Rodzina wielodzietna

Biorąc pod uwagę osiągnięcia uczniów i studentów w Polsce (także z roku 1999) trzeba stwierdzić, że badana grupa dzieci z rodzin wielodzietnych w istotny sposób wyprzedzała w nauce statystycznych uczniów i studentów^[4]. Na podstawie skrupulatnych analiz T. Gubernat sformułowała następujące wnioski i uogólnienia:

– Dzieci z rodzin wielodzietnych osiągają sukcesy w nauce.

– Rodzice starają się pomóc wszystkim dzieciom w zdobywaniu sukcesu, mając na uwadze każde z nich; ważne jest, że nie zabraniają ani nie narzucają im własnej woli.

– Umiejętności wychowawcze rodziców, takie jak: tworzenie odpowiednich warunków do nauki w domu, pomoc w odrabianiu lekcji, zainteresowanie problemami dziecka, często decydują o rezultatach nauki szkolnej.

– W zdobywaniu sukcesów, także w wypełnianiu różnych obowiązków, pomaga młodszym starsze rodzeństwo. W toku rozmów, wspólnych zajęć, zabaw, młodsze dzieci zdobywają informacje i uczą się od starszych dzieci.

– Starsze rodzeństwo często staje się wzorem, w dużej mierze wyznacza poziom aspiracji i dążeń, a młodsze dzieci starają się im dorównać i to osiągnąć.

– Dzieci z takich rodzin umieją rezygnować z zaspokajania własnych potrzeb na rzecz rodzeństwa, starsze sprawują opiekę – wyręczając rodziców, potrafią dzielić się wszystkim.

– Dzieci mają duże aspiracje, wiele z nich skończyło studia i w porównaniu ze swoimi rodzicami awansowało społecznie. Statystycznie w porównaniu do ogółu społeczeństwa w Polsce stanowią oni dosyć duży procent ludzi z wyższym wykształceniem.

– Ani niski poziom wykształcenia rodziców, ani pochodzenie środowiskowe nie mają wpływu na wykształcenie dzieci. Niewiele z nich ograniczyło się do ukończenia szkoły zawodowej.

– Atmosfera, serdeczna postawa rodziców wobec dzieci, zgodne stosunki między członkami rodziny i wzajemne zaufanie tworzą klimat sprzyjający wszechstronnemu rozwojowi dziecka i jego sukcesom w szkole.

– Rodziny wielodzietne prawidłowo funkcjonują, właściwie kierują rozwojem dziecka, pozytywnie oddziaływają na nie wychowawczo.

– Dom tętni życiem, rodzice mają czas na rozmowę, dzielą się z dziećmi różnymi problemami, radościami i wspólnie je przeżywają.

– W rodzinach wielodzietnych łatwiej stworzyć atmosferę właściwą z punktu widzenia wychowawczego. Skupia się uwagę na dzieciach. Stworzona atmosfera związana jest ze specyficznym układem stosunków i podziałem praw i obowiązków między członkami rodziny.
 

^[4] Por. Główny Urząd Statystyczny: Mały Rocznik Statystyczny 1999, Warszawa, s. 164-165.