Komentarz Ojców Kościoła

PIERWSZE CZYTANIE • Ez 33,7-9

Odpowiedzialność proroka

„Ciebie, synu człowieczy, dałem za strażnika domu Izraela. Będziesz słuchał mojej mowy i zachowasz ją ode mnie”.

To, co zwykł czynić strażnik – mówi – to jest obserwować wrogów, to masz czynić i ty, proroku, i to co Ja mówię, masz jak najszybciej oznajmiać.

„Gdy więc Ja powiem grzesznikowi: «Grzeszniku, umrzesz śmiercią», a ty nie powiesz grzesznikowi, by wystrzegał się bezbożności i powrócił na swoją drogę, aby żył, to grzesznik umrze w swojej bezbożności, ale krwi jego będę wymagał z twojej ręki”.

Jeśli więc – mówi – skażę kogoś na śmierć, a ty nie oznajmisz mu o wydanym na niego wyroku, aby ją pokutą od siebie odwrócił, ów znajdzie godzien swego życia koniec, ale na ciebie nałożę karę za jego zgubę. Jeśli zaś ty – mówi – powiesz żyjącemu bezbożnie wszystko, co ja zdecydowałem, a on twoimi słowami pogardzi i pozostanie w grzechu, on oczywiście poniesie słuszną karę, ale ty będziesz wolny od kary¹.
Teodoret z Cyru

Teodoret z Cyru (ok. 390-ok. 466). Pisarz grecki. Biskup Cyru, jeden z wielkich teologów i najbardziej wszechstronnych pisarzy V w. Zwolennik Szkoły Antiocheńskiej, został potępiony na „synodzie zbójeckim” w Efezie (449 r.), zrehabilitowany na Soborze Chalcedońskim (451 r.), a fragmenty jego dzieł potępiono w sporze o tzw. Trzy Rozdziały (VI w.). Zostawił wiele ważnych dzieł z różnych dziedzin, m.in. ważne komentarze do Pisma św. ST i NT.

Biskupi – stróże

Dlatego bowiem biskupów nazywamy stróżami (speculatores), ponieważ postawieni są na wyższym stanowisku, jakby na szczycie zamku, czyli Kościoła i postawieni przy ołtarzu powołani ze społeczności jakby z pola Pańskiego, to jest z całego Kościoła. Powinni być zatroskani i strzec nie tylko szerokich placów przed bramami, mianowicie nie opuścić zbawiennym głoszeniem słowa Bożego do grzechów głównych, ale także zamknąć tylne bramki i małe szparki, czyli grzechy lekkie, które się wślizgują codziennie, muszą również upominać, aby się ciągle z nich oczyszczać postami, jałmużnami i modlitwami oraz że trzeba się ich wystrzegać. A jako najgorliwsi wychowawcy dusz na wzór ziemskich plantatorów winnic powinni z wysokiego stanowiska pilnie doglądać winnicy Pańskiej i ciągle bronić jej przed duchowymi drapieżnikami lub jakby natrętnymi ptakami i nieczystymi zwierzętami. Jeśli oburzamy się, gdy nasi pracownicy winnicy jedzą i piją w winnicy i żyją z winnicy oraz śpią tam tak długo, jak chcą, a powierzonej sobie winnicy nie bronią ani czuwaniem, ani wołaniem, ani też odstraszaniem, to jak możemy sądzić, że podobamy się Panu, gdy nie strzeżemy owczarni Pana Boga naszego i duchowej winnicy? Jak możemy podobać się Panu, jeśli nie usiłujemy z największą starannością głosić kazania, upominać, karcić, jak już powiedzieliśmy ochraniać ją przed najohydniejszymi bestiami i drapieżnymi ptakami czyli przed diabłem i jego aniołami?

Trzeba się przeto obawiać, aby owe twarde upomnienia przez proroka nie zostały skierowane przeciw nam: „Psy nieme, co szczekać nie potrafią” (Iz 56,10). Albowiem szczekaniem psów i laską pasterską należy odstraszać wściekłość wilków².
Cezary z Arles

Cezary z Arles, św. (†543). Pisarz łaciński. Był wybitnym duszpasterzem i organizatorem życia religijnego w Galii (zwoływał synody, organizował życie zakonne). Był świetnym kaznodzieją ludowym a jego kazania dają dobry obraz życia religijnego w Galii, w VI w.

Gdy wrócimy z pustymi rękoma…

Przywołajmy przed nasze oczy ów dzień wielkiej surowości, w którym Sędzia przybędzie i rozliczy się ze swymi sługami, którym zawierzył talenty. Oto widziany będzie w straszliwym majestacie pośród chórów aniołów oraz archaniołów. Na tę tak wielką próbę przywiodą ogromną rzeszę wszystkich wybranych i odrzuconych, i okazane zostanie, co każdy uczynił. Tam pojawi się Piotr z nawróconą Judeą, którą za sobą pociągnął. Tam Paweł, nawrócony – by tak rzec – świat prowadząc. Tam Andrzej nawróconą Achaję, Jan – Azję, Tomasz – Indie przed oblicze swego Króla powiodą. Tam się pojawią z dorobkiem dusz wszyscy przewodnicy trzody Pańskiej, którzy swoim świętym przepowiadaniem pociągają za sobą do Boga poddaną sobie trzodę. Kiedy więc tylu pasterzy wraz ze swymi trzodami przybędzie przed oczy Wiecznego Pasterza, co przyjdzie powiedzieć nam nędznym, którzy po pracy wracamy do naszego Pana z pustymi rękami; którzy posiedliśmy imię pasterzy, a owiec, jakie z naszego chowu winni byśmy pokazać, nie posiadamy? Tu nas nazwano pasterzami, a tam trzody nie prowadzimy³.
Grzegorz Wielki

Grzegorz Wielki (†604). Pisarz łaciński. Wielki papież przełomu starożytności i średniowiecza i wielki nauczyciel Europy, autor licznych listów, podręcznika dla kapłanów, komentarzy do księgi Hioba i Ezechiela, komentarzy do Ewangelii niedzielnych, listów i sławnych Dialogów, wśród których znajduje się żywot św. Benedykta