “czcigodna wiekiem”, Akwila to “orzeł”) używane były przez Żydów w Palestynie od dawna.