Przed nami życie

Obecnie możliwości techniczne, zaawansowane technologie stwarzają szanse zdobycia atrakcyjnych zawodów, na przykład reżysera dźwięku, tłumacza, informatyka. Coraz popularniejsza telepraca staje się też szansą dla niewidomych. Na przykład sporo absolwentów liceum i technikum w Laskach zatrudnionych jest w firmach komputerowych. Oczywiście wymaga to odpowiedniego oprzyrządowania: dodatkowych terminali, programów z mową syntetyczną, dotykowych suwaków czy programów umożliwiających poruszanie się w Internecie. Duże szanse na zdobycie posady daje też ukończenie szkoły muzycznej. Takie szkoły otwierane są w ośrodkach kształcenia niewidomych coraz częściej. W Laskach szkoła muzyczna I stopnia działa od kilku lat, przedtem uczniowie brali indywidualne lekcje.

Pomocą dorosłym niewidomym zajmuje się przede wszystkim Polski Związek Niewidomych. Powstał w 1946 r. początkowo pod nazwą Związek Pracowników Niewidomych RP. W okresie PRL załatwiał wszystkie sprawy niewidomych: od potrzeb kulturalnych po sprawy rentowo-emerytalne. Posiada niezwykle bogatą bibliotekę książki mówionej i zbiory zapisane pismem niewidomych – brajlem. PZN dostosował się do nowych warunków działania w wolnym rynku i demokracji. Nadal załatwia najważniejsze sprawy dla osób niedowidzących i niewidomych, walcząc o ich prawa. Jest też swego rodzaju biurem pośrednictwa pracy. Wśród wielu spraw do załatwienia są napisy brajlem na ulotkach lekarstw czy towarach w sklepach, ułatwienia w środkach komunikacji miejskiej.

Na osoby niewidome otwierają się też wyższe uczelnie. Uniwersytet Warszawski powołał Biuro Pełnomocnika Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych. Zajmuje się ono m.in. organizacją transportu, wyszukiwaniem asystentów, wypożyczaniem sprzętu, np. notesów brajlowskich, koordynacją przyznawania pokojów studentom mającym kłopoty z poruszaniem się. W roku 1991 na UW powstało pierwsze i jedyne w Polsce Centrum Komputerowe dla Studentów Niewidomych i Niedowidzących dające dostęp do sprzętu komputerowego także studentom innych warszawskich szkół wyższych. Uruchomiono bibliotekę książki mówionej podręczników i skryptów akademickich, której działanie oparte jest o serwis ochotników. Fundacja Samorządu Studentów UW sfinansowała wyposażenie studia nagrań oraz finansuje bieżące wydatki na zakup kaset magnetofonowych i konserwację sprzętu.

Perspektywy

Coraz więcej do powiedzenia w leczeniu wad wzroku ma medycyna, ale paradoksalnie jej postęp przyczynia się też do wzrostu chorób oczu, a niekiedy wręcz powoduje utratę wzroku. Chodzi przede wszystkim o ratowanie życia wcześniaków. Około 30 lat temu zauważono związek urazu siatkówki oka ze stosowaniem tlenu u niedojrzałych noworodków. Jednak w sytuacji, gdy lekarze mają do wyboru: śmierć dziecka z powodu niedotlenienia albo uratowanie życia z uszkodzeniem wzroku, wybierają to drugie. Tak było z urodzonymi rok temu – w 26 tygodniu ciąży – pięcioraczkami z Brzeska. W ciągu 12 miesięcy wszystkie przeszły operacje laserowe oczu. Jedno już straciło wzrok, drugie prawdopodobnie to czeka.