Każde dziecko ma prawo do rozwijania się w sposób zdrowy i normalny na płaszczyźnie fizycznej, intelektualnej, moralnej, duchowej i społecznej w warunkach wolności i godności. (Jan Paweł II)
Integracja
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zawiera zalecenia w zakresie formy kształcenia dziecka z niepełnosprawnością: w przedszkolu lub szkole ogólnodostępnej, szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym albo ośrodku szkolno-wychowawczym. W przypadku form integracyjnych istota specjalnych potrzeb edukacyjnych ucznia nie zmienia się w stosunku do kształcenia specjalnego. Innymi słowy, niepełna sprawność jest czynnikiem ograniczającym możliwości pełnego dostępu ucznia w obrębie systemu oświaty, a przeciwdziała temu wsparcie specjalistów oraz oprzyrządowanie (sprzęt techniczny, dostęp do technologii, rozwiązania architektoniczne i urbanistyczne). Oznacza to, że normy zostają zachowane, a obecność ucznia w edukacji integracyjnej jest warunkowa.
Integracja nie dla wszystkich oznacza lepsze rozwiązania, szczególnie jeśli nie jest właściwie realizowana, jednak umożliwia rozwój kontaktów między uczniem z niepełną sprawnością i uczniem sprawnym. „Pokolenia dzieci tzw. zdrowych dojrzewały bez świadomości istnienia rówieśników z różnego rodzaju trudnościami w rozwoju” (Kościelska 1994: 5). Ponad dwadzieścia lat doświadczeń w zakresie edukacji integracyjnej, obok niewątpliwych osiągnięć, ukazuje również obszary trudności i zaniedbań, których nie sposób przezwyciężyć bez istotnego przeformułowania rozumienia odmienności ucznia z niepełnosprawnością.
Inkluzja
Edukacja włączająca jest propozycją opierającą się na takim przeformułowaniu. Odmienność, różnorodność, inność tracą znamiona cechy, którą należy wyeliminować, a jeśli to niemożliwe, to przynajmniej ograniczyć jej negatywne oddziaływanie. Pierwszym krokiem na tej drodze jest odwołanie się do wartości, drugim − odwoływanie się do podobieństw, a nie różnic, trzecim − zaprzestanie definiowania potrzeb ucznia z niepełną sprawnością, jako specjalnych. Wymienione elementy ukazują symptomatyczne różnice pomiędzy inkluzją a wcześniejszymi formami kształcenia.
Organizowanie edukacji włączającej wymaga głębokich przemian systemu oświaty oraz opracowania długoletniej strategii realizacji kolejnych postulatów obejmujących wszystkie elementy systemu oświaty − szczeble i instytucje edukacyjne. Kierunek zmian wyraźnie podąża ku koncentrowaniu się na potencjale i możliwościach, a nie zniesionych funkcjach i ograniczeniach. Jednocześnie można zauważyć powrót do podkreślania znaczenia wartości w życiu człowieka oraz w życiu społecznym. Powracamy do znanej prawdy: nie ma edukacji bez wartości.
Literatura
Błeszczyński J., Baczała D., Binnebesel J. (red.). 2008. Historyczne dyskursy nad pedagogiką specjalną w ujęciu pedagogicznym, Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej.
Gustavsson A., Zakrzewska-Manterys E. 1997. Wprowadzenie: społeczny kontekst upośledzenia, [w:] A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Hulek A. (red.). 1988. Pedagogika rewalidacyjna, Warszawa: PWN.
Jan Paweł II. 1982. Chronić dzieciństwo dla dobra społeczeństwa. Przemówienie dla dziennikarzy europejskich 13.01.1979, [w:] Nauczanie społeczne 1978-1979. T. 2, Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych.
Kościelska M. 1994. Integracja – szansą wychowania nowego pokolenia. [w:] J. Bogucka, M. Kościelska (red.), Wychowanie i nauczanie integracyjne, Warszawa: Wydawnictwo STO.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
O św. Stanisławie Kostce rozmawiają jezuiccy nowicjusze z Gdyni: Marcin, Szymon, Jakub i Mateusz
O kryzysie Kościoła mówi się dziś bardzo wiele, choć nie jest to w jego historii sytuacja nowa.