Wstydliwość seksualna

Wstydliwość seksualna ma szczególne znaczenie. Przedmiotem wstydu są te części ciała, które świadczą o seksualnej odrębności kobiety i mężczyzny. Istnieje prawie powszechna dążność ludzi do ukrywania ich przed oczami innych, a zwłaszcza przed oczami przedstawicieli drugiej płci.

Wstydliwość seksualna ukrywa rzeczy brzydkie i poniżające, ale też piękne i szlachetne (uroda ciała, serdeczna miłość i objawy tej miłości we współżyciu seksualnym). Wstyd w życiu seksualnym jest reakcją na rozpoznaną wartość. Walory seksualne są ukrywane po to, aby nie przesłoniły człowiekowi wartości osobowych. Wstydliwość chroni przed niepożądanym odkryciem przeżyć i przymiotów ściśle osobistych, stoi na straży powagi i godności ludzkiej oraz życia moralnego.

Nie jest prawdą, że religia katolicka naznacza sferę seksualności piętnem nieczystości, choć byłby to skuteczny sposób, by odstraszyć młodzież od grzechu i wychować w bezwzględnej czystości. Ogromną trudność sprawiłoby wytłumaczenie młodym ludziom, że to, co nieczyste, grzeszne i brudne, w stanie małżeńskim jest dozwolone, dobre, a nawet obowiązkowe. Ogólną funkcją wstydliwości jest hamowanie do pewnego stopnia i regulowanie życia seksualnego. Wstydliwość hamuje popęd seksualny do czasu, gdy prawdziwa miłość złączy kochające się osoby w jedności małżeńskiej.

W okresie od pierwszego wzruszenia seksualnego do pobudzenia popędu płciowego skierowanego do osoby drugiej płci, popęd dorastającego człowieka przejawia się najczęściej w postaci autoerotyzmu, jest skierowany na własne ciało. Wstydliwość powstrzymuje wtedy od dotykania ciała z pożądliwością. Młody człowiek, który stał się niewolnikiem zmysłowej przyjemności, głęboko odczuwa słabość woli i poniżenie moralnej godności. Onanizm powoduje osłabienie siły charakteru, tracenie energii życiowej i radości życia, zniechęca również do wysiłku umysłowego. Nałogowcy egoistycznie skupieni na sobie są bardzo drażliwi na punkcie własnego „ja”, redukują do osobistej rozkoszy to, co ma być spełniane z ukochaną i wybraną kobietą, czy z ukochanym i wybranym mężczyzną. Opanowanie namiętności wyzwala energię i pozwala odkryć własne bogactwo oraz ofiarować je w całości ukochanej osobie. Nie jest więc ona przeszkodą do miłości, lecz toruje jej drogę. Człowiek staje się zdolny do wydatnej pracy umysłowej i wyższych dążeń. Przez całe życie wstydliwość służy zdrowiu ciała i duszy.

Inną funkcję pełni wstydliwość w okresie, kiedy budzi się popęd seksualny skierowany na osobę drugiej płci. Powstrzymuje wtedy popęd seksualny, aż prawdziwa miłość stworzy odpowiednie warunki do ostatecznego zjednoczenia się duszy i ciała. Głęboka miłość absorbuje wstydliwość seksualną i wówczas złączenie cielesne staje się naturalnym celem i wyrazem miłości. Często zdarza się jednak, że popęd seksualny przełamuje opór wstydliwości znacznie wcześniej i zamiast prawdziwej miłości łączy ludzi chwilowa namiętność.

W życiu małżeńskim nie ustaje ani możliwość, ani obowiązek odpowiedniej wstydliwości. Zaabsorbowanie wstydu seksualnego przez miłość nie eliminuje go zupełnie. Osoba nie chce być przedmiotem używania ani w uczynku, ani w intencji, chce być podmiotem miłości.

Zachowanie godności ludzkiej i czystości w życiu seksualnym wymaga wysiłku, szczególnie w dzisiejszej cywilizacji. Popęd seksualny zobowiązuje do odpowiedzialności za ten dar, za właściwe reagowanie na bodźce i za rozumne postępowanie. Mówienie o rzeczywistości płci w sposób uwłaczający hierarchii wartości pozostawia rysy na osobowości dziecka. Stąd tak wielka odpowiedzialność spoczywa na rodzicach i wychowawcach.

Joanna Nowak – absolwentka Podyplomowego Studium Wychowania Prorodzinnego przy PAT w Krakowie