Od kompetencji do odpowiedzialności

Kim dzisiaj jest dla nas człowiek kompetentny i odpowiedzialny? Czy świadczą o nim tylko jego zdolności i wiarygodność, potwierdzana na każdym kroku? Czy kompetencje mogą aspirować dzisiaj do miana „paradygmatu odpowiedzialnego wychowania”? Owszem − człowiek, aby mógł wydać dobre owoce, musi być „uprawiany”. Tą uprawą jest właśnie wychowanie – w sferze duchowej, wolności, aspiracji, wartości i pragnień. To nabywanie doskonałości, aby coraz bardziej „stawać się” i „być” człowiekiem (Robaczewski 1999: 17-18).

Jednak posiadane zdolności i umiejętności warunkują nie tylko nasze podejście do wychowania, ale są niezwykłym zadaniem kreowania czystych i niezapisanych jeszcze kart, jakim są nasi podopieczni. Kompetencje muszą więc oznaczać zajęcie odpowiedniego stanowiska, pełnego zaangażowania i troski o drugiego człowieka. Tylko wtedy będziemy mogli powiedzieć, że wiedza, którą zdobyliśmy, została nie tylko odpowiednio, ale przede wszystkim odpowiedzialnie spożytkowana.

Łukasz Mrózek – doktorant Wydziału Teologicznego na Katedrze Teologii Pastoralnej Szczegółowej, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Bibliografia

Brezinka W., Wychowywać dzisiaj. Zarys problematyki, Kraków 2007.
Cassier A.E., Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, Warszawa 1977.
Dawid J.W., O duszy nauczycielstwa, Lublin 2002.
Dziewiecki M., Psychologiczne interpretacje ludzkiej tożsamości, [w:] Studia Diecezji Radomskiej, t. II/2000a.
Dziewiecki M., Cielesność. Płciowość. Seksualność, Kielce 2000b.
Dziewiecki M., Miłość pozostaje. Pedagogika miłości dla rodziców, wychowawców i wychowanków, Częstochowa 2001a.
Dziewiecki M., Pedagogika miłości, [w:] Studia Warmińskie, t. XXXVIII (2001), s. 339-346.
Dziewiecki M., Wychowanie w dobie ponowoczesności, Kielce 2002b.                             
Dziewiecki M., Istota pomocy wychowawczej, [w:] Komunikacja w katechezie, J. Zimny (red.), Sandomierz 2003, s. 241-255.
Dziewiecki M., Kochać i wymagać, Kraków 2006.
Freeman L., Drogocenna perła, Kraków 2011.
Grzegorzewska M., Listy do młodego nauczyciela, Warszawa 1957.
Hamer H., Klucz do efektywności nauczania, Warszawa 1994.
Kisiel S., Czy jest sens wierzyć, Warszawa 2008.
Klaus-Stańska D., O profesjonalnej samoświadomości nauczycieli, [w:] A. Brzezińska i in., O nowe podejście w kształceniu nauczycieli, Warszawa 1999, s. 8.
Korczak J., Pisma wybrane III, Warszawa 1985.                          
Krzywoń D., Kompetencje nauczyciela w zreformowanej szkole, [w:] M. T. Michalewska (red.), Kompetencje nauczycieli w zreformowanej szkole, Katowice 2003.
Kwaśnica R., Ku pytaniom o psychopedagogiczne kształcenie nauczycieli, [w:] Z. Kwieciński (red.),  Ku pedagogii pogranicza, Toruń 1990, s. 296-300.
Lambert W., Bóg w moim życiu, Kraków 2006.
Okoń W. (red.), Osobowość nauczyciela, Warszawa  1959.
Oksińska I., O kluczowych kompetencjach i umiejętnościach nauczyciela, [w:] Nauczanie Początkowe,  Z. 5, Kielce1997/1998.
Owidiusz, Metamorfozy, Wrocław 1995.
Mysłakowski Z., Wychowanie człowieka w zmiennej społeczności, Warszawa 1964.
Parzęcki R., K. Symela, B. Zawadzki, Orientacja i poradnictwo zawodowe, Radom 1995, s. 78.
Popowski R., Tysiąc tysięcy służyło Mu, [w:] Wychowanie chrześcijańskie w duchu św. Jana Bosko, Kraków 1988.Robaczewski A., O cnotach i wychowaniu, Lublin 1999.
Rynio A., Wychowanie młodzieży w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Lublin 2001, s. 120.
Sawiński J., Dlaczego kompetencje?, „Nowa Szkoła”, nr 2, 1998.
Suchodolski B., I. Wojnar, Nasza współczesność a wychowanie, Warszawa 1972, s. 36.
Suświłło M., Przygotowanie pedagogiczne, kompetencyjne i praktyczne do zawodu nauczyciela, [w:] A. Jopkiewicz (red.), Edukacja i rozwój. Jaka szkoła? Jaki nauczyciel? Jakie wychowanie?, Kielce 1995, s. 391.
Staniek E., Praca nad charakterem, Kraków 2003.
Św. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, Kraków 1995, t. IIŚw. Jan Chryzostom, Sentencje z homilii na Ewangelię wg św. Mateusza, Kraków 2004.Szymkowiak R., Problemy bez ściemy, Kraków 2012
Wall J., Vademecum dialogu, Kraków 1998.Wermter W., Wychowanie jest możliwe – nawet dzisiaj!, Częstochowa 1998, t. II, s. 15.Zimny J., Wychowanie ku wartościom, Sandomierz 2006.
Życiński J., Wyzwania duszpasterskie w kulturze postmoderny, „Więź”, nr 1 (2002), s. 13-25.