Rozwój prenatalny człowieka

Szósty miesiąc

To okres, w którym proporcje dziecka stają się podobne do tych, jakie będą przy urodzeniu. Osiąga ono 25­30 cm wzrostu i waży od 50 do 70 dag. Skóra pokryta jest mazią płodową. Tworzą się wiązadła stawowe, kostnieje szkielet, płuca zaczynają wytwarzać surfaktant, który pomoże im po urodzeniu w oddychaniu. Dzięki temu też w następnym miesiącu wzrastają szanse na przeżycie dziecka, jeżeli urodzi się za wcześnie. Kończy się też proces powstawania komórek nerwowych. Zwiększa się natomiast liczba połączeń między nimi. W czasie snu pojawia się tzw. faza REM (marzeń sennych), w czasie której następuje dojrzewanie mózgu. Dziecko ćwiczy ruchy ssące warg i uczy się od matki rytmu naprzemiennej aktywności. Jednak prawidłowo rozwijający się maluch rzadko trwa w bezruchu dłużej niż 10 minut. Pod koniec szóstego miesiąca powoli otwiera się szpara powiekowa. Powoduje to wyraźniejszą reakcję na strumień światła poprzez odwrócenie się od niego i przyśpieszenie akcji serca.

Siódmy miesiąc

W tym okresie maluch przygotowuje się do samodzielnego życia w nowym środowisku. Delikatna i filigranowa figurka dziecka szybko się zaokrągla. Cały organizm intensywnie odkłada tłuszcz, starając się zgromadzić go jak najwięcej, aby zyskać samodzielną zdolność do utrzymania stałej temperatury ciała. Organizm magazynuje także inne dostarczane mu przez mamę składniki odżywcze: wapń, żelazo, substancje białkowe. Liczba komórek mózgowych już się nie zwiększa, jednak organ ten rozwija się w bardzo szybkim tempie. Powstają centralne ośrodki słuchu, wzroku, węchu, mowy oraz czucia i ruchu. Maluch rozpoznaje muzykę i odgłosy życia codziennego. Zapamiętuje barwę i intonację głosu mamy. Siódmy miesiąc jest także przełomowy w rozwoju tożsamości płciowej dziecka. Teraz kształtuje się tzw. płeć mózgu dziecka. Pod koniec miesiąca waży od 1 do 1,5 kg i mierzy od czubka głowy do stóp ponad 38 cm.

Ósmy miesiąc

Dziecko jest już osobowością. Odczuwa zadowolenie i niepokój, miewa sny. Paznokcie malca rosną tak szybko, że często wystają ponad opuszki palców. Przy ciasnocie panującej w macicy nietrudno o zadrapania, co po porodzie nieraz widać na buzi malucha. Włosy na główce są coraz grubsze. Zanika prawie cały meszek płodowy i ciało pokryte jest jedynie ochronną mazią płodową. Nadal gromadzi zapasy tłuszczu pod skórą, gdyż będzie z nich korzystało w pierwszych dniach życia. Wyglądem nie różni się od donoszonego noworodka. Pod koniec ósmego miesiąca dziecko zazwyczaj obraca się głową w dół. Waży wtedy 2,5 kg, a długość całego ciała osiąga 45 cm.

  Tryby 12/3/2012 Mówmy o życiu...

Dziewiąty miesiąc

Rozwój dziecka w ostatnich tygodniach ciąży ulega spowolnieniu. Teraz już tylko rośnie i ćwiczy potrzebne mu po drugiej stronie brzucha umiejętności. Czas spędza we śnie, podczas którego śni mu się dotyk, ruch i dźwięki. Całkowicie wypełnia brzuch mamy. Zanika już meszek i maź płodowa, które dziecko połyka. To właśnie one osadzą się w jelitach i zostaną wydalone w postaci smółki. Maluch przygotowuje się do narodzin. Płuca są całkowicie przygotowane do oddychania dzięki hormonowi wytworzonemu przez nadnercza. Poprzez łożysko mama przekazuje mu jeszcze przeciwciała, które zapewnią mu odporność przez pierwsze sześć miesięcy życia. Dziecko wygląda już jak noworodek – skóra jest gładsza i różowa.

Mięśnie, które dotychczas przez cały okres ciąży odbierały od mózgu sygnały, że mają się ucieszyć i uspokoić, teraz zabierają się do pracy. Organizm zachował równowagę pomiędzy dwoma hormonami: estrogenem i progesteronem. Pierwszy z nich wywołuje kurczenie się mięśni, drugi natomiast je rozluźnia. Progesteronu do tej pory musiało być więcej. Teraz przeważa estrogen, który zmiękcza szyjkę macicy i ułatwia rozwieranie. Gdy dziecko jest już gotowe do narodzin, daje sygnał uruchamiający procesy hormonalne. Dzięki temu procesowi już za kilka godzin pojawi się na świecie najcudowniejszy dar – dar życia – Twoje dziecko.