Nieustraszony rzecznik człowieka

Całe nauczanie Stefana Kardynała Wyszyńskiego przeniknięte jest troską o człowieka, przekonaniem o jego wielkiej godności i pochodzeniu od samego Boga. Najważniejszy na ziemi jest człowiek – to fundamentalna dewiza nauczania Prymasa Tysiąclecia. W lipcu 1981 r., po śmierci kard. Stefana Wyszyńskiego, Ojciec Święty Jan Paweł II w liście do Polaków pisał: „Jako nieustraszony rzecznik człowieka oraz jego nienaruszalnych praw w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym i narodowym, stał się zmarły Prymas szczególnym przykładem żywej miłości do Ojczyzny i musi być policzony jako jeden z największych mężów w jej dziejach”

Wśród praw człowieka na pierwszym miejscu stawiał Stefan Kardynał Wyszyński prawo do życia. Tak starał się prowadzić sprawy Kościoła i Ojczyzny, aby nikt nie zginął. Nie darowałbym sobie – powtarzał – gdyby z mojej winy zginął chociaż jeden człowiek. Właściwie nie walczył z żadnym ustrojem, ale w każdym ustroju walczył o człowieka.

Obrońca praw człowieka

Już jako biskup lubelski w obliczu straszliwych zniszczeń wojennych napisał list pasterski „O katolickiej woli życia”. Ukazuje w tym liście cały dramat odrzucenia Boga, które przyniosło straszliwe skutki sponiewierania człowieka.

A jednak i w tych okrutnych czasach nie zabrakło wrażliwości na ludzką godność. W przemówieniu do lekarzy Ksiądz Prymas wspomina: „W czasie Powstania Warszawskiego, jako kapelan w szpitaliku powstańczym, byłem świadkiem licznych operacji w dzień i w nocy. Nogi i ręce wynoszono koszami. Na razie nie można ich było pochować uczciwie, więc kładziono je do dołu.

Mówiłem lekarzom: to są szczątki naszych braci, należy je szanować, pamiętając o wielkiej godności ciała ludzkiego” (Warszawa, 7 czerwca 1959). „Z wielkim szacunkiem na kolanach trzeba pochować człowieka” (jw.). Człowiek ma wielką godność, bo jest dzieckiem Boga. A Bóg życia istnieje niezależnie od tego, czy w Niego wierzymy, czy nie. On jest Stwórcą, źródłem istnienia. Jego imię: „Jest, Który Jest”.

Jedynym Panem życia człowieka jest Bóg

Człowiek nie ma prawa decydowania o ludzkim życiu, chociażby najmniejszym, bezbronnym. Ojcem człowieka jest sam Bóg. Życie ludzkie jest darem Jego uszczęśliwiającej Miłości, Miłości wiecznej, niepokonalnej.

Człowiek, który zaistniał, jest nieśmiertelny, będzie żył wiecznie, choćby dzieje jego życia na ziemi zostały przerwane. „Co człowiek może uczynić przeciwko życiu? Może sprawić, że z kilkutygodniowego bytu, który się powoli kształtuje, nie powstanie wielki człowiek, myśliciel, nauczyciel narodu, a może jego wybawca czy dowódca, może przyszły ojciec czy matka.

Te dzieje mogą być przerwane. I człowiek czyni to dzisiaj bardzo często. Powiedziałem: przerwane są dzieje, ale nieprzerwane jest istnienie. Sam Bóg, który postanowił istnienie człowieka, stanie w jego obronie. Z człowiekiem, którego dzieje przerwano, spotkają się kiedyś na Łonie Ojca Niebieskiego wszyscy, którzy tego dokonali: matka, ojciec, lekarz czy lekarka, służba zdrowia czy minister, który takie zarządzenie wydał, i twórcy ustawy, która to dopuszcza.

Dochodzą do nas wiadomości, że coraz to nowe państwa podejmują uchwałę dopuszczającą przerwanie życia ludzkiego (...). Tam, gdzie Bóg powiedział: żyj – tam człowiek nie ma prawa powiedzieć: umieraj, nie ma prawa przeciwstawić się Bogu i przerwać dziejów, zapoczątkowanych przed wiekami dla nowego istnienia. Jest to uzurpacja i zuchwalstwo, a jeśli zostaje dokonane, jest zwykłą zbrodnią. Chociaż ludzie boją się tego określenia, w rzeczywistości jest to zabójstwo człowieka” (Warszawa, 27 grudnia 1959).