Święta Żydówka

Dzieciństwo Edyty Stein – portrety babci Adelheid, wielki, pełen dostatku dom i przylegający do niego sklep żelazny. Liczne rodzeństwo matki, którego imion uczyła się na pamięć. Kredens z szufladami pełnymi rodzynek, migdałów i gorzkiej czekolady. Śmiechy, żarty i dowcipy. Pełna czułości i dobroci twarz dziadka. Ukradkiem wyjmowane przez niego z tortów kandyzowane owoce i wtykane wnukom do ust.
A to wszystko w Lublińcu – małym miasteczku niedaleko Częstochowy, które od prawie roku przygotowuje się do ogłoszenia św. Teresy Benedykty od Krzyża swoją patronką.

Ludzie z Lublińca

Dziadkowie Edyty ze strony matki żyli we wspomnieniach przekazywanych sobie przez mieszkańców Lublińca jako ludzie niezwykłej dobroci i uczciwości. Salomon Courant zajmował się mydlarstwem i wyrobem świec. Upatrzył sobie Adelheid, gdy miała lat 12 i, kochając ją, czekał, aż dorośnie. Pięć lat później zaręczył się z nią, a po roku poślubił.

Przyzwyczajona od wczesnego dzieciństwa do ciężkiej pracy dziewczyna, mimo młodego wieku, była wielką podporą męża. Bez niej nie podejmował żadnej decyzji. Z nią, niedługo po ślubie, otworzył sklep kolonialny, który prosperował przez lata i przynosił zyski całej, licznej rodzinie. Mieli piętnaścioro dzieci. Matka Edyty, Augusta, była czwartym z kolei. Codzienność nie szczędziła im trudów i zmartwień, ale odnosili się do siebie z pełnym miłości oddaniem. „Nad sofą w naszym pokoju wisiały portrety moich dziadków – pisze Edyta. – Piękna, delikatna twarz mojej babki, w obramowaniu białego czepeczka, wyraża powagę i cierpienie. Babcia zmarła jeszcze przed moim urodzeniem. Znam ją więc tylko z opowiadania. (…) Dzieci ze swymi małymi kłopotami biegały raczej do ojca niż do niej. Do babki szło się po radę w sprawach najpoważniejszych”.*

Początki były trudne, ale udało się Courantom nie tylko zgromadzić majątek, ale swą przezroczystą postawą zaskarbić życzliwość ludzi. Salomon słynął z uczciwości w interesach. „Raz jeden gospodarz dał dziadkowi pieniądze na przechowanie – wspomina Edyta. – Dziadek odebrał je i rzekł: «Poczekaj, dam ci pokwitowanie”. Kiedy je przyniósł, gospodarz uważnie je obejrzał i oddał mu je z powrotem, mówiąc: «przechowaj je także»”.

A jednak nie Wrocław

Edyta była jedynym dzieckiem Steinów, które urodziło się we Wrocławiu. Nie mogła dorównać nawet Ernie, która, choć przez zaledwie sześć tygodni, ale jednak mieszkała w Lublińcu i nosiła tę wpisaną w każdego człowieka świadomość pochodzenia i przynależności do miejsca swych narodzin. A jednak to Lubliniec, a nie Wrocław, wrósł w jej dziecięcy umysł tak bardzo, że pisząc po latach „Dzieje pewnej rodziny żydowskiej” przypomniała, że „dla nas, dzieci, nie było większej radości jak wakacyjny wyjazd do krewnych w Lublińcu”.