Książka rewelacyjna

„25 kwietnia 1968 r. Paweł VI, przedstawiając sytuację, jaka powstała w ówczesnym Kościele”, ujął to w oryginalny schemat – „nie” i „tak”, określając, co jest błędem i zaangażowaniem, które trzeba negować (nie), i co katolik powinien bezapelacyjnie przyjmować (tak). I właśnie w tych pięciu przeciwstawnych sobie „tak” i „nie” zawarł gorliwy Papież kapitalną syntezę tego, co zagrażało i deformowało katolicyzm, i tego co gwarantowało adekwatne bycie w nim oraz owocne życie życiem Bożym.

Wrażliwy, mądry Papież nie ograniczył się więc tylko do tej dramatycznej diagnozy, ale jako jej przedłużenie dał Kościołowi coś, co można dziś nazwać katolicką „mapą drogową” w postaci ogłoszonego na zakończenie roku wiary tzw. Credo Ludu Bożego (30 czerwca 1968).

Przed młodym naukowcem, dziennikarzem pracującym w znanym dzienniku turyńskim „La Stampa”, po fakcie powrotu do wiary otwarła się długa, wyboista droga racjonalnej weryfikacji, zajęcia nowej postawy i zawartości treściowej tej summy prawdy katolickiej.

Na skomplikowanym szlaku dojrzewania wiary

Wiara jest łaską, darem Miłosiernego Boga dla rozumnego człowieka. Poza otwarciem i uczciwą gotowością jej przyjęcia domaga się rozumnej analizy jej podstaw – i to jest istotnym elementem systematycznej apologetyki – ale i rozumnej penetracji treściowej zawartości wiary co stanowi zadanie ściśle rozumianej teologii. Lapidarnie wyrazi to św. Paweł w Liście do Rzymian, aby – postulując, życie chrześcijan było wyrazem „rozumnej służby Bożej” (12, 1).

Messori po olśnieniu wiarą nie zmienił od razu swojego zwyczajnego statusu życia jako pracownik „La Stampy”, ale z drugiej strony powie: „Doskonale wiedziałem, co powinienem czynić w najbliższej przyszłości, i zaraz zacząłem to robić z energią, jakiej dotąd nie znałem…” (s. 73). Energia ta objęła powrót do religijnych praktyk, ale i do żarliwego poszukiwania rzetelnej racjonalności odzyskanej wiary. A wymagało to długiej i tytanicznej pracy. Messori podjął ją, narzucając sobie ostre rygory metodologiczne (por. s. 73-74).

A drogę, którą przebył z żarliwością neofity, z precyzją naukową i klarownością doskonałego dziennikarza, opisał w omawianej książce.

Ten swoisty zapis drogi do dojrzałej wiary wydaje się być prawdziwym darem z nieba dla niejednego z naszych rodaków trapionych pokusami laicyzacji, agnostycyzmu, a może i antyklerykalizmu. Nie wystarczy jednak tylko o tym wiedzieć, ale warto i trzeba wspomnianą publikację przeczytać uważniej. Winni to uczynić nie tylko przez wahający się w wierze albo jej poszukujący, ale i ci, którzy chcą im skutecznie pomóc albo, którzy powinni im pomóc. Bo jest to wielki traktat apologetyki i teologii życiem pisany i życiem potwierdzony.


PS
Vittorio Messori, uzasadniając fakt udzielenia wywiadu, powołuje się na przykład wybitnego katolickiego pisarza, dziennikarza, też konwertyty – Andre Frossarda. Miałem okazję poznać go osobiście i na życzenie Ojca Świętego w Castel Gandolfo odbyć z nim przeszło godzinną rozmowę. Z rozmowy tej pamiętam ostrą krytykę A. Frossarda, dotyczącą Kościoła we Francji tamtego okresu (lata sześćdziesiąte), a podczas obiadu z Papieżem – Frossarda trzymającego w ręku długopis i położony przy talerzach notatnik. Co ciekawego – nie pozwalał odzywać się nikomu ze stołowników, by on mógł notować każde słowo wypowiedziane przez Papieża.