Być ojcem

Być ojcem to znaczy, że zwyciężyło w tobie pragnienie bycia dla kogoś innego nad pragnieniem bycia dla siebie. To znaczy, że odkładasz swoje, aby zająć się kimś drugim. Być ojcem to znaczy umieć dawać, nie upokarzając. To mieć cierpliwość i czekać, aż syn wróci do domu i przyniesie ci swoją opowieść. Być ojcem to dostrzec syna, gdy ten jest jeszcze daleko, wybiec mu naprzeciw, rzucić mu się na szyję i ucałować go. Być ojcem to mieć inicjatywę miłości. Być ojcem to szczyt i pełnia męskiej dojrzałości.

Dojrzewanie do ojcostwa                                                                     

Zawsze zastanawiałem się, jak to się dzieje, że sam nie mając dzieci, mam je przecież, i to więcej niż ci, którzy je mają. To wielka tajemnica wiary...

Do ojcostwa dojrzewałem powoli i z niemałym trudem. Wolą przełożonych posłany do pracy z młodzieżą, poczułem się osaczony. Na moją propozycję kumplostwa i mówienia sobie po imieniu jedna z dziewczyn odpowiedziała: Kolegów to ja mam w klasie, ty musisz być dla nas ojcem. Wtedy zupełnie nie wiedziałem, co to znaczy być ojcem. Bałem się tego i czułem się nieswojo. Starałem się uciec od tej rzeczywistości, która coraz szczelniej mnie otaczała.

Tekstem scenariuszem mojego ojcostwa stało się misterium Karola Wojtyły „Promieniowanie ojcostwa”. Tekst ten pokazał mi krok po kroku przeobrażanie się chłopca w dojrzałego mężczyznę – ojca.

Uciekający w samotność Adam, bohater misterium, to niemogący przebić się przez własną wyobraźnię mężczyzna, który myśli o samym sobie i tylko sobą się zajmuje. Osaczony przez samego siebie, znajduje się w sytuacji bez wyjścia. I nagle zostaje rozbity w swym egoistycznym myśleniu przez dziecko, które zjawiło się na jego drodze. Z początku bojaźliwie, a później coraz bardziej śmiało i świadomie mężczyzna podejmuje wysiłek dotarcia do tego dziecka i bycia całkowicie dla niego. Zauważa dziecko jako dar, a ono przynosi mu siebie i swoje zaufanie. Ale to nie on był pierwszy, to jakby dziecko ze swoją miłością było pierwsze i zrodziło go do nowej jakości życia – ojcostwa. Mężczyzna ojcostwo otrzymał jako dar.

Dar ojcostwa

Karol Wojtyła doskonale opisał ucieczkę przed ojcostwem oraz szczelinę, przez którą dochodzi do świadomości mężczyzny, że obok niego jest jeszcze ktoś inny – dziecko. Samotność ojca zostaje przezwyciężona obecnością dziecka. Ta obecność dziecka domaga się wypełnienia treścią ojcowskiego serca. Powoli rodzi się nowa relacja, która z czasem stanie się podstawowa w życiu mężczyzny. Jego podniecenie powoli przekształca się we wzruszenie. Kwitnienie przeistacza się w owocowanie. Koncentracja na sobie przeradza się w koncentrację na dziecku. Życie mężczyzny zaczyna domagać się innej miary.

To nie jest już pytanie o kwiaty, o samopoczucie, o plany osobiste. To pytanie o owoce, o drugiego, o możliwość przyjścia z pomocą i służby.

Ojcostwo leczy mnie z egoizmu i egocentryzmu, leczy mnie z pokusy życia dla siebie. Ojcostwo leczy mnie z samotności. Ojcostwo uczy zauważać innych i szanować ich autonomię, osobowość i odrębność. Ale nie było tak, że ja sam byłem taki dobry – to oni, młodzi, pojawili się w moim życiu jak nieoczekiwane i niechciane dziecko. Łaską Najwyższego było przyjęcie tego niechcianego daru i zaakceptowanie go. Ale to łaska, a nie moje zdolności. Przecież ja nigdy nie chciałem pracować z młodzieżą, co dzisiaj brzmi jak kokieteria.

Rodzimy się dla siebie nawzajem

To oni byli pierwsi ze swoją miłością. Ja miałem opory. Broniłem się długo. Ale poddałem się.

Ich miłość do mnie pokonała mnie. Oni przynieśli mi w darze siebie, swoją opowieść i swoje zwierzenie. To mnie otwierało, kształtowało, ubogacało. Oni dali mi siebie – ja zacząłem dawać im siebie. Gdy powstała wymiana, relacja, narodziły się więzi. Spostrzegłem, że oni, rosnąc ze mnie, ani na chwilę nie mogą przestać być sobą. To bardzo ważne. Wydobyć z każdego jego osobowość, wrażliwość, możliwości. Ja nie mam ich urabiać na swoje, oni nie mogą być moimi klonami, ale mam wyzwalać w nich potencjał Boży. Mają być przede wszystkim sobą.

Spostrzegłem również, że w zależności od tego, z jakiej głębi pochodzi opowieść o sobie, w takim stopniu rodzimy się dla siebie nawzajem. Zacząłem się obawiać, aby nasze zaangażowanie nie przebiegało tylko obok siebie, powierzchownie ciesząc się uczuciami. Zacząłem zabiegać, aby weszli w głąb mojej woli, a my wszyscy w głąb woli Chrystusa. Wejść w głąb woli ojca i ją wypełnić, jak Chrystus wypełnił wolę Ojca. Do końca, aż po krzyż.

Dlaczego oni szukają we mnie ojcostwa? Myślę, że autentyczny duszpasterz to „bezpieczny facet”, zarówno dla dziewczyn, jak i dla chłopaków. Bo jeśli ojciec, to nie jakiś kazirodca. Ja też nie szukam w nich niczego innego, jak ich własnego dobra. Niby ich mam, ale ich nie mam, bo należą do Boga. Niby moi, a przecież nie moi. Moi na ile? – pytam sam siebie.

Na tyle, na ile będą chcieli ode mnie wziąć kształt mojej miłości i mojego życia. Na tyle, na ile objawią mi siebie, na tyle, na ile przyniosą mi opowieść o sobie, na tyle, na ile szeroko otworzą mi drzwi swoich osobowości, historii swoich miłości i swoich zaangażowań. Bo albo wejdę do ich serc, albo będę stał na progu. Dziś wiem, że prawdziwa miłość nie trzyma egoistycznie przy sobie. Kapłaństwo zaś powinno być bezpiecznym i pięknym ojcostwem z dużą perspektywą i głębokim oddechem.

Wiele razy napada mnie pokusa ucieczki przed ojcostwem, ale coraz bardziej wiem, że przecież nie ucieknę. To tak, jakbym próbował uciekać przed miłością. Ojcostwo to górna półka dojrzałości mężczyzny. To najmocniejsze wiązanie świata, które wiąże mnie nie tylko z innymi, z dziećmi, ale przede wszystkim wiąże i scala mnie samego. To nie jest psychologia, to jest metafizyka. To podstawowa relacja we wszechświecie.

W sierocym świecie potrzeba ojców

Przykładem ojca w sierocym świecie demokracji był Jan Paweł II. Demokracja nie zna autorytetu, wszyscy są równi, wszyscy są tylko kolegami, mądry czy głupi ma jeden, taki sam głos. Demokracja z natury jest sieroca, bo w rewolucji obaliła autorytet. Nie ma głowy, są tylko ramiona. Wszyscy jesteśmy równi, ale osieroceni,

bo bez ojca. I oto Jan Paweł II dla tego osieroconego świata demokracji stał się ojcem. Punktem odniesienia, dumą młodzieży, nauczycielem i przewodnikiem, ale przede wszystkim – ojcem. Jako ojciec rodził społeczeństwa do wolności i godności. Był głównym sprawcą upadku komunizmu i apostołem wolności. Apostołem wielkości człowieka otwartego na transcendencję Boga i bliźniego.