Znikający Bóg

Bóg – owszem, Kościół – niechętnie

Czego tam szukają? Szukają Boga – mówią sami i mówią bracia – tyle że w inny niż dotychczas sposób, bardziej indywidualnie i jakby poza cywilizacyjnym przymusem, i poza przymusem urzędowego Kościoła. Najpewniej, prostota, jasność reguł, czystość, życzliwość, i oderwanie od świata ułatwiają im znalezienie nowej drogi. Cały rytuał życia, modlitwy i pracy zakonnych braci jest dla nich fascynujący, pragną więc doświadczyć choćby cząstki tego „życia w świętości”. A jednocześnie – wiele zakonów i domów klasztornych boryka się z brakiem narybku. W roku 2006 w całej Belgii do seminariów duchownych zgłosiło się dwunastu chętnych, ale w samej Brukseli czy w Antwerpii – nikt, po prostu nikt. Z zakonami jest trochę lepiej, poza tym ratują się przenoszeniem zakonników z innych krajów. Ale nie zmienia to faktu, że w belgijskich kościołach brakuje nie tylko wiernych, ale i księży.

Młodzi Belgowie nie chcą być pośrednikami między Bogiem a ludźmi. W ciągu 47 lat liczba księży diecezjalnych zmalała w Belgii o połowę. Jest ich teraz nieco ponad cztery tysiące. Pracują po sześćdziesiąt i więcej godzin tygodniowo, ich dochody netto nie przekraczają miesięcznie 1500 euro. Nieliczni seminarzyści – po których zapewne nikt już nie przyjdzie – zapytani, dlaczego się jednak zdecydowali na kapłaństwo, mówią to samo, co wszyscy przed nimi: że odczuli i odczuwają powołanie. Nie komentują zmian w społeczeństwie, ale widzą potrzebę zmian, aby ludzie chcieli wrócić do kościołów.

Oczywiście, w Belgii nie brakuje dysput – zmienia się społeczeństwo, czy zatem i Kościół nie powinien się zmienić? Albo, skoro tak bardzo zmienia się świat wokół, i to na złe, czyż Kościół tym bardziej nie powinien pozostać strażnikiem zasad, czystej wiary, teologicznej ortodoksji, niepodatnej na zmiany? Zachować celibat czy go znieść? Jak odpowiedzieć na wyzwania współczesności, aby Kościół także w Belgii pozostał żywym chlebem? Gdzie leży granica zmian czy raczej linia modernizacji?

Na co dzień Kościoła nie widać w ogóle. Księża chodzą w ubraniach cywilnych, sutanny na ulicach nikt tu nie widział od wielu lat; ba, nie widać jej nawet w kościołach! Procesje po ulicach miasta, czy nawet przykościelne, dawno odeszły do lamusa. Księża mówią, że jeżeli Msza trwa dłużej niż czterdzieści minut, ludzie zaczynają wychodzić…