Nie mur berliński, tylko Gniezno!

Jan Paweł II równie zdecydowanie opowiedział się przeciwko próbom włączania analizy marksistowskiej do społecznego nauczania Kościoła na gruncie teologii wyzwolenia. Był przekonany, że pozbawienie człowieka możliwości wyboru i praw ludzkich nie może być drogą rozwoju ludzkości. W przeciwieństwie do tego głosił koncepcję praw osoby ludzkiej i nienaruszalnej świętości życia człowieka.

Jeśli pytają Panowie o przemówienie Papieża w Gnieźnie, w drugim dniu pielgrzymki do Polski, to powiem krótko: Gniezno – i słowa, jakie tam padły – były początkiem likwidowania „żelaznej kurtyny”, dzielącej ówczesną Europę. Nie mur berliński, tylko Gniezno.

– Czy w samym Watykanie nie było obaw, że Jan Paweł II idzie w tym za daleko?

– Tak mocne głoszenie tych prawd przerażało niektórych, w tym również ludzi Kościoła.
– Nie boli Księdza Kardynała, że wszyscy dziś mówią o murze berlińskim, a nie o Gnieźnie lub o „Solidarności”?

– Trzeba mówić o faktach historycznych. Mur berliński był skutkiem procesu, zapoczątkowanego w 1979 r. w Polsce. Powtarzam: rozmontowywanie „żelaznej kurtyny” rozpoczęło się w Gnieźnie, 3 czerwca 1979 r.

– Czy pamięta Ksiądz Kardynał lot z Rzymu do Warszawy, który rozpoczynał tę pielgrzymkę? Co wówczas mówił Ojciec Święty? Jakimi uczuciami się dzielił?

– Przylot do Warszawy był dla nas przykry.

– Niemożliwe! Dlaczego?

– Kiedy nasz samolot zbliżał się nad Wisłę, tłumy warszawiaków opalały się, jakby w ogóle nic się nie działo. To było odczucie dość przykre. Jednak dalej szło coraz lepiej, atmosfera rosła z każdą chwilą.

– Rozmawiamy w Krakowie, na Franciszkańskiej, w dawnych apartamentach kard. Wojtyły, obok słynnego „papieskiego okna”. Czy ten historyczny i powtarzany przy kolejnych wizytach, „okienny” dialog Jana Pawła II z młodzieżą był jakkolwiek planowany?

– To było zupełnie spontaniczne. Tysiące ludzi, głównie młodzieży, stało przed kurią, wołało Papieża. Trzeba było do nich wyjść, choćby do okna. Papież podjął decyzję sam, wbrew niektórym z otoczenia, obawiającym się o jego bezpieczeństwo.